EVA Gayrimenkul'un gerçekleştirdiği "Adana Gayrimenkul Sektörü" başlıklı araştırmasına göre kentte yeni yapılaşma özellikle Çukurova ve Seyhan ilçelerinde yoğunluk gösteriyor. Kent merkezinde ise 150 ila 300 m² arasında değişen 3+1, 4+1 ve 5+1 ağırlıklı konutların fiyatları 1.301 – 1.630 TL/m² aralığında değişiyor.
Değerleme sektörünün önde gelen kuruluşları arasında yer alan EVA Gayrimenkul Değerleme Danışmanlık A.Ş. Değerleme Yetkilisi Fatih Doğan'ın gerçekleştirdiği araştırmaya göre Adana'da nitelikli konut projeleri kapsamında ciddi gelişmeler yaşanıyor. Altyapıda yaşanan gelişmeler de dikkate alındığında, önümüzdeki dönemde Adana'daki nitelikli konut projelerinde çok daha olumlu yönde ilerleme gözlemleneceği belirtiliyor.
Yeni Adana bölgesi, nitelikli konut üretiminin yapıldığı alan olarak dikkat çekiyor
Adana’da yer alan konut dokusu geçmişte 3-4 katlı yapılardan oluşurken, Haziran 1998’de yaşanan depremin ardından köklü bir değişim sürecine girilmiş bulunuyor. Depremin kentin zemin kalitesi daha yüksek olan yerlerinde gelişme alanlarının açılmasına yol açtığını ifade eden Fatih Doğan, bu dönemde şekillenen ve proje alanının da içerisinde yer aldığı Yeni Adana bölgesinin konut arzının önemli bir bölümünü çektiğini, bölgenin birçok inşaat firmasının nitelikli konut üretimi yaptığı bir alan haline geldiğini belirtiyor.
Bölgenin yaşam tarzı, sosyal ve demografik yapısının konut projelerini yönlendiren en önemli etkenler olduğuna dikkat çeken Doğan, Adana ilinin gelişmiş bir Anadolu kenti olduğunu, projelerde büyük alanlı ve iç dizaynı gösterişli konutların yoğunluk kazandığını kaydediyor. Bununla birlikte, Adana kent merkezindeki yapılaşmanın eski olması ve arazinin arsa arzına cevap verememesinin gelişimi kent merkezinden uzaklaştırdığını ifade eden Aydın, Adana’da konut sektörünün iki büyük ilçe olan Çukurova ve Seyhan ilçelerinde yoğunluk kazandığına vurgu yapıyor.
Nitelikli konutların arttığı bölgelerde AVM’ler de artıyor
Çukurova ilçesinin yapılaşmadan önce meyve yetiştirme ve sayfiye yeri olarak kullanılması, günümüzde arsa taleplerine cevap verebilmesi ve kent merkezine yakın konumuyla gelişimin yeni adresi olarak öne çıkıyor. Hızla gelişen ilçede artan nüfus ve yaşam standardı, yeni ve nitelikli konutlara talep oluşturuyor. Aydın, bu çerçevede bölgede yapılan konut projelerinin özellikle ilçedeki orta ve üst gelir grubuna hitap ettiğini kaydediyor.
Yeni yapılan inşaat projeleri ve son beş yıldaki ilerlemeye bakıldığında ise gelişimin Çukurova ilçesinin güneyi ile Seyhan ilçesinin kuzey bölümünde birleştiği görülüyor. Özellikle Turgut Özal Bulvarı ve Türkmenbaşı Bulvarı irili ufaklı birçok konut projesine ev sahipliği yapıyor. Bunun yanı sıra, Öğretmenler Bulvarı çevresinde nitelikli konut projelerinin sayısının giderek arttığı görülüyor. Araştırmaya göre nitelikli konutların arttığı bölgelerde alışveriş merkezlerinin de artması dikkat çekici bir olgu olarak göze çarpıyor. Multi Development tarafından Forum Adana olarak inşasına devam edilen 45.000 m² lik kiralanabilir alana sahip olan alışveriş merkezinin etrafında nitelikli konutlar yer alıyor. CarrefourSA alışveriş merkezi ve M1 Real alışveriş merkezlerinin çevresinde de nitelikli konut projeleri yavaş yavaş yerlerini almaya başlıyor. Diğer yandan, Adana'da otelcilik sektörü de hızla gelişiyor. Halihazırda faaliyet gösteren Hilton, Anemon gibi otel zincirlerinin yanı sıra Sheraton, Divan, Dedeman gibi otel zincirlerinin de yatırım aşamasında oldukları biliniyor.
Bölgede yaşanan yapılaşma hakkında EVA Gayrimenkul uzmanı Fatih Aydın şu tespitlerde bulunuyor: "Gelişen şehirlerde görülen batıya doğru büyüme eğilimi Adana ilinde de görülüyor. Adana ilinin batı tarafında bulunan Sarıhuğlar ve Esentepe Mahalleleri’nde boş parsellerin varlığıyla bu bölgelerde ticari hareketliliğin olması bu durumu kanıtlar nitelikte. Şehrin merkezindeki yolların yoğun araç trafiği için yetersiz olmasından dolayı 2002 yılında yapımı biten Adana TEM Otoyolu ve otoyol bağlantıları şehrin trafiğini rahatlatıyor. Ayrıca Adana’nın komşu şehirlerle arasında bağlantıyı sağlaması büyük bir avantaj olarak öne çıkıyor. Adana ilinde yapımı 2010 yılında biten hafif raylı sistem hattı ise şehrin merkezi ile kuzey bölümü arasında çalışıyor. M1 Real AVM’nin batı tarafında kalan kısımda büyük firmaların yatırımlık arsalar aldığı, projelerini konut piyasasına sürmek için beklemeye geçtikleri bilgisi de söz konusu."
Adanalıların tercihi büyük daireler
Bölgede inşa edilen konutlar kent merkezindekinin aksine yüksek katlı, ayrık nizam, otoparklı, güvenlikli ve sosyal aktivite alanlarına sahip sitelerden oluşuyor. Bölgede yer alan konutların kentlilerin geçmişten günümüze devam eden alışkanlıklarının izlerini taşıdığını ifade eden Aydın, konutların genellikle oldukça büyük alanlı olarak 150 ile 300 m² arasında değişen büyüklüklerde, 3+1, 4+1 ve 5+1 tipinde ve büyük balkonlu olarak inşa edildiğini kaydediyor.
Araştırmaya göre, Adana ilinde bulunan konut projeleri incelendiğinde mevcut projelerde nitelikli konut fiyatlarının KDV hariç 1.301 – 1.630 TL/m², proje ve inşaat aşamasındaki nitelikli konut fiyatlarının ise KDV hariç 1.080 – 2.991 TL/m² gibi çok geniş bir aralıkta değiştiği belirtiliyor. Bölgede Seyhan Barajı’nın ve nehrinin bulunması manzara faktörü oluşturduğundan, fiyatların hem projenin niteliğine hem de manzara faktörüne göre değiştiğini belirten Aydın, örneğin en yüksek satış fiyatına sahip olan Cam Kulelerin rakip projelerden farklı konsepti ve yüksek standartlarıyla şu anda Adana’da en dikkat çekici proje olduğunu ifade ediyor.
Öte yandan, araştırma sonuçlarına göre Adana’daki projelerde en çok tercih edilen daire tipinin 4+1 olduğunu söyleyen Aydın, özellikle çocuklu ve geniş ailelerin tercih ettiği bu dairelerde soyunma odası, çamaşır odası ve kiler gibi odaların bulunmasının söz konusu daire tipini cazip kıldığını dile getiriyor. 4+1 tipinden sonra 5+1 ve 3+1 tipi dairelerin tercih edildiğini, 2+1 ve 1+1 daire seçeneklerine ise projelerde pek fazla yer verilmediğini belirten Aydın, yatırım amaçlı bile olsa büyük alanlı dairelerin tercih edildiği Adana’da, son dönemde şehirde ve çevre illerde açılan üniversitenin de etkisiyle daha küçük alanlı dairelere doğru arz oluşmaya başladığını da kaydediyor.
Adana modernleşiyor
Bölgenin eskiden beri tarımla ilgilenmesi ve hasat zamanlarında ailelerin ellerine toplu ve yüklü miktarda para geçmesi bölgedeki kiralama anlayışını da etkilemiş bulunuyor. Adana’da konut kiralamasının yıllık yapıldığını ve belirli dönemlerde peşin ya da en fazla iki taksit olarak alındığını ifade eden Aydın, ancak son dönemde yine üniversitenin etkisi ve çevrede maaşla çalışan kitlenin artmasıyla eski ödeme şeklinin değişmeye başladığını ve aylık kira ödemesinin tercih edilmeye başlandığını belirtiyor. Ancak Aydın, halen konutları yıllık olarak kiralama oranı yüksek olduğu bilgisini veriyor.
Bölgedeki konut projeleri konsept olarak incelendiğinde ise ortak bir yaklaşım göze çarpıyor. Konut projelerinde yüksek oranda ticari alana sahip, sosyal ve yeşil alanlı, yatayda ticari alanlı yüksek yapılar tercih ediliyor. Aydın, bu durumun en önemli sebebinin, bölgenin eski yapılaşma alanının az katlı yapısından vazgeçilerek artık modern kent imajına bürünme isteği olduğuna dikkat çekiyor.
Araştırma raporunu değerlendiren EVA Gayrimenkul Değerleme uzmanları, sonuç olarak Adana ilinde konut sektörünün her geçen gün daha da gelişmekte olduğuna işaret ediyorlar. Konut projelerinin son dönemde daha çok site konseptindeki projeler yönünde ağırlık kazandığını belirten uzmanlar, söz konusu projelerin sosyal aktivite ve yeşil alanlar açısından zengin olduğunun gözlemlendiğini kaydediyorlar.
Diğer yandan, Adana ilinin kuzeyinde Seyhan Barajı’nın yer alması depremden sonra gelişmiş olan kuzey bölümünün kısıtlı olmasından dolayı şehrin batı bölümüne doğru yönelme gözleniyor. Uzmanlar, Adana ilindeki TEM Otoyolu ve bağlantı yollarının şehrin batı kesimine ulaşımı kolay bir şekilde sağlamasının şehrin gelişimini olumlu yönde etkilediğini belirterek, mevcut metro hattının geliştirilerek şehrin gelişen bölgelerine ve yaşayan nüfusun arttığı bölgelere devam ettirilmesinin konut projelerini olumlu yönde etkileyeceğine vurgu yapıyorlar.