Günün koşullarının yatırım araçlarının da değişkenlik göstermesinde etkili olduğunu ifade eden Başaran; “Dövizde yaşanan dalgalanmalar, emlak alımındaki yüksek faiz oranları doğrusu yatırım araçlarının çeşitlenmesine neden oluyor. Arazi alımının özellikle beyaz yakalılar arasında yükselen bir trend haline dönüşmesi de piyasa koşullarının yarattığı yeni bir yatırım aracı oldu” dedi.
Mert Başaran’ın açıklamaları şöyle:
“Özellikle beyaz yakalı, maaşlı çalışan kitle 2004 yılından sonra faizlerin düşmesi ile kredi çekip ev yatırımına başladı. Bu yatırımlar 10 yıl boyunca reel olarak ciddi getiriler sağladı. Bir evden kâr eden müşteri onu satıp diğer evini aldı ve bu trend “off plan/sat yap” marketini doğurdu. Bir sürü inşaat şirketi bu trendi fırsat bilip marketten ev satmaya başladı. 2009 büyük global krizinde duraksama olsa da bu trend devam etti.
Arazi Yatırımı Neden Bu Kadar Arttı?
Fakat 2015’ten itibaren bu karlı trendi gören ve ana işi inşaat olmayan birçok şirket (tekstilci, petrolcü, hırdavatçı vb) fizibilite yapmadan inşaat sektörüne girmeye başladı. Bu dönemde hem global likidite koşullarındaki değişiklik hem de ülke olarak alınan bir takım stratejik kararlar birleşince, konut kredisi maliyetleri arttı. Aylık %0.6’lar olan kredi faizleri %2’lere çıktığında konut satın alma talebi kesilmeye başladı. Talep kesilince bu büyük arz, talebe çok fazla gelmeye başladı.
Bu arz fazlası ile piyasada cebinde 20.000 TL ile 200.000 TL arasında parası olan ama faizlerden dolayı ev alamayan veya dini hassasiyetlerle ya da enflasyona karşı ‘’param erimesin’’ gibi farklı sebeplerle parasını bankada tutmak istemeyen ciddi bir kitle oluştu.
Eğitimli beyaz yakalı kitle doğru yerlerde arazi yatırımı yapmak için analizler okumaya ve bölgeleri gezmeye başladı. En çok talep gören bölgeler devletin büyük projeler yaptığı Çanakkale, Arnavutköy, Kocaeli, Çatalca, Kütahya, Balıkesir, Eskişehir gibi bölgeler oldu. Örneğin cebinde 40.000 TL’si olan ve ev alamayan, faize de parasını koymak istemeyen vatandaş Kütahya’da kurulan 6.5 milyon m2 bir organize sanayi bölgesinde 6-7 dönüm bir yer alıp geleceğe yatırım yapmaya başladı. Bu bölgelerdeki karı ve artışı görenler diğer bölgelerden de yer almaya başladı.
Aslında toprak yatırımı yıllardır var ve en çok para kazandıran yatırım aracı hatta bu nedenle toprak zengini diye bir kavram oluştu. Fakat bugüne kadar genellikle toprak yatırımını kırsaldan yeni göç etmiş, eğitim düzeyi daha düşük vatandaşlar yapıyordu. Bu yeni trend ile beyaz yakalı maaşlı, plazalarda çalışan bu yeni kitle ev alma yerine arazi yatırımına yöneldi.
Uzun vadede bakınca 2000 yılında Kurtköy’de m2’si 18 lira olan bir arazi bugün 2000 liralara (111 kat), 2008 yılında Kocaeli Sevindikli’de 2-4 lira arasında olan çok uygun fiyatlı araziler bugün 150 lira (75 kat), Arnavutköy, Dursunköy 14 liralardan 350 liralara (25 kat) gibi oranlara çıktı.
Tüm bu oranlara bakınca, ülkede bu şekilde bir genç nüfus ve demografik yapı oldukça uzun vadede arazi yatırımının yerini hiçbir yatırım aracı alamayacaktır.
Biz RE/MAX 7Tepe olarak tüm ülke genelini analiz ederek, imar planları, nüfus artışı devletin planladığı büyük projeler gibi arazi fiyatlarına büyük artısı olacak doğru noktaları matematiksel verilerle teyit ettikten sonra yatırımcılarımıza aldırmak ve daha sonra da sattırmak koşulu ile kazandırmayı hedefliyoruz. Burada en önemli kriterimiz; arazi yatırımcılarının bu yatırımın uzun vadeli bir yatırım olduğunu bilmeleri ve minimum 3-5 yıl bekleyecek bir bütçe ile bu yatırıma karar vermeleridir. Arazi yatırımı uzun vadeli bir yatırımdır ve yüzyıllardır toprağın kazancı tüm yatırım araçlarını her zaman geride bırakmıştır.”
