TCMB verilerine göre, Nisan ayında cari işlemler açığı yıllık bazda %112,4 oranında genişleyerek 5,4 milyar ABD Doları seviyesinde gerçekleşmiştir. Nisan 2022’de cari açık, 2,5 milyar ABD Doları seviyesindeydi. Ocak-Nisan 2023 döneminde ise 29,7 milyar ABD Doları olan cari açık, son 12 ayda 57,8 milyar ABD Doları’na ulaşarak Temmuz 2012’den bu yana en yüksek düzeye çıkmıştır.
TÜİK verilerine göre Nisan ayında ödemeler dengesi tanımlı dış ticaret açığı, ihracatın ithalattan daha sert daralmasıyla yıllık bazda %42,1 genişleyerek 8,7 milyar ABD Doları ile yüksek seyrini sürdürmüştür. Altın ithalatı yaklaşık 30 milyar ABD Doları ile zirve seviyeye yükselerek cari görünümün bozulmasında etkili olmuştur. Küresel enerji fiyatlarındaki aşağı yönlü seyir paralelinde net enerji ithalatı bu dönemde 3,8 milyar ABD Doları ile son 19 ayın en düşük düzeyinde gerçekleşirken, altın ve enerji hariç cari işlemler hesabı Mayıs 2021’den bu yana ilk kez (480 milyon ABD Doları) açık vermiştir. Hizmetler dengesi kaynaklı girişler ise Mayıs’ta 2,9 milyar ABD Doları olmuş, taşımacılık ve seyahat gelirleri cari açıktaki bozulmayı sınırlandırmıştır.
Finans hesabı tarafına bakıldığında, Nisan ayında doğrudan yatırımlardan kaynaklanan net girişlerin 784 milyon ABD Doları’na çıkması dikkat çekerken; bankalar, diğer sektörler ve hükümetin dış borçlanmasıyla birlikte portföy yatırımlarında bu dönemde 1,2 milyar ABD Doları ile Eylül 2022’den bu yana en yüksek sermaye çıkışı gerçekleşmiştir. Diğer yatırımlar kaleminde ise bu dönemde 1,4 milyar ABD Dolar’lık net sermaye girişi kaydedilmiştir. Böylece Nisan’da yurt dışından net sermaye girişi, 933 milyon ABD Doları ile olumlu bir performans sergilemiştir.
Doğrudan yatırımlar kapsamında gayrimenkul yatırımları 232 milyon ABD Doları ile Mayıs 2021’den bu yana en düşük düzeyinde gerçekleşmiştir. Yılın ilk 4 ayında net doğrudan yatırım girişi ise 1,9 milyar ABD Doları seviyesine çıkmıştır. Portföy yatırımlarında izleyen dönemde açıklanan verilerde ise Haziran ayında yabancı yatırımcının piyasaya bir miktar ilgisi izlenmeye başlanmıştır. Nisan’da ılımlı seyreden diğer yatırımlar tarafına bakıldığında yurt dışı bankaların yurt içindeki mevduatı 142 milyon ABD Doları net artış kaydetmiş; bankacılık sektörü yurt dışından 289 milyon ABD Doları net kredi kullanımı gerçekleştirirken, genel hükümet ve diğer sektörler yurt dışına sırasıyla 22 milyon ABD Doları ve 107 milyon ABD Doları net kredi geri ödemesi yapmıştır. 12 aylık kümülatif verilere göre uzun vadeli borç çevirme oranı bankacılık sektöründe %81, diğer sektörlerde %142 olmuştur.
Nisan’da 8,2 milyar ABD Doları azalan rezerv varlıklarda, Ocak-Nisan döneminde toplam 22,4 milyar ABD Dolar’lık düşüş kaydedilmiştir. “Kaynağı belirsiz para girişi” olarak tanımlanan ve yakın dönemde yüksek girişler kaydedilen net hata ve noksan kaleminde Nisan’da 3,7 milyar ABD Doları ve Ocak-Nisan döneminde de 6,7 milyar ABD Doları sermaye çıkışı yaşanmıştır. Haziran ayında Bakan Şimşek tarafından paylaşılan güncel veriye göre ise TCMB’nin net rezervleri 23 Haziran haftasında tarihi bir artışla 8,5 milyar ABD Doları’na çıkmıştır. Öncesinde net rezervler tarihi düşük seviyede (-5,7 milyar ABD Doları) seyretmekteydi ve swap (para birimleri takas anlaşmaları) yükümlülükleri hariç tutulduğunda -59,9 milyar ABD Doları olarak hesaplanmaktaydı.
(Kaynak: Türkiye Müteahhitler Birliği tarafından “Seçimlerin Ardından Ekonomide Rasyonelliğe Dönüş” başlığıyla yayımlanan İnşaat Sektörü Analizi Temmuz 2023 sayısı)
