- KAMU KURUMLARINDAN AVM’LERE DESTEK: Günümüzde çalışmayan/kapanan AVM’ lerden Eğitim Kuruluşlarına Dönüşüme tanıklık ediyoruz. AVM’ lerin ihtiyaçı olan “insan” sürkülasyonunun dolaylı olarak sağlanabilmesi için ziyaret ağırlıklı; Tapu, Nüfus, Vergi, Sağlık gibi kamu kuruluşlarının özel sektör işbirliği ile AVM’ lerin belli bölgelerinde konumlandırılmasını öneriyorum. Önerim Sonuç olarak özel sektöre katkı olarak değerlendirilsede, ülke ekonomisi ve milli servete katkıdır.
- MEYDAN VE CADDELERDE YAYALAŞMA PROJELERİ: İlçe ve merkezi noktalarında araç trafiğinden arındırılmış/yaya trafiğine yönelik “meydan ve caddeler“ düzenlenmelidir. Yayaların özgürce yürüdüğü alanlarda “alışveriş“ teşvik edilecek ve ticaret yön bulacaktır.
- ALIŞVERİŞE UYGUN CADDE – SOKAK DÜZENLEMELERİ : Alışverişte yaya trafiği kadar, araç trafiği de önem taşımaktadır. Sokak – Cadde düzenlemelerinde araç trafiğini kontrol altına alabilecek şekilde “araç park” , “girdi-çıktı“ yerlerinin düzenlenmesine ihtiyaç vardır. Belediyeler, Belediyeden çıkarak ticaretin içinde olmalıdır.
- İŞ YERİ RUHSAT DÜZENLEMESİ: Kendine yön arayan gayrimenkul sektöründe “konut“ kavramına “home office“ kavramı getirdik. Bu kavram ile konut kullanımı ile ofis kullanımını bir araya getirerek “ev’ e iş – iş’ te ev “ ile konuya ticari bir boyut katmaya çalıştık. Ruhsatı ve/veya tapusu “Konut“ olan bağımsız bölümler için “konut“ olarak kullanım zorunluluğu getirilmelidir.
İşyeri açılış müracaatlarında; iş yeri cinsinin “ticari gayrimenkul/dükkan/ofis vb.gibi“ olması şartı aranmalı, aksi takdirde konutlara iş yerin kuruluş ve faaliyet izni verilmemelidir.
Bu durum; KDV açısından “ticari gayrimenkul“ ve “konut“ arasındaki değerlendirme farkından kaynaklı haksız rekabeti önleyecektir. Ticari gayrimenkuller metre kare sınırı olmaksızın %18 KDV’ ye tabi olurken, Konutlar %1 – %18 aralığında net metrekare ve/veya arsa değerlerine göre farklılık gösterebilmektedir.
İş yeri ruhsatlarının; sadece ticari gayrimenkul niteliğindeki gayrimenkullere verilmesi; dengeli ve farklı gayrimenkul üretimlerini teşvik edecektir. Bu önerim ile; Stokları Hızla artan ticari gayrimenkullerin “fiyat ve kira değerleri“ zamana bağlı yukarı yön kazanacaktır. Bu durum ticari amaçla kullanılan konutlarda; ticari kiracılar tasfiye olacağı için kira değerlerinin aşağı yönde seyretmesine vesile olacaktır.
Bu sayede; ticari kira köpüğünden arınmış gerçek konut kira değerleri i orta ve uzun vadede kullanım amaçına uygun denge bulacaktır.
- GAYRİMENKUL ÜRETİM KONTROLÜ: Belediyelerin görevi sadece yapı ruhsatı vermek olmamalıdır. Belediyeler sınırları içindeki “yapı stoğuna ve niteliğine“ hakim olmalıdır. Ticari gayrimenkulden; konuta ve tiplerine güncel bilgiler ile, proje geliştirici/müteahhitlere yön verebilmelidir.
- TİCARETE DESTEK: Belediyeler sınırları içinde “ekonomiye“ yön vermelidirler. Sanayi ve Ticarete hakim olmalıdırlar. Belediyeler vatandaşa götürdükleri hizmet ile birlikte ekonomiye verdikleri katma değer ile sınıflandırılmalı, ilçe belediyeleri bu yarış içinde olmalıdır.
- MARKA BELEDİYELER: Belediyeler, sınırlarının marka değerini, bilinirliğini yükseltmelidir. Bu etki; fertlerin, ailelerin yaşam, yerleşim ve ticari tercihlerinde önemli yer teşkil etmelidir.
- SANAYİ VE TİCARET’E BELEDİYE SEÇİMLERİNDE SÖZ HAKKI: Yaklaşan belediye seçimlerinde oy verme yaşını dolduran her birey “parti ve/veya şahsa“ göre belediye başkanı tercihinde bulunacaktır. Bu tercihte bulunurken ikametgah adresine dayalı olarak yaşadığımız yer hakkında söz söylenebilinecektir.
Oysaki; belediyeler, yaşam/yerleşim alanlar ile birlikte “sanayi/ticari“ alanlara hizmet götürmektedir.
Örneğin; İkitelli Organize Sanayi Bölgesinde ticaretine yön veren sanayici; ”aş ve işine“ yön veren Belediye hakkında söz söyleme hakkına sahip olamazken; oturduğu/yaşadığı ne hizmet aldığını dahi bilmediği belediye için seçimde bulunacaktır.
Dünya da bir örneği var mı ? bilemiyorum… Yoksa da Türkiye için bir ilk olması temennisi ile; Belediye seçimlerinde “sanayi ve ticaret“ ile uğraşan fertlerin tercihine göre; “işyeri veya ikametgah“ adresine dayalı oy hakkı verilmesini öneriyorum.
Bilge Özdemir
Marketing & Sales Consultant for Real Estate