2009 yerel seçimleri öncesinde bizzat Başbakan Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklanan, o günden bu yana çokça tartışma konusu olan ve kamuoyunda “Çılgın Proje” olarak bilinen Kanal İstanbul projesi için ilk adımların atılmaya başlandığı ileri sürüldü. İddiaya göre Kanal İstanbul güzergahında bulunan köyler ve maden ocaklarına kamulaştırma tebligatları bile gönderilmeye başlandı.
“Boşaltın” talimatı
Proje alanındaki 7 maden şirketine de arazileri 3 ayda boşaltmaları için yazı yollandı.İstanbul'un çılgın projesi "Kanal İstanbul"un güzergâhı ve güzergâhta yapılacak yeni yerleşim birimlerinin netleşmesinden sonra, 3'üncü havalimanı aksında bulunan 5 köye, kamulaştırmaya ilişkin olarak tebligatlar gitmeye başladı. Sabah gazetesinin haberine göre resmi yazılar, 'çılgın proje'ye verilen hızlı startı gözler önüne seriyor. Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) raporunun hazırlanmasından sonra harekete geçen Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı, havaalanı bölgesinde bulunan 7 şirkete ait olan maden sahalarına verilen ruhsatların iptali için de şirketlere 'boşaltın' yazısı gönderdi.
İzinler çıktı
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nın talimatıyla, Türkiye'nin önde gelen proje şirketlerinden birisinin hazırladığı 44 kilometre uzunluğundaki "Kanal İstanbul" projesi kapsamında, 325 bin dönüm alan üzerine kurulacak iki şehir ile havaalanı aksında çalışmalar aralıksız sürüyor. Özellikle kamulaştırma işlemlerine hız verildi. Hem 'Kanal İstanbul', hem de havalimanı projesi içerisinde düşünülen ve uzun süredir izin almak için çaba sarf eden Milten Holding'e izinler verildi. İzin, Arnavutköy Belediyesi'nin planlarına da işlendi. Havaalanı projesi içinde kalan köylere de yazı gönderildi. Kasım başından itibaren TOKİ İstanbul Emlak Daire Başkanı Ali Seydi Karaoğlu'nun imzasıyla gönderilen yazıda şu ifadeler yer aldı: "Arnavutköy ilçesi Yeniköy köyü sınırlarında kalan gerçek ve özel hukuk tüzel kişilerinin mülkiyetinde bulunan taşınmazların, Başbakanlık Makamı'nın 6 Mayıs 2013 tarihli oluru ile idaremiz adına kamulaştırılmasına karar verilmiştir…"
“3 ay içinde boşaltın!”
Proje alanı içinde bulunan yerlerden birisi de maden sahaları… Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'ndan, bazıları 49 yıllığına kiralanan ve kömür çıkarılan, maden araması yapılan arazilerle ilgili olarak 7 şirkete, 'boşaltın' tebligatı gönderildi. Şirketlerin maden sahalarında yaptıkları masrafları tespit edilerek bedelleri çıkarıldı. Masrafları tek tek listeleyen bakanlık yetkilileri, "3 ay içinde sahaları boşaltın" diyecek.
İşte Kanal İstanbul güzergahı
"Kanal İstanbul" güzergâhı, Yeniköy- Sazlıdere Barajı-Arnavutköy-Başakşehir- Küçükçekmece Gölü aksında yer alacak. Bölgede kurulacak rezerv alanlarıyla ilgili Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, 4 Mart'ta Devlet Su İşleri (DSİ), Toplu Konut İdaresi (TOKİ), İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı ile Kanal İstanbul projesinin geçeceği Küçükçekmece, Arnavutköy ve Başakşehir Belediyelerine birer yazı göndererek, güzergâh üzerinde yapılacak 50-100 yıllık yaklaşım planlarıyla ilgili çalışmalarını bakanlığa iletmelerini talep etmişti. Bakanlığa ulaşan görüşlerle bilgiler doğrultusunda yüz bin ölçekli imar planı için düğmeye basıldı.
Yüzde 80’i kamu arazisi
Bakanlığın, bu rotayı seçmesinin en önemli nedeni ise kanal aksında bulunan arazilerin yüzde 80'e yakınının hazineye ait olması. Böylece istimlak bedeli ile diğer maliyetler daha düşük olacak. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın 2009'da yapılan yerel seçimler öncesi açıkladığı proje sayesinde, hem Zeytinburnu, Bakırköy, Küçükçekmece, Bağcılar, Esenler, Güngören, Gaziosmanpaşa gibi deprem riski yüksek bölgelerde risk azaltılacak. Maliyet ve hafriyat kolaylığı ile bölgede bulunan arazilerin büyük bölümünün hazineye ait olması da bu rotanın seçiminde diğer nedenler…
Köylüler: “İstimlak bedeli düşük”
Havaalanı projesi içinde yer alan Yeniköy, Akpınar, Ağaçlı, Tayakadın ve İhsaniye köylerinde yaşayanlar, arsaların metrekare fiyatının 22 ile 55 TL arasında belirlendiğini görünce büyük hayal kırıklığına uğradı. En çok arazi kamulaştırmasının yapılacağı köylerden birisi olan Yeniköy'de, 400'e yakın haneye yazı gitti. 2011'de Başbakan Erdoğan'ın açıkladığı "Kanal İstanbul" ve "3'üncü havaalanı" projelerinden sonra bölgede arsa fiyatlarının tavan yaptığına dikkat çeken Yeniköy Muhtarı Timur Çevik şöyle dedi: "Havaalanı projesi içinde kalan 5 köy muhtarı ile diğer köy muhtarları biraraya gelerek, durum değerlendirmesi yapıyoruz. Biz ne projeye, ne de devlete karşıyız. Sadece hakkımızın verilmesini istiyoruz. Proje ilk açıklandığında arsaların metrekare fiyatları sahilde 450-500 iç kısımlarda ise 250 TL'ye gidiyordu. O zaman, 'Fiyatlar daha artar' düşüncesiyle kimse satmadı. Gaziosmanpaşa Asliye Hukuk Mahkemesi'ne, bedellerin düşük olduğu gerekçesiyle dava açacağız."
Kanal İstanbul nereden geçiyor?
Küçükçekmece-Başakşehir-Arnavutköy hattında olmasına kesin gözüyle bakılan 'çılgın proje'nin, 3'üncü havalimanının bulunduğu Karadeniz aksında dev bir liman, Airport City'nin yanı sıra kanalın iki yakasında lüks konutlar, rezidanslar, finans merkezleri, ormanlık alanda villalar, seyir terasları, eğitim alanları da projeye dahil edilecek. İnşaatına başlanılan 3'üncü köprü güzergâhı, Arnavutköy-Karaburun aksından geçip, Durusu, Çatalca bölgesinden Trakya'ya bağlanıyor. Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) raporlarında da projenin inşaat çalışmaları sırasında çıkacak 5 milyar metreküp hafriyatın yarısının, havaalanı projesinin dolgusunda kullanılacağı hesaplandı. Bölgenin tercih edilmesindeki en önemli nedenlerden birisi Küçükçekmece Gölü, Sazlıdere Barajı'nı da içine alacak olması. 44 kilometre uzunluğundaki projenin sadece 21 kilometrelik bir alanında, ciddi bir hafriyat çalışması yapılacak.
