Büyük depremlerin yapılanı saniyeler içinde yıkabileceği gerçeği ile afetleri, ‘yatırım inisiyatif lerini bir anda boşa çıkarabilecek büyük bir kumar’ olarak nitelendiren Yıldız Teknik Üniversitesi’nden Prof. Dr. Şükrü Ersoy, “Yaşadığımız bu son iki depremden sonra uzun süre normal hayatımıza dönemeyeceğiz ki bu da önemli bir ekonomik kayıp. 20 milyar dolar gibi bir rakamdan söz ediliyor ama bence bu çok daha fazla olabilir. Çünkü olaya sadece yıkılan bir bina olarak bakmıyoruz. Bir de bunun işgücü karşılığı var. Ülke bütçesinden önemli bir meblağın yok olması anlamına geliyor bu tür afetler” şeklinde konuştu.
Afetlerin sonuçlarından şiddetli etkilenmemek için proaktif önlemler almanın gerekliliğinden söz eden Ersoy, kentsel dönüşüm konusunda daha hızlı hareket edilmesi gerektiğini vurgulayarak, “Yıkımların yüzde 50 azaldığını düşünün, böyle olunca devlet bütçesinden 20 milyar değil 10 milyar dolar kayıp olabilirdi. Deprem ardından harcanan paranın yüzde 10’unu deprem öncesinde harcadığınızda çok önemli bir tasarruf sağlamış oluyorsunuz. Her 5, 10 ya da 20 senede bir depremlerde büyük kayıp verdiğinizde ülkede sürdürülebilir bir kalkınmadan söz etmek mümkün olmaz. Sürekli kesintiye uğrayan bir ekonomik yapıdan söz edebiliriz ancak” dedi.
Marmara’da yaşanacak bir depremin sadece İstanbul ya da Türkiye için değil kıtalar arası bir sorun yaratacağının altını çizen Prof. Ersoy, şunları söyledi:
“Marmara genelinde 28 milyon insan yaşıyor yani Türkiye’nin 3’te birinden söz ediyoruz. Türkiye’nin yapı stoğunda 22 milyona yakın konut var ki 3’te biri yine Marmara genelinde. Türkiye’deki tüm kritik tesislerin önemli kısmı burada. Gayri Safi Milli Hasıla’nın büyük bir kısmı buradan elde ediliyor. Buradaki sürecin sekteye uğraması Türkiye’yi sarsabilir. İstanbul ve çevresi tüm Türkiye’ye bakabilir ama tüm Türkiye bu bölgeye bakamayabilir. Bu bakımdan risk yönetimi yapılmalı. Biz tehlikeyi ortaya koyduk ve bu tehlike gerçekleşirse riskimiz nedir, bu riski nasıl düşürebiliriz diye planlar yapılmalı, proaktif yaklaşım budur. Bunların yapmazsanız yatırım insiyatifleri boşa çıkar, durduğunuz yerde ülke olarak patinaj yaparsınız. Bu bakımdan Türkiye’nin şu anda en önemli projesi deprem olmalıdır. Hiçbir yatırım projesinin bunun önüne geçmemesi gerekir.”
Devletlerin yatırımın ancak yüzde 30-35’ini yaptığını aktaran ve yüzde 65’inin özel sektör tarafından yapıldığını söyleyen Ersoy, bu konuda özel sektörün de devletle birlikte afet risk planında yer alması gerektiğinin önemini vurguladı.
