Quasar için plan üstüne plan

İstanbul Büyükşehir Belediyesi, Mecidiyeköy'deki likör fabrikası arazisine gökdelenlerin dikilmesi için hazırlanan planların mahkemede iptal edileceğini anladıkça yeni plan çıkardı. 10 yılda 5 plan İstanbul Büyükşehir Meclisi'nden geçti, 4 plan iptal edildi.
Mecidiyeköy’de eski Likör fabrikasının bulunduğu araziye dikilen Quasar isimli 2 gökdelen için 10 yılda tam 5 plan yapıldı ve her değişiklik idari mahkemelerce iptal edildi. İptal gerekçeleri mahkemelerce ‘’şehircilik ilkelerine ve planlama esaslarına uygun olmadığına’’ kararıyla bitti. Gökdelenleri yapabilmek için İBB, Özel İdare Başkanlığı ile Çevre Şehircilik Bakanlığı hülle üstüne hülle yaptı.
İLK HÜLLE 2005’TE
Gökdelenlerin yapıldığı arazi 29.12.2003 tarihinde 1 / 5000 ölçekli Şişli Merkez ve çevresi Revizyon Nazım İmar planı yapıldı. Bu plana göre söz konusu Likör Fabrikası’nın bulunduğu parsel kısmen yeşil alan ve ticaret alanı lejantında kaldı. Başbakanlık Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nca 06.04.2005 tarihinde plan tadilatı yapılarak Emsal 3, yükseklik 35.50 metre olarak belirlendi. Bu değişikliğe dava açıldı. İstanbul 1. İdare Mahkemesi 31.07.2007 tarihinde bu planı iptal etti. Bu sırada arazi Özelleştirme İdaresinden TOKİ’ye devredildi. 17.02.2008 tarihinde TOKİ yeni bir plan tadilatı yaptı. Bu tadilata göre parsel özel koşullu ticaret alanı vasfına büründü.
MAHKEMENİN İPTALİ ANLAŞILDIKÇA YENİ PLAN YAPILDI
Bu plan tadilatına da dava açıldı. Mahkeme 24.07.2009 günü yürütmeyi durdurma kararı verdi. Davanın kaybedileceği anlaşılınca 22.02.2011 tarihinde İBB Meclisince onaylanan yeni bir plan tadilatı yapıldı ve inşaat ruhsatları bu plana göre verildi. İstanbul 10. İdare Mahkemesi’nde dava sonuçlanmadan önce yeni bir plan yapıldığından bu dava sonucunun hükmü kalmadı. Yeni plan tadilatına göre ise emsal 3 yükseklik serbest bırakıldı. Bu plana da dava açıldı. İstanbul 6. İdare Mahkemesi 04.12.2013 günü planı yine iptal etti. Ancak mahkeme sonuçlanmasına yakın yani 19.06.2013 günü hülle ile yeni bir plan değişikliği daha yapılarak mahkeme kararı yine boşa çıkarıldı. Bu plan değişikliğinde de Emsal yine 3 ve yükseklik serbest olarak belirlendi. Sadece 'Ticaret' lejantı 'Yerleşime Uygun alan' lejantı ile değiştirildi. İşte bu yeni plana açılan dava geçtiğimiz günlerde sonuçlandı. İstanbul 5. İdare Mahkemesi bu plan değişikliğini de 'şehircilik ilkelerine ve planlama esaslarına aykırı' bularak iptal etti.
HER YOLDAN HÜLLE
Hülle sadece plan tadilatlarında yapılmadı. Atatürk ’ün emriyle 1930 yılında kurulan Şişli Likör Fabrikası ‘art-deco’ döneminin ünlü mimarı Robert Mallet Stevens (1886-1945) tarafından inşa edildi. İlk betonarme tekniğini gösteren ender yapılar arasındaydı. Bu özellikleriyle 2 No’lu Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu’nca 2006’da ‘Endüstriyel Miras’ kapsamında ‘’kültür varlığı’’ olarak tescil edildi. 2008’de de bu kez fabrika giriş pavyonu ve parseldeki ağaçlar 'anıt ağaç' olarak tescillendi. Koruma Kurulu inşaat için yapılan projeye sürekli bu gözle bakıp her defasında geri gönderdi. Kurul, 28 Haziran 2011’de bir rapor hazırlayarak, projenin uygun olmadığını belirtti. Koruma Kurulları 2011 yılında Tabiat Varlıkları ve Kültür varlıkları olarak ikiye ayrıldı. Tabiat Varlıkları, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na bağlandı. Hem ‘kültür varlığı’ hem de ‘tescilli ağaç’ olan parsellerde son söz Tabiat Varlıkları Koruma Komisyonu’na bırakıldı. İstanbul 4 Nolu Komisyon, 2 Nolu Kültür Varlıkları Koruma Kurulu’nun yıllardır onay vermediği projeyi jet hızıyla onayladı. Kültür Varlıkları Koruma Kurulu devre dışı kaldı.
HÜLLELERLE İNŞAAT TAMAMLANDI
Mahkemelerin iptal kararlarından önce sadece lejant değişikliği ile hülle yapılarak yeni planlar çıkarılıp inşaata ara vermeden gökdelenler tamamlandı. Plansız kalan gökdelenler için verilen inşaat ruhsatları da mahkeme tarafından iptal edilirse – ki plansız ruhsat olmaz – Quasar gökdelenleri yasa dışı duruma düşecek. Mahkemenin istediği şartlara binaların getirilmesi gerekecek. İmar yasasına göre 69 bin metrekare kapalı alan yapılması gerekirken şuan bodrumlar hariç 120 bin metrekare kapalı alan yapıldı. Mahkeme kararına uyması için gökdelenlerin tıraşlanması icap edecek. Plansız ve ruhsatsız bir bina için de belediyenin iskan izni vermemesi gerekecek. Şimdi gözler inşaat ruhsatlarının iptal edilip edilmeyeceğine çevrildi. 
Radikal/ÖMER ERBİL