Arazi bakımından değerli bir alanda bulunan bir dönüşüm alanı kendi dönüşümünü kolaylıkla gerçekleştirip üzerine artı değer yaratabilirken, kentteki bir başka dönüşüme ihtiyacı olan alan arazi bakımından çok da değerli olmayan ve kendini finanse edemeyecek bir konumda bulunabiliyor. Bu kendini finanse edemeyecek olan alan noktasal çözümlerde göz ardı edilirken, master plan çerçevesinde göz ardı edilmeyecek.
Kentsel dönüşümde, rezerv alanlar oluşturularak örnek şehirler kurulmasını esas alan master plan dönemine geçiliyor. Buna göre dönüşüm alanındaki konut sahipleri yeni kurulacak çevre dostu şehirlere transfer edilecek. Eskişehir ve İstanbul’da ilk adımlar atıldı.
İlk Yapılması Gereken Jeopolitik Etütlerin Yapılması
Mevcut dönüşüm uygulamalarının konutlar düzeyinde hayata geçirildiğini aktaran Emlak Konut GYO Genel Müdürü Murat Kurum, bunun doğru bir uygulama olmadığını söyledi. Şehirler bazında master planların hayata geçirilmesi gerektiğini vurgulayan Kurum, “Nüfus hızla artıyor. Dönüşümün hızlanması bunun da tek elden yönetilmesi gerekiyor” dedi. Dönüşümün rezerv alanlar yaratılarak gerçekleşebileceğine dikkat çeken Kurum, şöyle konuştu: “İstanbul’u jeopolitik olarak inceledik, afet riskli alanları taradık, sit alanlarına baktık. 10 bin hektarlık bir rezerv alan oluşturduk. Burada 500 bin konutluk örnek bir şehir yapabiliriz. Bu da İstanbul’daki 2 milyon riskli alanın yüzde 25’ine tekabül eder. İnsanları buraya transfer ederek şehirde kentsel dönüşümü sağlayabiliriz.”
İlk Örnek Proje Eskişehir’de
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Altyapı ve Kentsel Dönüşüm Hizmetleri Genel Müdürü Vedad Gürgen de ikinci nesil kentsel dönüşümün başlatıldığı bilgisini verdi. İlk örnek projenin Eskişehir’de 75 bin metrekarelik rezerv alanda başlatıldığını aktaran Gürgen, “Eğitimden jeopolitik risklere kadar her şeyin hesaplandığı, kendi enerjisini üreten, suyun tasarruflu kullanıldığı, katı atık merkezleri olan, üçte ikisi yeşil alanlardan oluşan çevre dostu bir şehir yapıyoruz. Buna da süper kent diyoruz. Son aşamaya geldik, onaylardan sonra hayata geçirelecek” dedi.
Süper Şehirler Kurmanın Temel Yapı Taşları
Beyoğlu Belediye Başkanı Ahmet Misbah Demircan, şehirlerin dört temel üzerinde şekillendiğine dikkat çekti. Demircan, “Bunlar ekonomi, eğitim ve kalifikasyon, sosyal ve kültürel hayat ile mekânsal planlamalar olarak şekilleniyor” dedi. Bir yerde ekonomik hareketlilik oluşmadan şehir kurulamayacağına dikkat çeken Demircan, iyi bir ekonominin inovasyonla sağlanacağını bunun da eğitimle mümkün olduğunu vurguladı. İyi üretim için kültür ve sosyal hayatın önemine dikkat çeken Demircan, sözlerini şöyle sürdürdü: “Bu üçünü bir araya getirirseniz belediyeler aracılığıyla mekânsal planlamayı gerçekleştirebilirsiniz. Eğer belediye başkanı bu dördünü bir araya getirebiliyorsa şehir kurabilir. Sadece konut yaparak ancak müteahhitlik yapmış olursunuz.”