Londra Mimarlık Festivali kapsamında düzenlenen “İstanbul Londralaşıyor mu?” konulu toplantıda, dünyaca ünlü Türk mimar Emre Arolat, iki şehrin geçirdiği kentsel dönüşümü ekonomik ve siyasi politikalar altındaki değişimi yorumladı.
Önemli mimarlık kuramcısı ,de yer aldığı etkinliği Dünya Mimarlık Forumu başkanı Prof. Süha Özkan modere etti. Panele çok sayıda İngiliz mimar katıldı. Panelde iki kentin 1970 ve 1980’lerde dönemin politik idaresine göre kentleşmesi tartışılarak, aralarındaki benzerlikler ortaya kondu. Etkinlikte, İstanbul’un Londralılaşmaktan çok, Dubaileştiğine vurgu yapan bazı İngiliz mimarlar, şehrin en büyük sorununun giderek artan nüfus olduğuna değindi. Trafiğin keşmekeşliği ele alınarak, bir yerden bir yere gitmenin güçlüklerinden bahsedildi ve “şehir bu sorunlarla yanıyor” denildi. Birçok mimar, her yıl arka arkaya açılan yeni AVM’lerden şikayetçi oldu. Bazı mimarlar, İstanbul’un Londra’dan çok Amerikanvari bir kent halini aldığını öne sürdü.
Muhafazakar akım…
İki yıl önce Ağa Han Mimarlık ödülünü kazanan, bugüne kadar da Türkiye ve yurtdışında önemli ödüllerin sahibi olan Emre Arolat, Londra ve İstanbul arasında dev mimarlık projeleri, alışveriş merkezleri, çok katlı gökdelenler, camla kaplı projeler gibi çok benzerlikler bulunduğunu, ancak İstanbul’un henüz transformasyonunu tamamlamadığını belirtti.
Eski muhafazakar Başbakan Margaret Thatcher döneminde, Londra’ya yabancı sermaye akışınının arttığına, birçok kamu kurumunun özelleştirildiğine de şehrin çehresinin de değiştiğine dikkati çeken Arolat, “Cumhuriyet'in Muhafazakarları” olarak adlandırdığı Adnan Menderes, Turgut Özal ve Tayyip Erdoğan'ın dönemlerinde Türkiye’de köklü yapı değişikliklerinin ve imarlaşmanın yaşandığına dikkat çekti.
Arolat, Türkiye'de TOKİ’nin tek tip dev sosyal konutlarla niceliksel olarak başarılı bulunduğunu, ancak bu konutların planlama ve tasarım kararları yönünden hayli problemli olduğunu söyledi ve Samsun çevresindeki sel felaketinde ölümle sonuçlanan facialara da mekan olduğunu ekledi. İstanbul’un her yerine açılan dev alışveriş merkezlerine de değinen ödüllü mimar, “Ayasofya veya Boğaziçi köprüsüne yeni AVM’ler eklense çok kişinin hoşuna gidebilir” diyerek ortamı eleştirdi.
Jenks’den destek geldi
Daha sonra söz alan Charles Jencks, Arolat’ın düşüncelerini büyük ölçüde paylaştığını, tüm dünyada mimarlık anlayışının kökten değiştiğini, kentleşmenin Istanbul’a somut kazançlar getirdiğini ifade etti. Mimarlığın “kamu sanatı” olduğunu belirten Jencks, İstanbul’un zaman kenti olduğunu ve Roma’dan bu anlamda daha büyük olduğunu kaydetti.
Prof. Süha Özkan ise İstanbul’un mimaride yeni geliştiğini, diğer kentlerin yaptığı hataları tekrarlamayacağını kaydetti.
milliyet
