Lübnan'ın Sayda kentinde eş zamanlı yürütülen arkeolojik kazı ve müze inşası sırasında M.Ö. 1300'lerde inşa edildiği sanılan Kenanilere ait bir mabet bulundu.
Lübnan Kültür Bakanlığı Eski Eserler Müdürlüğü ile 1998'den bu yana Sayda'da kazı çalışmaları yapan İngiliz arkeoloji heyeti, Sayda'nın El-Ferir çukurunda M.Ö. 1300'de yapıldığı tahmin edilen Kenanilere ait bir mabedi gün ışığına çıkardı.
İngiliz arkeoloji heyeti Başkanı Claude Doumit Serhal, Sayda'da yapılacak müzenin inşaası ile arkeolojik kazılar yapan ekiplerinin ortak çalışmaları sırasında, Kenanilere ait bir mabede ulaşıldığını ifade ederek, mabedin tamamen ortaya çıkması için kazı çalışmalarının acilen hızlandırılması gerektiğini vurguladı.
Mabedin tüm odalarının yerin altında olduğuna dikkati çeken Serhal, "Bu bulgu, mabedin, Es-Saydavi topluluklarından özel bir cemaate ait olduğu ihtimalini arttırıyor. Eskiden dini ritüeller günümüzdekinin aksine gizli yapılırdı. Şimdi cami veya kilise inşa edilse herkesin gözünün önünde olacak şekilde yapılıyor. Bu tür dini ritüellere ait bazı bulguları Suriye'nin kuzeyindeki Alalah bölgesinde de bulmuştuk" ifadesini kullandı.
Serhal, Sayda'da M.Ö. 3 bin yılına ait eserler bulunduğuna işaret ederek, mabet hakkında şu bilgileri verdi:
"M.Ö. 6'ncı asrındaki Persler dönemine ait olduğu bilinen taşlarla kapatılmış mabet yerin altında iyi durumda idi, herhangi bir zarar görmemiş. Mabedin duvarlarının yüksekliği 4,5 metre, genişliği 7,5 metre büyüklükte taşlarla örülmüş."
"Sayda'nın tarihi yeniden yazılıyor"
Arkeolojik kazı ekibinin şu anda Sayda tarihini yeniden yazdığını ifade eden Serhal, "Çalışmalar sırasında Yunanistan, Mısır, Kıbrıs'ın yanı sıra Türkiye'den Sayda'ya getirilmiş tarihi eserler de bulundu. Ulaşılan eserler arasında Akdeniz bölgelerindeki en eski eser diyebileceğiz parça ise Girit Adaları'ndan Sayda'ya getirilmiş. 17 yıldır bölgede yapılan çalışmalar, Akdeniz havzası ülkeleri arasında ticaret yapıldığına işaret ediyor" dedi.
5 bin parça esere ev sahipliği yapacak müze
Serhal, Sayda'da 5 bin senelik binlerce tarihi eserin sergileneceği müzenin inşaatına başlanıldığını dile getirerek, konu hakkında şu bilgileri verdi:
"Akdeniz bölgesinin farklı yerlerinden gelecek çeşitli eserlerin yer alacağı müze, Ortadoğu'da nadir olarak rastlanacak mekanlardan biri olacaktır. Birkaç kattan oluşacak müzede tarihi eserlerin yanı sıra yerin altından üstüne doğru çıkan bir merdivenle asırlar arasında tarihi bir yolculuğa çıkıp, M.Ö. 4 bin yıllarından orta çağda inşa edilen kadim Sayda'nın duvarlarına ulaşacak."
AA
