Ömer Faruk Çelik, Bu ticaret modeliyle kentsel dönüşüm hayal
Geçen yıl 3 bin 600 Konut satan Sinpaş grubu'nun patronlarından Ömer Faruk Çelik, hükümetin Kentsel Dönüşüm çabasını takdirle izlediklerini ancak mevcut yöntemle başarı sağlanamayacağını söylüyor. Çelik, "Kirayı öde, taşı, yaptığının yüzde 60'ını ver, kalanı sat, kâr edersin… Böyle bir ticari başarı dünyada yok" diyor.
Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın ‘siyasi ikbal uğruna bile' yapmak istediği Kentsel Dönüşümün başarısı konusunda müteahhitlerin endişesi büyüyor. 2012'de 3 bin 600 Konut satan Sinpaş grubu'nun patronlarından Ömer Faruk Çelik, kentsel dönüşümün devam eden haliyle Özel Sektörü inşaatın dışına iteceğini, bu alanda imtiyazlı kamu kurumlarını büyüteceğini ve dönüşüm yerine ‘bina yenileme' olarak kalacağını ileri sürüyor. Şimdiki yöntemi; "Kiramı öde, beni taşı, yaptığının yüzde 60'ını da bana ver, kalanı sen sat kâr edersin… Böyle bir ticari yöntem de başarı da dünyada yok" diye tanımlayan Ömer Faruk Çelik şöyle konuşuyor:
Dönüşüm denemez
Kentsel dönüşüm için bize göre 800 milyar lira bütçe lazım. Çünkü 7 milyon ev yıkılacak. Şimdi biz, dönüşüm adına 30 sene sonra tekrar yıkılacak binalar yapmamalıyız. Amaç eski evleri yıkıp yenilerini yapmaksa bu kentsel dönüşüm olmaz. Ama İstanbul'u, Ankara'yı, diğer çarpık kentleri yeniden planlarsak; iş merkezlerini, konut alanlarını, meydanları, cadde ve sokakları bir makro dönüşüm planına göre yaparsak bu kentsel dönüşüm olur. Şu ana kadar yapılan bu değil sadece ‘yık yap'.
Kim ne üretiyor
Sayın bakana da anlattık. Türkiye'nin 10 yılını ele alınca (2002-2012) yaklaşık 5.5 milyon konut üretilmiş. Bunun 500 binini TOKİ, 80 binini Emlak Konut üretmiş. Markalı konut denilen müteahhitler ki bunların sayısı 17'dir, 80 bin konut üretmiş. Geri kalanı piyasadaki sayıları binlerce olan İnşaat Firmaları üretmiş. Sektörde markalı konut üretenler vergisini veriyor ama bunların sektördeki pazar payı yüzde 1.6. Sektörün geneline yönelik eleştiriler ve önlemler de hep bu markalı konut üretenlerin aleyhine sonuçlar çıkarıyor."
Konutları kim alacak
Sektör yılda 500 bin konut üretiyor. Kentsel dönüşümle de yılda 200-300 bin konut üretilecekse o konutlara para ödeyecek bir kitle oluşturulmalı ki 700-800 bin konutluk pazar oluşsun. Böyle bir pazar oluşmazsa Özel Sektör batağa gider. ‘TOKİ var yaparım, Kiptaş var yaparım, bakanlığım var yaparım' dersen o zaman özel sektörü küçültürsün. Sadece ayrıcalıklı kamu kuruluşlarını büyütürsün. Mevcut haliyle bu kentsel dönüşümde herkesin kârlı çıkacağı proje sayısı yüzde 1 ancak çıkar. Fikirtepe'de bile çıkmıyor. Çünkü ‘Kiramı öde, beni taşı, yaptığının yüzde 60'ını bana ver, kalanı sat, kâr edersin…' Böyle bir ticari yöntem de başarı da dünyada yok. Bir kere konutları kim alacak? Önce konut alıcısını alıma teşvik edecek modele ihtiyaç var. Çünkü alan yoksa hiçbir şey yapamazsın. Bu haliyle kentsel dönüşüm projelerine girmek cazip değil.
Yüzde 1 KDV’yle bu yıl iyi geçer
Sinpaş GYO İcra Kurulu Başkanı Ömer Faruk Çelik, sektör açısından 2013'ün mutlaka iyi geçeceğini belirterek, "İyi geçmesi için tek ve yeterli bir neden var. 2014'te konut fiyatları yüzde 8 ila yüzde 18 artacak. Şu anda satışa sunduğumuz projeler 2012'de ruhsatlanmış ve KDV'si yüzde 1 olan projeler. Dolayısıyla bu konutları almak çok cazip ve bu nedenle bu yıl mutlaka iyi geçecek. Sektör için yılın ilksezonu Mart ortasından Haziran ortasına kadar. Haziran 15 geldiğinde durumu göreceğiz. Bu yıl bir fiyat avantajı var fırsatı var. Bunu konut alıcısı mutlaka iyi algılamalı" dedi.
5 yeni projeye başlayacağız
Çelik, Sinpaş grubu olarak 2012'de 3 bin 600 civarıkonut satıp 1.3 milyarlira ciro yaptıklarını belirterek şöyle konuştu: "Sinpaş GYO'nun bundaki payı 700 milyon lira ciro ve bin 500 konut satışı. Grup olarak 2013'de İstanbul'da iki, Ankara'da üç tane olmak üzere 5 yeni projeye başlıyoruz. Bu yıl da 3 bin 600kadarkonut satarız ama ciro beklentimiz daha yüksek. Çünkü daha merkezi projelerde satış yapacağız. Yeni başlayacağımız projelerimizin 4'ünün ruhsatını 2012'de aldık. Dolayısıyla onlarda KDV yüzde 1 olacak."
Biz yabancı olsak konut alır mıyız
Çelik, hükümetin Mütekabiliyet yasasında değişiklik yaparak yabancıların Türkiye'de konut alımını kolaylaştırmasının devrim niteliğinde bir adım olduğunu ancak buna rağmen yabancıya satışların ‘hiç yoktan iyi' seviyesinden yukarı çıkmadığnı söyledi. Çelik şunları söyledi: "Geçen yıl sektör adına çok mesele konuşuldu. KDV, kentsel dönüşüm, 2-B, müktesep haklar v.s. Bu kadar çok şey konuşulurken ‘her şey değişebilir' havası oluşuyor ve bu ortamda bir yabancı konut alacaksa tabii ki riskleri de soruyor. ‘Şu da olabilir bu da olabilir' diyorsunuz. Bu durumda kendimize sormak lazım ‘biz başka bir ülkede yabancı olsak ve bu kadar değişebilir bir Gayrimenkul ortamı olsa alır mıyız? Mutlaka yabancının risklerini tolere edecek paket çözümleri masaya koyabilmeliyiz."
GYO’ları çok avantajlı gören buyursun gelsin
Çelik, bazı müteahhitlerin Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı (GYO) şirketlerine tanınmış yüzde 20'lik kurumlar vergisi avantajını gündeme getirip aleyhte kampanya yaptıklarını söyledi ve şöyle konuştu: "GYO'lara devlet yüzde 20 kurumlar vergisi muafiyeti verdi ama Sinpaş ve Torunlar dışında ana oyunculardan hiçbiri bu mecraya girmedi. Bu çok büyük avantajsa neden gelmiyorlar? Ben GYO kurup yüzde 20 kurumlar vergisi muafiyeti almışım ama buna karşılık bir Gayrimenkul alıyorsam satıyorsam Ekspertiz değerinden yapmak zorundayım. Bağımsız denetimden ayrıca SPK denetiminden geçmeliyim v.s. Biz bunları göze alabildik. Alabilen varsa gelsin. ‘Sermayemiz güçlü, işimiz şeffaf olsun, kurumsal Yapı kazanalım' diye GYO olduk. Buraya gelen kayıt altına giriyor şeffaf oluyor. Kendine güvenen gelsin.
