Şahısların gayrimenkulleri üzerinde yıllarca yeşil alan, okul alanı ve pazar yeri gibi sınırlandırmalar getiren belediyelerin bu alanlarla ilgili kamulaştırma yapmasını öngören Yargıtay kararı vatandaş lehine yeni bir süreci başlattı.
Türkiye’de imar planlarını yapma yetkilerinin belediyelere ait olduğunu ifade eden Gayrimenkul Hukuku Derneği Başkanı Ali Güvenç Kiraz, belediyelerin özel mülkiyete konu olan taşınmazlar üzerinde de yeşil alan, okul alanı, pazar yeri, cami vb. gibi sınırlandırmalar yapabildiğini söyledi.
Özel mülkiyete konu taşınmazlar üzerinde kamu alanları yaratılmak suretiyle birçok mağduriyetin gündeme geldiğini ifade eden Kiraz, “Belediyelerin imar planları çerçevesinde yapmış oldukları bu planların uygulamaya geçirilmesi süresi 5 yıldır. Tapu üzerine konulan bu kamu şerhlerinin 5 yıl içerisinde uygulamaya geçirilmesi ve 5 yıllık bu süre içerisinde belediyelerin imar uygulaması yapmak suretiyle ilgili taşınmazları kamulaştırması esastır” dedi.
Sahiplerine verilmesi
Ancak 5 yıllık bu planların her 5’inci yılın sonunda 5’er yıl daha uzatılmak suretiyle devam ettirildiğinin altını çizen Kiraz, bu durumda özel mülk sahipleri için çok uzun yıllar süren bir hukuksal sıkıntı oluştuğunu vurguladı. Kiraz, belediyelerin bu taşınmazları kamulaştırmayıp, okul alanı ya da yeşil alan ilan ederek, bu taşınmazların kullanımını da mal sahibine geri vermediğini söyledi. Çok uzun yıllar boyunca kamu lehine devam ettirilen gereksiz ve acımasız uygulamanın Yargıtay’ın aldığı Hukuk Genel Kurulu kararı ile bozulduğuna dikkat çeken Kiraz, “Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 2010/5-662 Esas ve 2010/651 Karar sayılı kararı ile mülkiyet hakkının ihlali düşüncesi ile yeni bir karar tesis etmiş ve bu kararı ile imar uygulamaları sonucunda mağdur olan kişilerin mağduriyetlerinin giderilmesini sağlamak istemiştir” dedi.
Yeni bir süreç başladı
İmar uygulamaları sonucunda mağduriyete uğrayanlar için Hukuk Genel Kurulu kararı ile yeni bir sürecin başladığını hatırlatan Kiraz, mağdurlara ‘Kamulaştırmasız El Atma’ suretiyle tazminat davası açma hakkı tanındığını dile getirdi. Kiraz, herkesin ve tüm idarenin yargı denetimine tabi olduğu hukuk devletlerinde kişilerin mülkiyet haklarının ihlal edilmemesinin esas olduğunu altını çizerek, şunları söyledi:
“Yargıtay’ın Hukuk Genel Kurulu’nda bu kararı tesis ederek kangren haline gelen bu sorunu çözen Yüksek Hakimlere teşekkürü bir borç biliyoruz. Tüm vatandaşlarımıza da bu konuda mağduriyetleri var ise derhal idareye giderek kamulaştırma bedellerini talep etmelerini olumsuz cevap alırlarsa da kamulaştırmasız el atma nedeniyle tazminat davası açmalarını önermekteyiz.
