Son dönemde kısa süreli kiralama uygulamaları, özellikle ev sahipleri tarafından giderek daha fazla tercih ediliyor. Uzun süreli kiralama ile uğraşmak istemeyen ev sahipleri, daha kolay ve kârlı gördükleri bu yönteme özellikle Airbnb üzerinden yöneliyor. Vergi Uzmanı Mahmut Aydoğmuş, bu tarz kısa süreli ve düzenli kiralama işlemlerinin ticari faaliyet olarak değerlendirildiği ve tıpkı bir konaklama tesisi gibi vergiye tabii olduğuna dikkat çekerek ev sahiplerini uyardı: “Maliye her an kapınızı çalabilir”
Günümüzün popüler konaklama platformlarından biri olan Airbnb (Air Bed and Breakfast) dünyanın pek çok ülkesinde misafirlerin ihtiyaç duydukları gün sayısı kadar oda, daire ya da ev kiralamalarına olanak tanıyor.
Türkiye’de de son dönemde çok tercih edilen platforma olan ilgi işin vergisel boyutunu da gündeme getirdi. Ev sahipleri ve özellikle misafirler açısından oldukça cazibeli olan ‘kısa süreli kiralama’ yöntemi avantajlarının yanında vergisel yükümlülükleri de beraberinde getiriyor. Vergi Uzmanı ve Özay Mali Danışmanlık Kurucu Ortağı Mahmut Aydoğmuş, evini ya da odasını bu yöntemle kiralayan pek çok ev sahibini ileride sorun yaşamamaları için yükümlülükleri konusunda uyardı ve merak edilen konular hakkında önemli bilgiler verdi.
Bir konutun günlük ya da haftalık olarak kullanıma sunulmasının Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından ticari faaliyet olarak değerlendirildiği konusunda ev sahiplerini uyaran Aydoğmuş, şunları söyledi:
“Kısa dönemli kiralama süreçlerindeki tüm aktörler için vergisel yükümlülükler var. Airbnb üzerinden örnekle açıklayacak olursak; Airbnb’nin asıl konumu, konutu kiralayıp kiraya vermek değil kiralama hizmetine aracılık etmek ve ödeme hizmetinin sağlıklı gerçekleşmesini sağlamak.Ayşe Hanım, İzmir’de bulunan eşyalı evini yaz dönemlerinde kısa süreli kiraya vermek amacıyla Airbnb üzerinden ilana koyar. Almanya’da yerleşik Anna Hanım, Türkiye tatilinde konaklama için 5 gecelik online rezervasyon yaptırır. Airbnb üzerinden kredi kartı ile geceliği 2 bin 400 TL’den 12 bin TL konaklama ücreti ve 2 bin TL komisyon olmak üzere Airbnb’ye 14 bin TL ödeme yapar.Bu durumda Ayşe Hanım’ın, kısa süreli evini kiralayan Anna Hanım’a 12 bin TL’lik (Yüzde 20 KDV dahil) fatura düzenlemesi gerekir. Bunun sebebi de elde edilen kazancın Gelir Vergisi Kanunu’nun (GVK) 37. maddesi kapsamında ticari kazanç olarak değerlendirilmesi ve KDV Kanunu 1/1, 1/3-f kapsamında KDV’ye tabi olması. Ayrıca bir diğer önemli nokta, Ayşe Hanım’ın Vergi Usul Kanunu (VUK) uyarınca işe başlama bildiriminde bulunma ve defter tutma zorunluluğu var. Tıpkı bir otel ya da konaklama tesisinin yaptığı gibi ticari bir faaliyet ve bunun sonucunda elde edilen kazanç olarak olaya bakmak lazım. Elbette elde ettiği kazançtan GVK 40. maddede belirtilen giderleri ve 89. maddede belirtilen indirimleri dikkate alabilir.”
Aydoğmuş, bu tip kısa süreli kiralamaların normal kira geliri yerine ticari faaliyet sonucu elde edilen gelir olarak değerlendirilmesi ile ilgili olarak şu bilgileri verdi:
“Vergisi Kanunu’nun (GVK) 70. maddesinde söz konusu kiralama işlemi karşılığında elde edilen gelir gayrimenkul sermaye iradı olarak tanımlanmakla birlikte kısa süreli ve düzenli kiralama işlemlerine yönelik olarak Gelir İdaresi Başkanlığı’nın verdiği özelgede ‘Süreklilik arz eden bir şekilde farklı kişilerin kullanımına hazır halde bulundurulması, kalacak kişilere konutun teslimi ve kalma sürelerinin sonunda konutun teslim alınması ve yeniden kullanıma hazır hale getirilmesi bir organizasyonu gerektirmektedir. Ayrıca, söz konusu konutun belirli bir bedel karşılığı olmak üzere günlük ya da haftalık olarak kullanıma sunulmasında bir kira akdinden söz edilmesi mümkün olmadığından bu faaliyetin ticari faaliyet olarak değerlendirilmesi gerekmektedir’ şeklinde görüş belirtilmiş durumda”.
Airbnb’deki kiralamalardan da Konaklama Vergisi alınması bekleniyor!
Ülkemizde 01 Ocak 2023 tarihinden itibaren uygulamaya giren Konaklama Vergisi’ne de değinen Mahmut Aydoğmuş, “Konaklama vergisi yüzde 2 oranında geceleme hizmeti karşılığı alınıyor. Örnekte belirttiğimiz Ayşe Hanım tarafından verilen hizmetin, konaklama tesisinde verilen geceleme hizmeti kapsamında değerlendirilmesi konusu, kanun metninde tesis türleri tek tek sayılıp sonunda ‘gibi’ ifadesi kullanıldığı için gri alan yani bu konuda bir boşluk var. Şu an konaklama vergisi Airbnb üzerinden yapılan kiralamalara uygulanmıyor. Ancak Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy’un son açıklamaları ekseninde yıl sonuna kadar bir düzenleme yapılacağı öngörülüyor. Gecelik veya kısa süreli konaklama yerlerinin sertifikalandırılması neticesinde artık konaklama vergisinin de alınacağını söyleyebiliriz” diye konuştu.
Airbnb ve benzeri yurtdışı platformlar üzerinden yapılan kısa süreli kiralamalarda ciddi kayıtdışılık olduğu ve vergisel konularda yeterli bilgiye sahip olunmadığının altını çizen Aydoğmuş, “Evlerini bu şekilde kiraya verenlerin ileride Maliye ile sorun yaşamamaları için önem taşıyan konular hakkında bilgilenmeleri ve belirttiğimiz bu konuları dikkate almalarında fayda var” diyerek sözlerini bitirdi.
