Türkiye’de nitelikli personel sorunu her geçen gün büyüyor. Sanayiden inşaata, tarımdan turizme hemen her sektörde 1 milyonu aşkın nitelikli personel ihtiyacı olduğu belirtiliyor. Sektör temsilcileri yüksek maaşlara rağmen nitelikli personel bulamamaktan yakınıyor. Personel sorununu yurt dışından işçi ithalatıyla çözmek isteyen sektör oyuncuları İçişleri ve Çalışma Bakanlığı ile görüşüyor. Personele lojman ve konut gibi formüller de üretiyor.
Sabah’tan Betül Alakent’in haberine göre, özellikle üretim sektöründe nitelikli çalışan bulmak için maaşlar katlanmış durumda. Örneğin inşaat sektöründe bir kepçe operatörünün maaşı 120 bin TL’yi aşarken, kalıp-demir-alçı ustasının maaşı 80 bin TL’ye kadar yükseldi. Sanayide tekstil sektöründe nitelikli bir ütücü asgari ücretin 2-3 katı maaş alırken, ağır sanayide çalışan bir ustanın maaşı 70-80 bin TL’yi buluyor. Mevsimlik işçi sorununun her geçen gün arttığı tarım sektöründe günlük yevmiyeler 2-3 bin TL’yi bulurken özellikle hayvancılık sektöründe çoban maaşları 40 ila 60 bin TL arasında değişiyor.
Yeme-içme sektöründe nitelikli bir aşçının maaşı 50 bin TL’den başlarken turizmde bir oda görevlisi en düşük 25 bin TL alıyor. Üretim sektöründe daha yüksek maaşlar olmasına rağmen gençlerin sanayi ya da inşaatta çalışmak istemediğini anlatan sektör oyuncuları, “Bu artık bir sosyal statü haline geldi. Sanayide ya da tarlada çalışmak ayıp gibi görülüyor. Burada çalışmak yerine asgari ücretle kasiyerlik ya da AVM’de tezgahtarlığa daha sıcak bakıyorlar. Orada da uzun soluklu çalışmıyorlar. Gençler uzmanlaşmak yerine masa başı iş istiyor. Bu ciddi bir sosyolojik sorun” diyor.
Sorunun çözümü için hemen her sektörde özel formüller geliştirilmeye başlandı. Örneğin, hayvancılık sektöründe Afgan ve Suriyeli çoban bulan besiciler, bunların barınması için de köylerde ev yapıyor. Yine tarımda sulamacı ya da traktör sürücüleri için de evler inşa ediyor ya da köy evi kiralıyorlar. Sanayi sektörü de özellikle yurt dışından gelenler için fabrikaya yakın alanlarda lojman yapmaya başladı. Turizmde de oteller lojman inşaatlarını artırdı.
İNŞAATTA İŞÇİLİK MALİYETİ MALZEME MALİYETİNİ GEÇTİ
Konutder Başkanı Ramadan Kumova, sektörde malzeme fiyat artışından çok çalışan ücret artışı yaşandığını belirterek, “İnşaat malzeme maliyeti 2023 Ocak-2024 Ağustos arasında yüzde 77, işçilik maliyeti yüzde 114 artış gösterdi. Malzemedeki artışın 1.48 katı. Bugün baktığınızda kule vinç operatörünün maaşı ortalama 120 bin TL, kalıp demir ve alçı ustasında mesai haricinde 80 bin TL” dedi.
Nitelikli personel açığının yurt dışından karşılanması gerektiğini anlatan Kumova, şöyle konuştu:
“Yurt dışında yabancı çalışana karşı özellikle inşaat sektöründe bir tolerans var. İnsan kaynağımızdaki açığı bu yolla giderebiliriz.”
