Kentsel dönüşüm, Mütekabiliyet yasalarının ardından 2B arazilerinin satışı da gayrimenkul sektörüne hareketlilik getirdi. Orman vasfını yitirmiş arazilerin değerlendirilmesine ilişkin bu düzenlemenin kentsel dönüşüm uygulamaları gibi gayrimenkul sektöründeki gelişmeleri ve öngörüleri daha sınırlı olmak kaydıyla etkilemesi bekleniyor.
Başvuru oranı yüzde 71
Düzenlemeyle genel olarak orman köylülerinin kalkınmasını desteklemek ve hazine adına orman sınırları dışına çıkan yerlerin değerlendirilmesi amaçlanıyor. Bu çerçevede Yapı Endüstri Merkezi (YEM) tarafından hazırlanan rapora göre, 2013’te 2B arazilerinin satışı için ilan edilen süre içinde yaklaşık 450 bin kullanıcıdan yine yaklaşık 320 bini başvurularını yaptı. Başvuru yapanların oranı yüzde 71 olarak gerçekleşti. Söz konusu başvuruların % 85’i 14 ilde yoğunlaştı. Bu iller arasında İstanbul, Antalya, Muğla, İzmir, Ankara, Kocaeli, Balıkesir, Sakarya, Adana, Mersin, Bursa, Samsun, afyonkarahisar ve Zonguldak yer alıyor.
2B arazileri ile ilgili başvurular yapılmış olmakla birlikte fiili satışlara ilişkin ayrıntılı verilerin henüz yayımlanmadığının vurgulandığı raporda, başvurulara oranla fiili satışların düşük kaldığı belirtildi.
500 bin hektarlık 2B alanı bulunuyor
Türkiye’de toplam 473 bin 419 hektar 2B arazisi bulunuyor. Üzerinde kamu binaları bulunan alanlar çıkarıldığında, 300 bin hektarlık alanın işgalcilere satılması planlanıyor. 2B arazileri en çok Marmara, Ege ve Akdeniz bölgesinde bulunuyor. İstanbul’da en büyük payı ise Beykoz, Çatalca, Şile ve Silivri gibi semtler alıyor. Ayrıca Ümraniye, Sultanbeyli, çekmeköy, Şişli, Sarıyer, Eyüp ilçelerinde de 2B arazileri bulunuyor. Şişli’ye bağlı Ayazağa, Sarıyer’e bağlı Kilyos, Zekeriyaköy, Bahçeköy ve Eyüp’e bağlı Göktürk, Kemerburgaz gibi yerler Avrupa yakasında öne çıkan semtler arasında.
En fazla arazi Antalya’da
İl 2B arazisi (hektar)
Antalya 45.548
Mersin 39.287
Balıkesir 34.887
Ankara 31.706
Sakarya 29.643
Muğla 29.138
İstanbul 18.233
Bolu 16.095
Bolu 16.095
Samsun 15.290
İzmir 14.772
Kırklareli 14.757
Bursa 14.534
Kırıkkale 12.706
Adana 12.357
Zonguldak 10.910
Afyon 10.673
Gaziantep 9.960
Eskişehir 9.456
Burdur 8.363
Manisa 6.848
Kocaeli 5.338
Kütahya 5.152
Aydın 5.134
Konya 4.895
Çankırı 4.516
Denizli 4.265
Edirne 4.122
Hatay 3.856
Amasya 3.602
Tokat 3.558
Isparta 3.174
Tekirdağ 2.991
Uşak 2.769
Malatya 2.645
(Kaynak: Çevre ve Şehircilik Bakanlığı)
Araziler kentsel dönüşüm için kullanılabilecek
· 2B arazileri kentsel dönüşüm alanı içindeyse genel olarak arazinin TOKİ’ye tahsisi ve hak sahiplerine de kentsel dönüşüm projesinden pay verilmesi öngörülüyor.
· 2B arazileri ayrıca büyükşehir ve ilçe belediyeleri ile TOKİ’ye kentsel dönüşüm projeleri gerçekleştirmek üzere devredilebilecek. Bu çerçevede hak sahiplerine kentsel dönüşüm projelerinden konut verilecek.
· 2B arazilerinde kentsel dönüşüm projelerinin ilan edilmesi yetkisi düzenleme ile Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na, belediyelere ve TOKİ’ye verildi. Proje alanının sınırlarının belirlenmesi yetkisi de yine Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na verildi.
· Satılacak 2B arazilerinde çarpık yapılaşma riskinin bulunması halinde bu araziler de kentsel dönüşüm için TOKİ’ye devredilebilecek.
· Satılacak 2B arazilerinde imar olanağı sağlanacak araziler olacak. Ancak imara izin verilmesi halinde alt ve üstyapı yatırımları ile çevredeki ormanlık bölgelerin ve ekolojik dengenin olumsuz etkilenmesi riski bulunuyor.
· Bu çerçevede, satılacak 2B arazileri içinden kentsel dönüşüm projeleri uygulanabilecek ve imar izni verilecek alanlar gayrimenkul sektörü açısından belirleyici olacak. Tüm bunlarla birlikte bu nitelikteki 2B arazilerinin sınırlı kalacağı öngörülüyor.
(Yavuz Karaman, Hülya Çaylak / Milliyet)
