5. Ulusal Her Yönüyle Kentsel Dönüşüm Kongresi sonuç bildirgesi yayınlandı

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ve Toki’ nin destekleriyle “Kentsel Stratejiye Dayalı Akıllı Şehirler ve Binalar” başlığı altında düzenlenen kongrenin platin sponsorları, Avrupa Konutları, Mesa Mesken, Nuhoğlu İnşaat, Keym (Kentsel Yenileme Merkezi), Süleyman Ekşi İnşaat, Bursa Yıldırım Belediyesi oldular. Kongrenin ana sponsorları ise; Piyalepaşa Gayrimenkul, Ilgın İnşaat We Haliç, Invest İnşaat, Gayrimenkul Hukuku Enstitüsü, Seha Yapı ve Eyüboğlu & Büyükatak Hukuk Bürosu oldular.

Kongrenin iletişim ve PR sponsoru ise Feveran İletişim oldu.

Kongrenin medya sponsoru Yenibirlik Gazetesi, sektörel bilgi sponsoru Reidin, sektörel dergi sponsoru Exculive Homes, sektörel iletişim sponsorları ise Kadıncaemlak.com, Emlakdream.com, Emlakwebtv, Emlakrotası.com, Binbirproje.com ve Baretdergisi. Com oldular.

Ayrıca kongreye Türkiye Değerleme Uzmanları Birliği, Kamu Teknoloji Platformu, İnder, Çedbik, ULI, Sakarya Büyükşehir Belediyesi ve Gaziosmanpaşa Belediyesi destek verdi.

“Kentsel Stratejiyi Geliştirme ve Akıllı Şehirler Yaratma” kategorisinde teşvik ve başarı ödülleri verildi.”Kentsel Stratejiyle Tarihi ve Kültürel Dokuyu Ortaya Çıkaran Belediye Teşvik Ödülü” Selimiye Camii Çevresi çalışmasıyla Edirne Belediyesi’nden Başkan Yardımcısı Selçuk Çakır’a, Şükran Mahallesi çalışmasıyla Konya Meram Belediyesi Başkanı Fatma Toru’ya ve Dinler Vadisi çalışmasıyla Hatay Büyükşehir Belediyesi Başkanı Doç. Dr. Lütfü Savaş’a verildi. “Kentsel Strateji ve Master Plana Dayalı Kentsel Dönüşüm Projeleri Yöneten Belediye Teşvik Ödülü”nü ise Kepez Kentsel Dönüşüm Projesi ile Antalya Büyükşehir Belediyesi Genel Sekreteri Birol Ekici ve Vizyon Planına Dayalı Kentsel Dönüşüm Projesi ile Kartal Belediye Başkanı Altınok Öz aldı. Ödül töreninde “En Çok Kentsel Dönüşüm Kredisi Veren Banka Teşvik Ödülü”ne İş Bankası layık görüldü. Ödülü İş Bankası Bireysel Krediler Bölümü Müdürü Recep Haki aldı. “En İyi Kentsel Dönüşüm İmaj Kampanyası Yapan Firma Ödülü” Piyalepaşa projesiyle Piyalepaşa Gayrimenkul’e verildi. Ödülü Piyalepaşa Gayrimenkul Genel Müdürü Kaan Yücel aldı. “Kentsel Stratejiye Dayalı Akıllı Şehir Teşvik Özel Ödülü”ne ise Kayseri Büyükşehir Belediyesi ile Sakarya Büyükşehir Belediyesi layık görüldü. Ödülleri Kayseri Büyükşehir Belediyesi Kentsel Dönüşüm Daire Başkanı Hakkı Alp ve Sakarya Büyükşehir Belediyesi Başkanı Zeki Toçoğlu aldı.Kongrede ayrıca Eskişehir Büyükşehir Belediyesi’ne “Prof. Hüseyin Kaptan Özel Ödülü” takdim edildi. Ödülü Eskişehir Büyükşehir Belediyesi Kentsel Dönüşüm Dairesi Başkanı Korhan Koyuncu aldı. Ödül töreninde ayrıca “Kongre Onur Ödülü”ne layık görülen Prof. Hüseyin Kaptan’ın ödülünü oğlu Doğun Kaptan aldı.

5 oturumdan oluşan kongrede açılış konuşmalarını Çevre ve Şehircilik Bakan Yardımcısı Mehmet Ceylan ve Toki Başkan Yardımcısı Mehmet Özçelik yaptılar.

1. Keynote Speaker olarak Kamu Teknoloji Platformu Başkanı Erdem Akçil konuşma yaptı.

1. Ana Oturum : “Sektörel STK lar Açısından Kentsel Dönüşümün Geleceği” adlı oturum, Atlasconceptia Başkanı Tavit Köletavitoğlu’ nun başkanlığında, İNDER Başkanı Nazmi Durbakayım, ÇEDBİK Başkanı Selçuk Özdil, ULI Başkanı Zafer Baysal, TDUB Başkan Vekili Aykut Dilibal ve TOKİ Kentsel Dönüşüm ve İmar Planlama Daire Başkanı Uğur İnan’ ın katılımlarıyla düzenlendi.
2. Ana Oturum : “Yerel Yönetimler Açısından Kentsel Stratejinin ve Entegrasyonun Kentsel Dönüşüm Süreci İçin Önemi” adlı oturum, Kentsel Strateji Kurucu Ortağı Faruk Göksu başkanlığında, Kartal Belediye Başkanı Altınok Öz, Bursa Yıldırım Belediye Başkanı İsmail Hakkı Edebali, Gaziosmanpaşa Belediye Başkanı Hasan Tahsin Usta, Esenler Belediye Başkanı M. Tevfik Göksu, Sakarya Büyükşehir Belediye Başkanı Zeki Toçoğlu ve Konya Meram Belediye Başkanı Fatma Toru’ nun katılımlarıyla düzenlendi.
3. Keynote Speakerolarak Piyalepaşa Gayrimenkul Genel Müdürü Kaan Yücel konuşma yaptı.
4. Ana Oturum : “Kentsel Dönüşümün Gayrimenkul Sektörü Açısından Geleceği”adlı oturum, Forum İstanbul Yönetim Kurulu BaşkanıBaşkanıHaluk Sur’ un başkanlığında, Avrupa Konutları Genel Müdürü Yener Yıldırım, Invest İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Bahattin Uçar, Mesa Mesken İş Geliştirme Müdürü Cem Ergüven, Nuhoğlu İnşaat Genel Müdürü Hüseyin Tekin, Seha Yapı Genel Müdürü İskender Uslu, Ilgın İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı katılımlarıyla düzenlendi.
5. Ana Oturum :“Kentsel Dönüşüm Sürecinin Bileşenleri ve Yeni Yaklaşımlar”adlı oturum,İstanbul Üniversitesi Öğretim Görevlisi Prof. Dr. Ali Hepşen’ in başkanlığında, Keym Kentsel Strateji Yönetim Kurulu Başkanı Cem Yılmaz, İş Bankası Bireysel Krediler Müdürü Recep Haki, Reidin Türkiye Veri Direktörü Orhan Vatandaş, Eyüboğlu & Büyükatak Hukuk Bürosu Ortağı Av. Mahmut Eyüboğlu, Gayrimenkul Hukuku Enstitüsü Başkanı Av. Ali Yüksel, Ortadoğu Kent Planlama Ortağı Erol Dalkılıç’ ın katılımlarıyla düzenlendi.

5. Ana Oturum : Kentsel Dönüşümün Sosyal ve Çevresel Sürdürülebilirlik Boyutu” adlı oturum, MSÜ Mimarlık Fakültesi Emekli Öğretim Üyesi Prof. Dr. Güzin Konuk başkanlığında, Mimar, Akademisyen ve Köşe Yazarı Dr. Esin Tümer, Toki Projeler ve Araştırma Daire Başkanı Mustafa Levent Sungur, IMU Öğretim Görevlisi Dr. Duygu Erten, TUREEFF Projeler Direktörü Güliz Örnek, Atelye 70 Yönetim Kurulu Başkanı Doğu Kaptan’ ın katılımlarıyla düzenlendi.

Tüm oturumlar çerçevesinde kongrenin ana çıktıları şu şekilde oluştu:

1. Kentsel dönüşümün hareket noktası ve değer olarak yer alması gereken en temel boyutunun insan olduğu
2. Kentsel dönüşümün insanlarımızın ve ekonomimizin gelişimi ve kalkınması için ülkemizin en büyük ve önemli projelerinden biri olduğu
3. Kentsel dönüşüm bilgi ve alt yapımızı geliştirdikçe önümüzdeki yıllarda bölge ülkelere bu bilgiyi ve alt yapıyı ihraç edeceğimiz
4. 5 milyon riskli yapının her yıl 500 bininin dönüştürülmesinin hedeflendiği
5. Kentsel dönüşüm ve kentsel yenilenmenin her zaman gündemde tutulması gerektiği
6. Türkiye’ nin akıllı şehirlere yatırımı arttırmasının özellikle enerji verimliliği ve sürdürülebilirlik açısından çok önemli olduğu
7. Türkiye’ nin üçte ikisinin deprem riski altında olmasından dolayı ve kentsel dönüşümün acil bir zorunluluk olduğu
8. Kentsel dönüşümün zenginleşme hakkından ziyade, kalkınma hakkı olduğu
9. Kamunun yanı sıra özel sektörün rolünün kentsel dönüşümde büyük olduğu
10. Pilot şehirlerin kurulması gerektiği
11. Kentsel dönüşüm sürecinde inşaatların yarıda kalmasını önlemek için piramit sisteme girmesi gerekliliğinin olduğu
12. Tüm paydaşların üzerine düşen sorumluluklar çerçevesinde insani menfaatler boyutunda kentsel dönüşüme önem vermeleri gerektiği
13. Kentsel dönüşüm mantığı ile uyuşmayan ve herkesin daha çok kazanmak istediği bir anlayışla şehirlerimizin dönüştürülemeyeceği
14. Kentsel dönüşümün çok aktörlü ve katılımcı bir süreç olması gerektiği
15. Yeşil alanı, donatısı olmayan, insanların sosyo-psikolojik ihtiyaçlarını gözetmeyen ve gidermeyen projelere kentsel dönüşüm projeleri denemeyeceği
16. İnsan ve toplum sağlığının iyileştirilmesi, yüksek yaşam kalitesi sunan mekanların üretilmesi, yeni iş alanlarının geliştirilmesi, azalan komşuluk ilişkilerinin güçlendirilmesinin kentsel dönüşümün önemli bir boyutunu oluşturduğu
17. Kentsel dönüşüme sadece fiziksel bir değişim ve dönüşüm olarak bakılmaması gerektiği
18. Kentsel strateji ve master plan yaklaşımın kentsel dönüşümün ana felsefesi olması gerektiği
19. Kentsel dönüşüm sürecinde herkesin vizyon planı, stratejik planlama ve master plan peşinde koşması gerektiği
20. Sosyal donatı alanlarının kentsel dönüşümün vazgeçilmez unsuru olması gerektiği
21. Yatay mimari koşullarını yaratabilmek için ada bazlı dönüşümü motive etmek gerektiği
22. Estetik tasarımlarlarla kentsel dönüşümün yapılması ve şehir dokusuna entegre edilmesi gerektiği
23. Çağdaş kentsel strateji ve tasarım standartlarıyla şehirlerin planlanması gerektiği
24. Akıllı şehir çalışmalarının kentsel dönüşüm çalışmalarıyla belediyeler tarafından entegre edilmesi gerektiği
25. Sanayi alanlarının dönüştürülmesinin önündeki yasal engellerin bir an önce açılması gerektiği
26. Belediyelerin yaptığı çalışmalarda tarihi dokuyu öne çıkarmasının gerektiği
27. Belediyelerin kentsel dönüşümün içine daha fazla girmelerinin gerektiği
28. Sosyal ve ekonomik boyutun kentsel dönüşümde ön plana alınması gerektiği insan ve mekan kavramı ekseni üzerine oturtulması gerektiği
29. Plan çalışmalarında tüm paydaşlarla birlikte hareket edilmediğinde başa dönüldüğü ve zaman kaybının arttığı gerçeği
30. Parsel değil ada bazlı dönüşüm için gerekli çalışmaların hızla başlatılması gerektiği
31. Dayanışma ve bir arada yaşamamızı geliştirmek için kentsel dönüşümü geliştirmemiz gerektiği
32. Kentsel dönüşüm sürecinin hızlanması için halkla ilişkiler ve iletişim sürecinin geliştirilmesi gerektiği
33. Kentsel dönüşüm sürecinde firmaların ve belediyelerin yaşadığı bürokratik ve finansal engellerin azaltılması gerekliliği
34. 6306 nolu yasa ile diğer belediye yasalarının entegre edilmesi gerekliliği
35. Kentsel dönüşüm kanununun inovatif bir hale getirilmesi için karbon salımının azaltılması ve enerji verimliliğinin arttırılması konularının 6306 nolu yasanın içine koyulması gerektiği
36. Malik, müteahhit ve belediyenin takım olması gerektiği
37. Otopark ve donatı alanlarını projede çözemeyenlerin ruhsatlarının verilmemesi gerektiği
38. Kentsel dönüşümün sosyolojik ve demografik boyutunun ele alınarak projelerin geliştirilmesi gerektiği
39. Kentsel dönüşümün inşaat sektörünün geleceği olduğu
40. Sürdürülebilir bir mekansal gelişim için kentsel dönüşümün zorunlu olduğu
41. Kentsel dönüşümün şehre katkısı olması gerektiği
42. Gecekondulaşma sürecinde terörün arttığı kentsel dönüşümün bunu engellediği gerçeğinin unutulmaması gerekliliği
43. Tip sözleşmelerin geliştirilmesi gerektiği
44. Tebligat yönetmeliğinin çıkarılmamasının kentsel dönüşümün önünü kapattığı
45. Maliklerinde haklarını koruyabilecek ama süreci hızlandıracak bir tebligat yönetmeliğinin çıkarılması gerektiği
46. Müteahhitlerin ek maliyetlerle karşılaşmamaları için özellikle yasadaki hukuki süreçlerle ilgili dikkat edilmesi gereken hususların çok olduğu ve bu konuda hukuki danışmanlığın önemi
47. Kentsel dönüşümde halkın işin için daha çok katılması gerektiği
48. Donatı alanlarının artmasıyla suç oranlarının düşeceği
49. İnsan ve yaşam kalitesini arttıracak fonlar geliştirilmesi gerektiği
50. Belirsizliğin olduğu yerde küresel fonların kentsel dönüşümü finanse etmediği
51. Kentsel dönüşüm yasasının içine finansman ve fon mekanizmasının katılması gerektiği
52. Kentsel dönüşüm projeleri için çok daha düşük faizli kredi imkanlarının devlet desteği ile sağlanması gerekliliği
53. Kentsel dönüşümde garantör kredisi tesis ederek projelere finansman sağlanabileceği

Kongrenin Sonuç Manifestosu

Kentsel dönüşüm sürecini güçlü kılacak husus, insanları sürecin içine dahil etmektir. Dolayısıyla, kentleri kentsel ölçekte, sosyal yapısı ve yaşayan dokusu da düşünülerek, yapısal olarak dönüştürmek gerekmektedir. Süreci, kenti tanımlayan değer haritaları, yoğunluk haritaları, yoksulluk haritaları, yoksunluk haritaları ve siluet haritaları gibi stratejik haritaların hazırlanması takip eder. Aşama aşama ilerleyen bu süreçte üzerinde durulması gereken üç önemli odak vardır.

Birincisi, Stratejik vizyon olarak tanımlanan, dönüşümün parsel ya da proje bazında değil, daha geniş bir vizyonla yapılmasıdır.

İkincisi, Stratejik Kentsel Planlamadır. Sürecin bir kentsel vizyon kurgusu temelinde yürütülmesi gerekmektedir. Üçüncü odak ise Stratejik Kentsel Tasarımdır. Tasarım ilkelerinin, tasarımdan etkilenecek insanlarla belirlenmesi esastır. Bunun için, tartışmaların yapılabileceği platformlar oluşturulmalı ve katılımlar sağlanmalıdır. Bu aşamalar sonucunda elde edilen analizlerle beraber, nerenin dönüşüm, nerenin gelişim alanı olduğu, yaşayan insanların ne ölçüde etkileneceği konusunda bilimsel kararlar alınabilecektir.Temennimiz; 21.yy Türkiye’sinde, Dünyadaki kentsel tasarım ilkeleri ile uygulanmış başarılı kentsel dönüşüm projelerini ve bu alandaki gelişmeleri özümseyen, parsel bazında değil kentsel ölçekte ele alınmış, yaşayan sosyal yapıyı da önemseyen, akıllı ve sürdürülebilir kentler planlamaktır.