Bireysel yerleşimden; Sosyal yaşama:
Blok veya apartmanda kapıcı ve kat maliklerinin yöneticiliği ile alıştığımız aidat döngüsü, site yaşamı ile farklılık kazanmaya başladı.
Özellikle Metropollerde, yapıların yatayda müstakilleşme; dikeyde rezidanslaşma sevdası ile çeşitlilik kazandı. Türkiye’nin birçok belediye bütçesi kadar veya kat kat üstünde bütçeleri ile siteler yönetiliyor.
Konut Aidat değerleri; artan sarf malzemeleri, personel ve sair giderler ile semt, kira ve konut metrekarelerinden bağımsız enflasyon sarmalı ile hızla yükseliyor.
Ev sahibinin cebine giren kira sürekli günden olurken; kiralar ile yarışan yaşamın maliyeti – aidatlar ülke gündemde yer bulamıyor.
Konutlarda aidat; ortak alanların mevsim şartlarına temizlenmesi, Ekili dikili alanlara Peyzaj, Consiage, elektronik ve fiziki güvenlik, ortak alanlarda konumlu açık/kapalı sosyal-sportif alanların işletilmesi, teknik/bakım onarım hizmetleri, servis, ambulans, çöp/atık toplama, yönetsel, bürokratik, hukuki ufak bir kent hizmet bütününü, hatta saydığım hizmetlerden unuttuklarımı da kapsamaktadır.
Bunlar hizmet bütünüdür, işte bu hizmetler sitenin konforuna, içinde yaşayanların gelir düzeyine ve almak istedikleri hizmetin niteliğine göre farklılık gösterebilmektedir.
Yönetim planına göre; dağılımlar da metrekare değerlerine göre paylaştırılan ve paylaştırılmayan hizmetler vardır.
Her yaşamın bir bedeli vardır. Ancak son dönemlerde geçmişe göre “kat kat artan aidat“ değerleri herkesimden bireylere ne oluyoruz dedirtmektedir.
Ancak, bu değişimler ile kat malikleri artışlar olunca tanışmamalıdır. 30 yıldır hizmet amaçlı içinde bulunduğum hiç bir site yönetim kurullarında toplantıya katılım olmadığını izleyen biri olarak, sonradan hiç bir kat malikinin konuşma hakkının olmadığını düşünmekteyim.
Yıllardan beri Sitesini Yönetmeye – Yönetimine Katkı Vermeye Talip Olamayanların, Muhtar adayı olup; Mahalle & Belediye başkan adayı olup; ilçeleri yönetmeye aday olmaları bana trajikomik gelmektedir.
Site Yönetimleri İşletme Projelerinde Gelir Kalemlerini Artırma Yöntemleri Araştırılmalıdır;
Sitelerin proje aşamasında Pazarlama ve satış argümanı olarak sunulan kapalı sportif alanlar, yönetim yapıları, eğlence, dinlence yerleri daha sonra kat maliklerince bakılmak işletilmek zorunda kalınan alanlar olarak ortaya çıkabilmekte, aidat değerlerini etkileyebilmektedir.
İnsan ağırlıklı alınan hizmetlerde; güvenlikçi – temizlikçi – bahçivan – tesisatçı maaşları il ve ilçeler arasında değişebilmektedir.
Apartman, site, rezidans gibi yaşam alanlarının yöneticilerine dijital asistanlık yapan, yönetim yazılım kuruluşunun hizmet verdiği sitelerden derlediği rapora göre İstanbul’daki ilçelere ilişkin veriler, İstanbul’da daire başına aidat ortalamasını en yüksek ilçe olarak Beşiktaş’ta 5 bin 635 TL belirtilmiş.
Genelleme yapma açısından sitelerin 150 ile 1,500 bağımsız bölüm barındırdığı metropollerde Ortalama 4 bin TL’den hareket edersek 600.000 – 6.000.000-TL aralığında aylık bir nakit döngüsünün sitelerde idaresi ile karşılaşırız.
Tabiki amaç aidat avanslarının belirtildiği süre diliminde yatırılmasıdır. Ancak, yazılım kuruluşları aracılığı ile kredi kartı ile yapılan ödemelere yansıtılan hizmet bedeli tekrar değerlendirilmeli veya site yönetimleri çevirdikleri nakit döngüsüne göre bankalar ile anlaşarak hizmet firmasız kredi kartı ile ödeme olanağı sağlamalıdırlar. Hesapların tutulduğu bankadan Promasyon destekleri alınmalıdır.
Aidat avanslarında uygulanan gecikme faizleri astronomik değerlerdedir. Gecikmeyi caydırma değil, gecikmenin içinden çıkılmamasını sağlamaktadır.
Gelire ve Tasarrufa Dayalı İşletme ve İşletme Projeleri;
Site yönetimleri bundan böyle bütçelerini dengeleme ile birlikte aidat avanslarına katkı verebilecek ticari faaliyetleri değerlendirme, işletme projelerini işletme mantığı ile düzenlemelidir.
Bunlar benim genel önerilerimdir. Her site olanaklarına göre bunları çeşitlendirilebilecektir.
Site girişlerine uygulanacak ticari amaçlı;
- Su,
- Gıda,
- Kurye,
geçişlerine aylık HGS satışı ile site yönetim katkı ücret uygulaması.
Site içinde her türlü İnşaat – Dekorasyon faaliyetleri için bu faaliyeti sunan firmalardan atık ve ticari faaliyet katkı bedeli alınması.
Ekstra otopark – depolama alanlarının bedelli kullanımı.
Site içe outdoor alanlarının bedelli iletişim amaçlı kullanılması, Site içi flyer dağıtımlarından ücret alınarak site yönetimine katkı sağlanması.
Site içinde kullanım sunan; Elektrik – İnternet – Araç Şarj- Yayın platformlarından, site destek bedeli alınması.
Site Sportif alanlarının, Ticari alanların amaçına uygun dışarıya kiralanarak ve kullanımına uygun değerlendirilerek site yönetimine katkı sağlanması.
Site ortak giderlerinin elektrik – su vs ortak anlayışından maksimum ölçüde bireysel anlayışa dönüştürülmesi. Sarfa dayalı sportif – eğlence alanlarında kullanıma dayalı ücretleme prensiplerinin yerleştirilmesi.
Bugün bunları gündemine alan siteler; bir sonraki işletme projelerine hazırlık yapabilirler. Aksi takdirde “aidat“ kira kavramı gibi dost meclisinin gündemi olmaktan öteye gidemez…