Türkiye İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği (Türkiye İMSAD)’nin, sektörün çatı kuruluşu olarak hazırladığı ‘Kasım 2019 Sektör Raporu’nda şu tespitler yer aldı: İnşaat sektörü 2019 yılının üçüncü çeyreğinde yüzde 7.8 küçüldü. Böylece beş çeyrektir üst üste küçülen inşaat sektöründe küçülme hızı 2019 yılı üçüncü çeyrekte yavaşladı. Çeyrek dönemler itibarıyla küçülmenin devam ettiği inşaat sektörü, hem kendi iç dinamiklerindeki sorunlardan hem de 2018 yılının ikinci yarısından itibaren yaşanan finansal dalgalanmalardan en çok etkilenen sektör oldu. Sektörde gerek talep tarafında gerek fiyatlar tarafında gerekse de müteahhitlerin mali yapılarında yaşanan sıkıntılar üçüncü çeyrekte azalarak sürdü. Böylece yılın ilk 9 ayında inşaat sektörü yüzde 9.8 daraldı.
İnşaat sektörü performansı genel ekonominin altında kaldı
Ekonomi üçüncü çeyrekte yüzde 0.9 büyürken gayrimenkul sektörü yüzde 2.4 büyüdü. Böylece yeni yılın üçüncü çeyreğinde de yüzde 7.8 küçülen inşaat sektörü genel ekonominin oldukça altında bir performans gösterdi.
İnşaat harcamaları ilk 9 ayda nominal ve reel olarak azaldı
İnşaat harcamaları 2019 yılının ilk 9 ayında geçen yılın aynı dönemine göre cari fiyatlarla yüzde 12.3 gerileme gösterdi. Böylece nominal olarak harcamalar düştü.
İnşaat sektörü güven endeksi Kasım ayında 2.8 puan azaldı
İnşaat sektörü güven endeksinde artış Kasım ayında tersine döndü. İnşaat sektörü güven endeksi Temmuz-Eylül döneminde 4 ay kademeli ve temkinli bir artış gösterdi. Kasım ayında yeniden 2.8 puan gerileyen inşaat sektörü güven endeksinde yaşanan bu düşüş mevcut işlerin ve alınan siparişlerin gerilemesi ile ortaya çıktı. İnşaat sektörü güven seviyesi geçmiş yıllara göre oldukça düşük seviyelerde kalmaya devam etti.
Mevcut inşaat işleri seviyesi Kasım ayında 3 puan geriledi
Mevcut İnşaat işleri seviyesi Ocak ayındaki sert düşüşün ardından artış eğilimine girmiş ve Mayıs ayına kadar yükselmiş, Haziran ayında uzun bayram tatili ve siyasi beklentiler ile mevcut işlerde düşüş gerçekleşmişti. Temmuz-Ekim döneminde ise mevcut inşaat işleri seviyesi 13.5 puan artış göstermişti. Kasım ayında mevcut inşaat işleri seviyesi bu kademeli artışına son verdi ve 3 puan birden geriledi. Mevcut inşaat işleri tamamlanan işler sonrası düşüş gösterdi. Yeni alınan işlerin mevcut işleri yeterince desteklemediği görüldü. Ekonomideki göreceli toparlanma ve özellikle faiz oranlarındaki düşüşler de inşaat sektöründeki işlerin kalıcı olarak toparlanmasını sağlayamadı.
Yeni alınan inşaat işleri seviyesi 3.9 puan düştü
İnşaat sektöründe alınan yeni iş siparişleri 2019 yılı Temmuz ayında ilk kez aylık bazda artış gösterdikten sonra Ağustos-Ekim döneminde yükselmişti. Kasım ayında ise yeni alınan işler seviyesi 3.9 puan geriledi. Son aylarda alınan yeni işler ile ötelenen işlerin doyuma ulaştığı ve mevsimsellik ile birlikte de yeni iş siparişlerinin düşmeye başladığı görüldü.
İnşaat malzemeleri sanayi üretimi geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 7.1 geriledi
İnşaat malzemeleri sanayi üretimi 2019 yılının Eylül ayında 2018 yılının Eylül ayına göre yüzde 7.1 azaldı. Böylece yeni yılın ilk dokuz ayında da üretimde gerileme yaşandı.
2019 yılının ilk dokuz ayında ise üretim yüzde 17.3 geriledi. Bu dönemde yaklaşık beşte birlik bir üretim kaybı ortaya çıktı. Bu gerilemede iç pazardaki keskin daralma etkili olmaya devam etti. İhracattaki miktar artışı ise üretim kaybını telafi edemedi.
2019 yılının Eylül ayında 22 alt sektörden 6’sında üretim geçen yılın aynı ayına göre artarken, 16’sında geriledi.
2019 yılının ilk dokuz ayında ise 22 alt sektörün tamamında üretim bir önceki yılın ilk dokuz ayına göre düştü. 2019 yılının ilk dokuz ayında üretimde en yüksek gerilemenin yaşandığı üç sektör yüzde 45 ile hazır beton sektörü, yüzde 44 ile fırınlanmış kilden inşaat malzemeleri ve yüzde 26.7 ile inşaat amaçlı beton ürünleri oldu.
Yılın ilk dokuz ayında 2 sektörde üretim gerilemesi yüzde 40’ın, 5 sektörde yüzde 20’nin ve 11 sektörde ise yüzde 10’nun üzerinde gerçekleşti. Tek haneli gerileme yaşanan dört alt sektör ise musluk ve vanalar, düz camlar, metal yapı ve yapı parçaları ile soğutma ve havalandırma donanımları oldu.
