Türkiye İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği’nin (Türkiye İMSAD) yılda 4 kez düzenlediği ‘Gündem Buluşmaları’ toplantısının ilki gerçekleştirildi. ‘2015-2016 Türkiye Ekonomisi İçin Zorlu Dönem: AB İlişkileri ve Transatlantik Yatırım Ortaklığı Anlaşması’ konusunun gündeme taşındığı toplantıda, Türkiye İMSAD’ın her ay periyodik olarak yayımladığı Aylık Sektörel Raporu’nun Mart 2015 verileri ışığında ekonomi ve inşaat sektörüne yönelik ilk çeyrek sonuçların değerlendirildi. Toplantıya, ekonomi ve inşaat sanayinin önde gelen temsilcileri katıldı.
Türkiye İMSAD Yönetim Kurulu Başkanı Fethi Hinginar’ın açılış konuşması ile başlayan ‘Gündem Buluşmaları’ toplantısında, Avrupa Birliği ve Küresel Araştırmalar Derneği Başkan Yardımcısı Can Baydarol, AB İlişkileri ve Transatlantik Yatırım Ortaklığı Anlaşması’nın Türkiye ekonomisi için önemini anlattı. Türkiye İMSAD Ekonomi Danışmanları Prof. Dr. Kerem Alkin ve Dr. Can Gürlesel de, Türkiye ve dünya ekonomisi ve inşaat sektörüne ilişkin beklenti ve öngörülerini paylaştılar.
Fethi Hinginar: “2015 yılı kolay geçmeyecek ancak karamsar değiliz.”
Türkiye İMSAD Başkanı Fethi Hinginar konuşmasında, dünya ve Türkiye ekonomisine ilişkin son göstergelerin 2014 yılında olduğu gibi 2015 yılının da kolay geçmeyeceğini işaret ettiğini söyledi. 2014 yılında Türkiye ekonomisinin yüzde 2.9, inşaat sektörünün 2.2, inşaat malzemeleri sanayi iç pazarının da reel olarak yüzde 4.8 büyüdüğünü belirten Fethi Hinginar, “2015 yılında ise ekonomide 3.5, inşaat sektöründe 4.5 ve inşaat malzemeleri iç pazarında yüzde 4.5-5.0 reel büyüme öngörüyoruz” dedi.
Ekonomide ve inşaat sektöründe durgunluğun yanı sıra ihracat pazarlarında yaşanan sıkıntıların inşaat malzemesi sanayinde üretimin küçülmesine neden olduğunu, ancak karamsarlığa kapılmaya gerek olmadığını ifade eden Hinginar, nedenlerini şöyle açıkladı: “Haziran ayında yapılacak genel seçimler nedeniyle ekonomide bekle-gör dönemine girildi. Döviz kurlarındaki artıştan kaynaklanan kayıplar ile ekonomi politikalarına yönelik tartışmalar ekonomide güven kaybına neden oldu. Unutmayalım ki, siyaset ve özellikle seçimler ekonomiyi doğrudan etkiliyor. Son iki yılda yaşadığımız seçimlerin öncesinde de ekonomi geçici olarak olumsuz etkilendi. Bu kez bu etkiyi daha fazla görüyoruz. İnşaat mevsiminin bahar aylarında başladığını dikkate aldığımızda, sektörün daralmasında mevsimselliğin de önemli bir etkisi olduğunu belirtmek gerekir.”
Sektöre ilişkin önemli pozitif veriler var
İnşaat sektörüne ilişkin önemli bazı pozitif verilere dikkati çeken Türkiye İMSAD Başkanı Fethi Hinginar, bu verileri şöyle açıkladı: “Alınan konut ve konut dışı bina yapı ruhsatları, bir dönem sonraki inşaat harcamaları için önemli bir göstergedir. 2014 yılında alınan toplam yapı ruhsatları yüzde 24.3 artmıştır.
Bu artış bize yeni inşaatların başlayacağını göstermektedir. Konut satışlarının da geçtiğimiz Şubat ayında yüzde 15 oranında arttığını görüyoruz. Mart ayı itibarıyla, konut kredileri hacmindeki yıllık büyüme yüzde 15.8 düzeyine ulaştı. Euro bölgesinde geçen yıl durgunluğun yaşanan inşaat sektörü harcamaları da bu yılın ilk aylarında yüzde 3 büyümüştür.”
İnşaat malzemesi sanayicilerinin Kamerun çıkarması
Fethi Hinginar, Türkiye İMSAD çatısı altındaki 81 sanayi firması ve 29 sektörel dernek ile birlikte, ihracat pazarlarını çeşitlendirerek sektördeki daralmayı aşmaya çalıştıklarını söyledi. 2014 yılında inşaat malzemeleri ihracatının 21,3 milyar dolar olarak gerçekleştiğini, 2015 Ocak ayında ise yıllık bazda 20,8 milyar dolara gerilediğini kaydeden Fethi Hinginar, 2015 yıl sonu itibariyle inşaat malzemelerinde ihracat hedeflerinin ise 23 milyar dolar olduğunu kaydetti. Hinginar, sözlerini şöyle tamamladı:
"Başta Afrika ülkeleri olmak üzere yeni pazarlar kazanmayı ve bu pazarlarda kalıcı olmayı istiyoruz. Bu doğrultuda gündemimizde olan ülkelerden birisi de Kamerun’dur. Türkiye İMSAD üyelerinden oluşan heyet olarak Mayıs ayında Kamerun’a gideceğiz. Hedefimiz, bir yandan katma değerli ürün hacmimizi artırmak öte yandan ‘üretim ve ihracat odaklı’ büyümeye devam etmektir.”
İnşaat sektörü özel sektör yatırımları ile büyüdü
Türkiye İMSAD Danışmanı Dr. Can Gürlesel de konuşmasında, 2014 yılında inşaat harcamalarında kamu payının 10,8 küçüldüğünü, özel sektör harcamalarının ise yüzde 9,4 büyüdüğüne dikkati çekti. Dr. Gürlesel’in Mart 2015 Aylık Sektörel Raporu verilerini baz alarak verdiği bilgiye göre, 2014 yılında Türkiye’nin toplam inşaat harcamaları 162.297 milyon TL oldu. Bu toplam içinde kamunun payı cari fiyatlarla 61.192 milyon TL, özel sektörün payı ise 101.105 milyon TL olarak gerçekleşti. Bu sonuç da inşaat sektörünün, özel sektör yatırımları ile büyüdüğünü gösterdi.
İnşaat malzemesi üretimi yüzde 12, ihracatı yüzde 19 düştü
Rapor verilerine göre, inşaat malzemesi sanayi üretimi 2015 Ocak ayında yüzde 12,1 düştü. 26 alt sektörden 18’inde üretim gerilerken, 22 alt sektör yüzde 10’un üzerinde azaldı. Çimento, düz cam, hazır beton, taş ve mermerler ile plastik inşaat malzemeleri üretimindeki gerileme de yüzde 20’nin üzerinde gerçekleşti. Ocak 2015’te inşaat malzemesi ihracatı ise bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 19,6 oranında geriledi ve yıllık ihracat 20,8 milyar dolar oldu. Türkiye 2014’te 21,3 milyar dolar ihracat gerçekleştirmişti. Ocak 2015’te Türkiye’nin inşaat malzemesi ithalatı ise 7,2 oranında geriledi ve 666 milyon dolar oldu, yıllık ithalatı 9,24 milyar dolar olarak gerçekleşti.
Konut satışları yüzde 15 arttı
2015 yılı Şubat ayında konut satışları 95.021 adet ile, bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 15 arttı. Bu artış, büyük ölçüde ikinci el satışlarından kaynaklandı. Yılın ilk 2 ayında, ikinci el konut satışları ise yüzde 11,1 artarak 102.555 adet oldu. Yeni konut başlangıçları için önemli bir gösterge olan birinci el konut satışları da aynı dönemde yüzde 0,5 oranında arttı.
2015’in ilk 2 ayında yeni konut fiyat artışları ise durağan seyrini sürdürdü. Yıllık fiyat artışı yüzde 6,9 ile enflasyonun altında gerçekleşti. Son bir yılda yeni konut fiyatlarında en yüksek artış, yüzde 7.0 ile, 3+1 tipi konutlarda görüldü. Konut kredileri büyüklüğü de Mart 2015’te 130 milyar TL’ye ulaştı ve yıllık büyüme yüzde 15,8 olarak gerçekleşti. Alınan yeni inşaat işleri 2015’in ilk 2 ayında 1,4 puan arttıktan sonra, Mart’ta 0,9 puan geriledi. Buna karşın yeni alınan işler seviyesi Mart ayında geçen yılın aynı ayına göre 3 puan yukarıda gerçekleşti.