Türk Standartları Enstitüsünden (TSE) yapılan yazılı açıklamada, Asansör Bakım ve İşletme Yönetmeliği’nde 1 Ocak 2012 tarihinde yapılan düzenleme ile binalarda kullanılan asansörlerin periyodik yıllık kontrollerinin, TS EN ISO IEC 17020 standardına göre akredite olmuş A Tipi Akredite Muayene Kuruluşları tarafından yapılması hükme bağlandığı hatırlatıldı. Türkiye Akreditasyon Kurumu (TÜRKAK) tarafından A Tipi Akredite Muayene Kuruluşu olarak atanan 29 kuruluş bulunduğu belirtilen açıklamada, söz konusu yönetmelik hükümleri uyarınca asansörlerin yılda en az bir defa bu muayene kuruluşları tarafından periyodik kontrollerinin yapılması ve yapılan muayene sonucunun bir rapora bağlanması gerektiği vurgulandı.
İnşaat şantiyelerinde yük ve insan taşımak için kullanılan asansörlerin denetiminin İş Sağlığı ve Güvenliği Kanununa dayanılarak çıkarılan İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği ile Yapı İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Hükümleri kapsamında olduğu ifade edilen açıklamada, TSE’nin bu asansörlerin denetleme yetkisinin bulunmadığının altı çizildi.
TSE'nin, A Tipi Akredite Muayene Kuruluşu olarak 2012 yılından bu yana binalarda kullanılan asansörlerin periyodik muayenelerini yaptığı belirtilen açıklamada, şunlar kaydedildi:
"Enstitü 2012 yılında 21 ilde 123 belediye ile protokol imzalayarak başladığı bu faaliyetleri, 2014 yılı Eylül ayı itibarıyla 38 ilde 195 belediye ile imzaladığı protokollerle devam ettirmektedir. Hizmet verilen belediye sayısındaki artışın nedenleri; enstitünün herhangi bir ticari kaygı gütmemesi ve yurt çapında yaygın hizmet ağı ve uzman kadrosu ile ilgili idarelere ve kamuoyuna güven vermesidir.
2012 yılı içerisinde yıllık kontrolü yapılan 23 bin 778 adet asansörden yüzde 70’ine kırmızı, yüzde 13,67’sine sarı ve yüzde 16,33’üne yeşil etiket iliştirildi. Bina sorumlularının talepleri doğrultusunda kırmızı etiket iliştirilen asansörlerin yüzde 7’sinin takip kontrolü gerçekleştirildi ve takip kontrolü yapılan asansörlerin yüzde 93,87’sinin kullanılabilir duruma geldiği tespit edildi. Geçen yıl ise yıllık kontrolü yapılan 51 bin 736 adet asansörden yüzde 83’üne kırmızı, yüzde 4’üne sarı ve yüzde 13’üne yeşil etiket yapıştırıldı. Bina sorumlularının talepleri doğrultusunda kırmızı etiketli asansörlerin yüzde 12’sinin takip kontrolü gerçekleştirildi ve takip kontrolü yapılan asansörlerin yüzde 90,73’ünün kullanılabilir duruma geldiği belirlendi.
Bu yıl eylül ayı itibarıyla yıllık kontrolü yapılan 31 bin 654 adet asansörden yüzde 73,1’ine kırmızı, yüzde 4,45’ine sarı ve yüzde 22,45’ine yeşil etiket iliştirildi. Bina sorumlularının talepleri doğrultusunda kırmızı etiket iliştirilen asansörlerin yüzde 34,5’ine takip kontrolü yapıldı bu asansörlerin yüzde 94,74’ünün kullanılabilir duruma geldiği görüldü."
– "İlk kontrolü yapılanların yüzde 77,2'si kullanılamaz durumda çıktı"
Açıklamada, TSE'nin, asansör yıllık kontrol faaliyetlerine başladığı 2012 Mayıs ayından bugüne kadar 18 bin 690’ı takip kontrolü olmak üzere toplam 125 bin 860 asansör muayenesi gerçekleştirdiği bildirildi. Söz konusu dönemde gerçekleştirilen kontrollerde 107 bin 170 asansörün 82 bin 725’i yani yüzde 77,2’si kırmızı etiket aldığı kaydedildi
Kırmızı etiketli asansörlerin 18 bin 690’ının (yüzde 22,6’sının) takip kontrolünün yapıldığını ifade edilen açıklamada, bu asansörlerin 17 bin 450’sinin kullanılabilir duruma geldiğinin tespit edildiği bildirildi.
TSE’nin A Tipi Akredite Muayene Kuruluş olarak görevinin, bina asansörlerinin kontrolünü yaparak tespitte bulunmak ve bunu bina yönetimi ve ilgili idareye bildirmek olduğu vurgulanan açıklamada, şu ifadeler kullanıldı:
"Bu çerçevede, asansör yıllık kontrolüne ilişkin sonucu gösteren etiket kontrolün sonunda asansöre iliştirilirken rapor en kısa sürede ilgililere teslim edilmekte böylece kullanılması can ve mal güvenliği açısından tehlike arz eden asansörlerin kısa sürede kullanıma kapatılmaları amacıyla ilgili idareler uyarılmaktadır.
TSE, asansör periyodik muayenelerini, 931 mühendis ile gerçekleştirmektedir. Enstitü, bir yandan da ilgili idarelerde mevcut olmayan asansör envanter listelerinin oluşturulması amacıyla sokak taraması yaparak mevcut tüm asansörleri kayıt altına almaktadır.
Öte yandan, bina sorumluları ve ilgili idarelerin asansör yıllık kontrol faaliyetlerine ilişkin güncel ve doğru bilgiye en kısa sürede erişebilmesini sağlamak amacıyla TSE Bilgi-İşlem Dairesi Başkanlığı tarafından AsansörNet programı hazırlandı. Bu program sayesinde bina adresi, bina sorumlusu, bakımcı firma bilgileri, yıllık kontrol sonuçları ve benzeri verilere kolayca erişmek mümkün olmaktadır. AsansörNet programına veri girişini hızlandırmak ve en güncel bilgiyi en kısa sürede paylaşmak amacıyla tablet bilgisayar kullanımına da geçildi.
TSE asansör kontrollerinde denetimsiz bakım firmalarına ilişkin tespitler de yapmaktadır.TSE Hizmet Yeterlilik Belgesi (HYB) sahibi olmayan asansör bakım firmalarının hizmet verdiğinin görülmesi durumunda; Bilim, Sanayi ve Teknoloji İl Müdürlüğü, ilgili idare ve bina sorumlusu uyarılmaktadır. Yapılan uyarı doğrultusunda; bina sorumluları HYB sahibi bakım firmaları ile anlaşma yapmakta veya bakım firmalarını HYB almaları için teşvik etmekte, böylece piyasada denetimsiz bakım firmalarının hizmet vermesinin önüne geçilmektedir."
