Aydın, Balıkesir, Denizli, Hatay, Malatya, Manisa, Kahramanmaraş, Mardin, Muğla, Tekirdağ, Trabzon, Şanlıurfa ve Van Büyükşehir Belediyesi olacak. 559 Belediye kapatılacak.
6360 sayılı On Üç İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Altı İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yayımlandı. Kanuna göre Aydın, Balıkesir, Denizli, Hatay, Malatya, Manisa, Kahramanmaraş, Mardin, Muğla, Tekirdağ, Trabzon, Şanlıurfa ve Van büyükşehir belediyesi olacak.
Bu illere bağlı ilçelerin mülki sınırları içindeki köy ve belde belediyelerinin tüzel kişiliği sona erecek, köyler mahalle olacak, Belediyeler ise belde ismiyle tek mahalle olarak bağlı bulundukları ilçenin belediyesine katılacak. Bu illerin, bucak teşkilatları da kaldırılacak. Bu illerdeki il özel idarelerinin tüzel kişiliği ile İstanbul ve Kocaeli'deki orman köyleri de dahil köylerin tüzel kişiliği sona erdi.
YENİ İLÇELER KURULDU
İstanbul Şişli'nin Ayazağa, Maslak ve Huzur mahalleleri Sarıyer'e bağlandı. Ankara'nın Yenimahalle İlçesine bağlı Dodurga ve Alacaatlı mahallelerinin çevre yolu dışında kalan kısımları Şehitali Mahallesi'yle birleştirildi.
Şehitali, Aşağıyurtçu, Yukarıyurtçu, Ballıkuyumcu ve Fevziye mahalleleri Etimesgut'a bağlanacak. Yenimahalle'nin Dodurga ve Alacaatlı mahalleleri de çevre yolu içinde kalan kısmıyla Çayyolu, Ahmet Taner Kışlalı, Ümit, Koru, Konutkent ve Yaşamkent mahalleleri Çankaya'ya katıldı.
Aydın'da Efeler, Balıkesir'de Karesi ve Altıeylül, Denizli'de Merkezefendi, Hatay'da Antakya, Defne, Arsuz ve Payas, Malatya'da, bazı mahalleler Yeşilyurt ve Battalgazi İlçeleri'ne, Manisa'da Şehzadeler, Yunusemre, Kahramanmaraş'ta Dulkadiroğlu, Onikişubat, Mardin'de Artuklu, Muğla'da Menteşe, Seydikemer, Tekirdağ'da Süleymanpaşa, Kapaklı, Ergene, Trabzon'da Ortahisar, Şanlıurfa'da Eyyübiye, Haliliye, Karaköprü, Van'da Tuşba ve İpekyolu, Zonguldak'ta Kilimli ve Kozlu ilçeleri kurulacak. Denizli'nin Akköy ilçesinin ismi de Pamukkale olarak değişecek.
MİMARİ PROJELER YAPILACAK
Büyükşehir ve İlçe belediyeleri, mahalleye dönüştürülen köylerde, yörenin geleneksel, kültürel ve mimari özelliklerine uygun tip mimari projeler yapacak ya da yaptıracak.
Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamında, il özel idarelerince kullanılan haklar, yetkiler ve görevler, il özel idaresi bulunmayan yerlerde Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı'nca kullanılacak.
Taşınmaz kültür varlıklarının korunmasına katkı payı, defterdarlıklar açılan emanet hesaplarına aktarılacak. Tüzel kişiliği kaldırılan köylerde görev yapan geçici ve gönüllü köy korucuları, halen görev yaptıkları yerlerde görevlerine devam edecek.
Maden ruhsatı, jeotermal kaynaklar ve doğal mineralli sular ruhsatına ilişkin yetki ve görevler, il özel idarelerinin tüzel kişiliğinin kaldırıldığı illerde valiliklerce yürütülecek.
Maden ruhsatları için İl Özel İdareleri ve köylere hizmet götürme birliklerine verilen devlet hakkı, madenler için alınan harçlar, maden ihalelerinden elde edilen gelirler, valilik ve kaymakamlıklarca uygulanan idari para cezaları, ihaleler için alınan teminatlardan elde edilen gelirler genel bütçeye gelir kaydedilecek.
Bu ödenekler öncelikle, madenin veya jeotermal ve doğal mineralli su kaynaklarının bulunduğu yere en yakın yerleşim yerlerinin altyapı ihtiyaçları için kullanılacak.
750 BİNDEN FAZLA NÜFUSLU İLLER BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ OLABİLECEK
Nüfusu 750 binden fazla olan illerin belediyeleri kanunla büyükşehir belediyesine dönüştürülebilecek. Büyükşehir belediyelerin sınırları il mülki sınırları, ilçe belediyelerinin sınırları bu ilçelerin mülki sınırları olacak.
Belediyeler; sağlık, eğitim, kültür tesis ve binalarının yanı sıra mabetlerin de yapım, bakım ve onarımını sağlayacak. Yasayla Ulaşım Koordinasyon Merkezi kurulacak. Büyükşehir içindeki kara, deniz, su, göl ve demiryolu üzerindeki her türlü taşımacılık hizmetlerinin koordinasyon içinde yürütülmesini sağlayacak merkeze, Büyükşehir Belediye Başkanı ya da görevlendirdiği kişinin başkanlığında, yönetmelikle belirlenecek kamu kurum ve kuruluşları ile Türkiye Şoförler ve Otomobilciler Federasyonu'nun görevlendireceği ilgili odanın temsilcisi yer alacak.
Büyükşehir belediyesi ile İlçe belediyeleri veya ilçe belediyelerin kendi aralarında hizmetlerin yürütülmesiyle ilgili ihtilaf çıkması halinde, büyükşehir Belediye Meclisi yönlendirici ve düzenleyici kararlar almaya yetkili olacak. Belediyelerin otoparkla ilgili elde ettikleri gelirler, 45 gün içinde büyükşehir belediyesine aktarılacak.
Büyükşehir belediyeleri bu geliri tasdikli plan ve 5 yıllık İmar programına göre hazırlanan kamulaştırma projesi karşılığında otopark tesisi için gerekli Arsa alımları ile bölge ve genel otoparkların inşasında kullanacak. Bu gelir, sadece otopark yapımında kullanılacak, bunun dışındaki bir amaç için kullanılamayacak.
BELEDİYELER KONUKEVİ AÇACAK
Büyükşehir belediyesi bulunan yerlerde ayrılma yoluyla yeni bir belde kurulmasında, yeni kurulacak belde için aranan 50 binlik nüfus kriteri 20 bine düşecek.
Belediye sınırları içinde nüfusu 500'ün altında mahalle kurulamayacak. Köyleri mahalleye dönüştürülen köylülerin, geçmişten beri kullandığı mera, yaylak ve kışlak gibi yerlerdeki hakları kanun kapsamında korunacak. Büyükşehir belediyeleri ile nüfusu 100 binin üzerindeki belediyeler, kadınlar ve çocuklar için konukevleri açacak.
Belediyeler, gerektiğinde, sporu teşvik etmek amacıyla gençlere spor malzemesi verecek, amatör spor kulüplerine ayni ve nakdi yardım yapacak, her türlü amatör spor karşılaşmaları düzenleyecek, yurt içi ve yurt dışı müsabakalarda üstün başarı gösteren veya derece alan öğrencilere, sporculara, teknik yöneticilere ve antrenörlere Belediye Meclisi kararıyla ödül verebilecek.
Belediyeler, mevzuata göre kuruluş izni verilen alanda kurulacak elektronik Haberleşme istasyonlarına, kent ve yapı estetiği ile elektronik Haberleşme hizmetlerinin gerekleri dikkate alınarak, ücret karşılığında yer seçim belgesi verecek. Belediye ve bağlı idareler, meclis kararıyla mabetlere indirimli bedelle ya da ücretsiz olarak içme ve kullanma suyu verebilecek. Büyükşehir belediye sınırları içinde yapılan genel bütçe vergi gelirleri tahsilatı toplamının yüzde 6'sı ile bu tahsilatın toplamı üzerinden Büyükşehirlerdeki ilçe belediyelerine ayrılan payların yüzde 30'u büyükşehir belediye payı olarak ayrılacak.
GENİŞLETİLEN YOL HARCAMALARINA VATANDAŞ KATILMA PAYI ÖDEYECEK
Belediyeler, genişletilen yolun iki tarafında bulunan konut sahiplerinden yol harcamalarına katılma payı alabilecek. Tüm acil çağrıları karşılamak üzere büyükşehirlerde başkanlık, diğer illerde ise valilikler bünyesinde 112 acil çağrı merkezleri kurulacak. Büyükşehir belediyelerinin bulunduğu illerde, kamu kurum ve kuruluşlarının yatırım ve hizmetlerinin etkin olarak yapılması, izlenmesi ve koordinasyonu, ilin tanıtımı, temsil, tören, ödüllendirme ve protokol hizmetlerinin yürütülmesi, ildeki kamu kurum ve kuruluşlarına rehberlik edilmesi ve bunların denetlenmesini gerçekleştirmek üzere valiye bağlı olarak, Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlığı kurulacak.
559 BELEDİYE KAPATILACAK
Mahalleye dönüşen köylerde, tarım ve hayvancılık amaçlı yapılardaki işletmeler ile bu yerlerde oturanların ihtiyaçlarını karşılayacak bakkal, manav, berber, fırın, kahve, lokanta, pansiyonlar, büfeler işletme ruhsatı almış sayılacak. Bu işletmelerin bulunduğu binalardan, kanunun yayımlandığı tarihe kadar bitirilmiş olanlar da ruhsatlandırılmış sayılacak.
Tüzel kişiliği kaldırılan köylerde Emlak vergisi, Belediye Gelirleri Kanunu uyarınca alınması gereken vergi, harç ve katılım payları 5 yıl süreyle alınmayacak. Bu yerlerde içme ve kullanma suları için alınacak ücret, 5 yıl süreyle en düşük tarifenin yüzde 25'ini geçmeyecek şekilde belirlenecek. Nüfusu iki binin altındaki 559 belediyenin tüzel kişilikleri, ilk mahalli idareler genel seçiminden geçerli olmak üzere kaldırılacak ve bu belediyeler kapatılacak. Bu belediyelerin personeli, taşınır ve taşınmaz malları, hak, alacak ve borçları il özel idaresine devredilecek. Daha önce, birden fazla köy veya köy kısımlarının birleşmesiyle oluşan ve bu düzenlemeyle yeniden köye dönüşen belediyelerde, başka bir işleme gerek kalmaksızın birden fazla köy kurulabilecek.
