Çevre ve Şehircilik Bakanı Murat Kurum, kasım 2020’de yaptığı açıklamasında Fikirtepe’de başlayamayan veya yarım kalan kentsel dönüşüm çalışmalarını Emlak Konut GYO eliyle tamamlayacaklarını ve burada 5 milyar liralık bir yatırım yapacaklarını söylemişti.
Yeni Fikirtepe projesi için proje ve ihale hazırlıklar yürütülürken vatandaşların hakların konusu da netleşti. Bakanlıkça hazırlanan ‘25 soru 25 cevap’ broşüründe dönüşümdeki paylaşım oranları, vatandaşa yapılacak kira yardımı ve yeni evlerin teslimine kadar birçok konu açıklandı.
Sürecin hızlı ilerlemesi adına vatandaş ile bakanlık arasında yeni bir sözleşme yapılmayacak, süreç resen gerçekleşecek. Tapuların hazineye devrinin yapıldığı belirtilen açıklamada, “Bu konuda hak sahiplerinin herhangi bir zararı olmayacak ve tüm işlemler hak sahiplerinin devir öncesi tapuları üzerinden gerçekleşecek. Mülkiyet hakkı devletin garantisi altındadır” ifadelerine yer verildi. Ayrıca mülkiyeti okul park gibi sosyal donatı alanında kalanların da hak kaybına uğramayacağına dikkat çekildi.
Yumurtacı Abdi Bey Caddesi ile Mandıra Caddesi içerisinde kalan alanda dönüşüm süreci tamamlanamayan parsellerde projeler yürütülecek. 3 aşamalı çalışmalarda ilk aşamada henüz tahliye ve yıkımın yapılmadığı alanların boşaltılıp yıkılması, ikinci aşamada yerinde dönüşüm esası ile depreme güvenli evlerin tamamlanması, üçüncü aşamada ise bağımsız birimlerin hak sahiplerine dağıtımı planlanıyor.
Hak sahipleri açısıdan herhangi bir hak kaybı olmaması adına emsal 4, paylaşım oranı yüzde 50 olarak belirlendi. Örneğin arsa sahibine ait 40 metrekare arsa olduğunu düşünelim. Hak sahibinin emsal inşaat alanı hakkı 160 metrekare oluyor. (40 m2 x 4 emsal) Paylaşım sonrası vatandaşa yüzde 50’ye denk gelen 80 metrekare bağımsız birim düşüyor.
Evlerini tahliye eden vatandaş 48 ayı geçmemek şartıyla yeni evini alana kadar her ay kira yardımı alacak. İstanbul’da dönüşüm projeleri için belirlenen aylık kira yardımı 1.150 lira iken bu Fikirtepe için 1.500 lira olarak gerçekleşecek. İkamet eden vatandaşlar bakanlığın belirlediği aylık kira bedelinin 5 katı kadar (7.500 TL), kiracılar ise 2 katı kadar (3 bin TL) defaeten kira yardımı alabilecek. Hak sahiplerinin kira yardımını peşinen alması için ikamet etme şartı aranacak ve sonraki kira bedeli takip eden aylarda yapılacak. Kira için başvurular bölgede bulunan irtibat ofisleri aracılığı ile yapılırken her bir ev için ayrı ayrı kira desteği alınacak. Mesela 3 evi olan 3 kira yardımı alacak. Hisseli bir hak sahipliği varsa vatandaş hissesi oranında kira yardımı alacak. Örneğin 5 hisseli bir evde her bir hissedar 300 lira alacak. Bakanlık müdahalesi öncesi evi yıkılan ve dönüşüm sınırları içinde hak sahipleri de kira yardımı alabilecek.
Bölgedeki riskli yapıların tahliyesinin en geç 1 Ekim’e kadar gerçekleşmesi gerekiyor. Riskli evlerin boşaltılmaması durumunda elektrik, doğalgaz ve su gibi altyapı hizmetlerinin kesileceği belirtilirken, tahliyenin sonrasında inşaata başlanacağı ifade edildi. Projelerde 2023 yılında teslimlere başlanırken, evler SPK lisanslı kuruluşların tespiti ile dağıtılacak.
Bölgedeki kimi hak sahipleri yaşadığı maddi sorunlar nedeniyle arsalarının belli bölümünü satmıştı. Verilen bilgilere göre elinde küçük metrekarelerde arsa kalan da ev sahibi olabilecek. Söz gelimi vatandaşa düşen hak 55 metrekare, ama en küçük ev 60 metrekare ise vatandaş aradaki 5 metrekare değer için borçlandırılacak.
Değer SPK lisanslı kuruluşlarca belirlenecek. Eğer vatandaşa 150 metrekare ev düşüyor ama 140 metrekare alıyorsa bu defa o alacaklı duruma gelecek. Dileyen hak sahipleri bir araya gelerek de tek ev alabilecek. Mesela bir vatandanşın 30, diğerinin 40 metrekare hakkı varsa ve talep ediyorlarsa birlikte 70 metrekare alabilecekler.
Kaynak: Gülistan Alagöz – Hürriyet
