Dünyanın en tehlikeli iş kollarından ağır yük taşımacılığında yıllardır eksikliği hissedilen yönetmelikte sona yaklaşıldı. 12 milyar dolarlık büyüklüğe sahip sektöre en güncel ve modern çerçeveyi çizmek için bir araya gelen Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı ve yük mühendisliği temsilcileri taslak yönetmeliğe son şeklini verdi.
Yük mühendisliği alanında faaliyet gösteren firmaların 12 yıldır beklediği yönetmelikte sona yaklaşıldı. Bu konuda çalışmaları hızlandıran Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı, geçtiğimiz günlerde sektör paydaşları ve kamu kurumlarıyla Ankara’da bir araya gelerek, “Araçların Ağırlıkları, Boyutları ve Yüklenmelerine İlişkin Usul ve Esaslar Hakkında Yönetmelik Taslağı” için belirlenen gündem maddelerini görüştü. Yeni yönetmelikle, sektörde haksız rekabetin önüne geçilmesi ve firmaların operasyonel süreçlerini sekteye uğratan bürokratik engellerin aşılması hedefleniyor.
Dünyanın en tehlikeli 13’ünc ü iş kolu olarak kabul edilen ağır yük taşımacılığı, belirli bir tonajın üzerindeki ağır, geniş veya uzun yüklerin, özel araçlarla taşınması ve kaldırılmasını kapsayan bir sektör olarak öne çıkıyor. Örneğin rüzgar türbinleri, enerji santralleri, liman ve köprü gibi projelerin inşasında kullanılan dev ekipmanların taşınması tamamen yük mühendisliğinin iş alanına giriyor. Bu ekipmanların taşınması, kaldırılması, montajı, yerleştirilmesi ya da sökülmesi, belirli bir uzmanlık ve mühendislik bilgisi gerektirdiğinden sektör yaptığı işi de ‘yük mühendisliği hizmetleri’ olarak tanımlamayı daha doğru buluyor.
Özellikle hızla artan enerji projelerine paralel yük mühendisliği sektörü dünyada olduğu gibi Türkiye’de de son yıllarda büyümesini hızlandırdı. Ağır yük kaldırma ve vinç kiralama hizmetleri veren şirketlerin de bulunduğu sektörün Türkiye’deki büyüklüğü 12 milyar doları aşarken, bu alanda faaliyet gösteren firmaların sayısı da 10 bini geçiyor. Ancak Türkiye’de bu alanda regülasyonlar ve denetimler konusunda büyük bir açık bulunuyor. Sektör temsilcileri, mevcutta olan ‘Araçların Ağırlıkları, Boyutları ve Yüklenmelerine İlişkin Usul ve Esaslar Yönetmeliği’nin sektörün ihtiyaçlarını karşılayamadığını, bu yönetmeliğin zamanın şartlarına uygun şekilde değiştirilmesi ve geliştirilmesi gerektiğini savunuyor. Öte yandan regülasyon eksikliği ve yetersiz denetimlerin sektörde haksız rekabet yarattığı, merdiven altı hizmetleri yaygınlaştırdığı da belirtiliyor.
Ağır yük taşımacılığında regülasyon eksikliği ve yetersiz denetimler, sadece sektörün gelişimini engellemiyor, insan ve çevre için de büyük tehdit oluşturuyor. Çünkü bu iş dünyanın en tehlikeli meslek gruplarından biri olarak kabul ediliyor. İşte bu nedenle taslak yönetmeliğin bir an önce son şeklini alarak yürürlüğe girmesi isteniyor. Ankara’da düzenlenen toplantıya Karayolları Genel Müdürlüğü, Jandarma Genel Komutanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü, Gelir İdaresi Başkanlığı, Ulaştırma Hizmetleri Düzenleme Genel Müdürlüğü yetkililerinin yanı sıra Yük Mühendisliği Birliği (YMB), Ağır Nakliyeciler Derneği (AND), Lojistik Hizmet Sağlayıcılar Derneği’nin (LOJİDER) yöneticileri katıldı. Ulaştırma Hizmetleri Düzenleme Genel Müdürlüğü Genel Müdür Yardımcısı Dr. Murat Korçak’ın başkanlık ettiği toplantıda, taslak yönetmeliğe ilişkin paydaş kurumlarla mutabık kalınan konular belirlendi.
Eşit rekabet için cezalar caydırıcı olmalı
Yeni yönetmelik, her şeyden önce farklı kanunlara bağlı olan regülasyonların tek bir yönetmelik altında toplanmasını sağlayacak. Hem özel sektörün hem de ilgili kamu kurumların yeni yönetmelikten en önemli beklentilerinden biri de eşit bir rekabet ortamının sağlanması ve yollardaki kaza riskini azaltmak için kaçak taşımalarda ceza miktarının artırılması. Çünkü mevcut idari para cezaları çok cüzi kaldığı için bazı taşımacılar belge ücreti ödemek ve bürokrasiyle uğraşmak yerine para cezası ödemeyi göze alıyor.
Bürokraside sadeleşme isteniyor
Öte yandan, sektörün en öncelikli ihtiyaçlarından biri de operasyon süreçlerinde bürokrasinin sadeleştirilmesi. Mevcut yönetmeliğe göre, bir firma taşıdığı her bir yük için ayrı bir izin belgesi almak zorunda kalıyor. AB’de ise bu belgeler süreli olarak veriliyor. Firmalar, istisnai durumlar dışında aynı güzergahta, aynı boyutlarda ve aynı koşullarda taşınan yükler için uzun süreli izin belgesi istiyor. Sektörün bir diğer talebi de bazı ağır yüklerin Avrupa’da olduğu gibi Türkiye’de de gece taşınabilmesinin önünün açılması.
(Haber kaynağı: Aysel Yücel – Ekonomim)
