28 ekimde Anadolu Ajansı Editör Masası programına konuk olan Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkçi ikinci el konut satışına ve emlak komisyoncularına yönelik bir düzenlemeye gidileceğinin sinyalini vermişti. Yeni yönetmelik ile ilgili taslak hazırlanarak tarafların görüşüne sunuldu.
Yeni düzenleme tasarısına göre emlak komisyoncularının emlak yetki belgesi almaları zorunlu hale getirilirken en az lise mezunu olması, ofislerinin minimum 30 metrekare olması şartı getiriliyor. Ayrıca gayrimenkul ticareti yapanların sadece iş tanımına uygun ticari faaliyetlerde bulunması gerekecek. Ayrıca emlak komisyoncuları gösterme parası alamayacak. Alınan komisyon oranları alım-satımlarda yüzde 3’ü, kiralamalarda alınacak komisyon oranı 1 aylık kira bedelini geçemeyecek. İşte başlıklar halinde emlak komisyoncuğu sektörüne getirilmesi planlanan yeni düzenlemeler:
EMLAK YETKİ BELGESİ ZORUNLULUĞU
Gayrimenkul alım-satım, kiralama işlemleri emlak yetki belgesi olmadan yapılamayacak. Emlak Yetki Belgelerinin verilmesi, yenilenmesi ve iptali yetkileri Gümrük ve Ticaret Bakanlığı Ticaret İl Müdürlükleri’nde olacak. Yetki belgeleri 5 yıl geçerli olacak ve başkalarına devredilemeyecek.
EMLAK KOMİSYONCULARI EN AZ LİSE MEZUNU OLACAK
Gayrimenkul ticareti yapacak işletmenin sahibinin ya da ortaklıksa ortaklardan en az birinin lise mezunu olması şartı geliyor.
VERGİ MÜKELLEFİ OLMA ZORUNLULUĞU
Gayrimenkul ticareti yapacak işletmenin bulundukları il ve ilçelerde odalara kayıtlı olması, gelir ve kurumlar vergisi mükellefi olması gerekiyor. Emlak Yetki Belgesi verilirken işletmeden bu belgeler istenecek, verilememesi durumunda yetki belgesi verilmeyecek
BAZI SUÇLARDAN HÜKÜM GİYENLERE YETKİ BELGESİ VERİLMEYECEK
Terör, anayasal düzeni bozmak, rüşvet, hırsızlık, sahtecilik, kaçakçılık gibi suçlardan hüküm giymiş olanlara emlak yetki belgesi verilmeyecek.
İŞYERİ YA DA OFİS 30 METREKAREDEN KÜÇÜK OLMAYACAK
Hazırlanan yeni düzenleme taslağına göre emlak ofislerine minimum büyüklük tanımı da bulunuyor. Buna göre işyerinde idari büro ve kabul yeri ile arşiv bölümüyle birlikte en az 30 metrekareli büyüklük aranacak. Gayrimenkulün gösterilmesi gibi işletme faaliyetlerinde kullanılmak üzere yeterli sayıda taşıt bulunduracak. Bu taşıtlar işletmeye ait veya işletme adına kiralanmış olacak. Gayrimenkul ticareti yetkisine haiz olan işletmelerde taşınmaz ticaretine konu hizmetler dışında ticari faaliyette bulunulamayacak. Bilgi gizlenemeyecek, yanıltıcı bilgi verilmeyecek. Gayrimenkulle ilgili işlemin sonlanmasından sonra en fazla iki gün içinde reklam ve ilan faaliyetine son verilecek. Hizmet sözleşmesi ve bu sözleşme çerçevesinde verilen hizmetler kapsamında düzenlenen belgeler beş yıl süreyle saklanacak.
KOMİSYONLARA TAVAN SINIRLAMASI GELİYOR
Yeni taslağa göre alım-satımlarda alınan komisyon oranı yüzde 3’ü geçemeyecek. Kiralamalarda da komisyon olarak alınacak bedel 1 aylık kira bedelini geçemeyecek.
EV GÖSTERME PARASI ALINAMAYACAK
Emlak komisyoncuları, satma veya kiralama amacıyla gayrimenkulü gösterme hizmeti için müşterisinden herhangi bir ücret talep edemeyecek. Ancak alım-satım ya da kiralama yapılacak gayrimenkul emlakçının bulunduğu ilçe sınırı dışında ise gösterme hizmeti için ulaşım masrafı talep edilebilecek.
DÜZENLENEN GAYRİMENKUL GÖSTERME SÖZLEŞMESİ EMLAKÇININ MADDİ HAKLARINI KORUYACAK
Gayrimenkul gösterme belgesini düzenleyen işletme bertaraf edilerek doğrudan iş sahibinden satın alınması veya kiralanması durumunda bile emlakçı hizmet bedeline hak kazanacak. Taraflar arasında zorunlu olarak imzalanacak hizmet sözleşmesinde bulunması gereken unsurlar ise şöyle sıralandı: Gayrımenkulün büyüklüğü ve fiili kullanım durumu, salon ve oda sayısı, duş kabini, balkonu, parke ve doğramalar; cephe ve manzara gibi konum özellikleri; dolmuş, otobüs ve metro gibi toplu taşıma araçları duraklarına, AVM, hastane, okul gibi yerlere mesafesi; araziler için hisse, emsal ve gabari bilgileri ile üzerinde ekili ve dikili ürün; haciz ve benzeri kısıtlamalar bulunup bulunmadığı, krediye uygunluk durumu yer alacak.
HALİHAZIRDA MEVCUT EMLAK KOMİSYONCULARININ DURUMU NE OLACAK?
Bu yönetmelik hazırlanmış taslağıyla onaylanması halinde Resmi Gazete’da yayımlanarak yürürlüğe girmesi durumunda sayıları yaklaşık 200 bini bulan emlak komisyoncuları taslağın geçiş hükümüne göre, 18 ay içinde yeni yönetmelik hükümlerine, lise mezunu olma koşulu hariç, uygun hale gelmeleri ve emlak yetki belgesi almaları zorunlu olacak.
