Çevre ve Şehircilik Bakanı Mehmet Özhaseki, “imar barışı” vatandaşın devletiyle artık helalleştiğini ve soruşturma, mahkemelik durumlar ve ihtilafların tamamen bittiğini söyledi.
Bakanlık binasında düzenlediği basın toplantısında, TBMM’ye sevk edilen yasa tasarısı içinde yer alan imar barışı düzenlemesiyle ilgili açıklamalarda bulunan Özhaseki, Türkiye’de bağımsız yapı sayısının yaklaşık 9 milyon 554 bin, bağımsız birim sayısının da 26 milyon 358 bin civarında olduğunu belirtti.
“Yüzde 50-60 arası imara aykırı yapı var”
Özhaseki, bunların ne kadarının ruhsatlı, iskanlı veya iskana aykırı olduğu konusunda ciddi bir veriye sahip olunmadığını aktararak, “Bizim çıkarabildiğimiz sonuç Türkiye’deki toplam bağımsız birimin yüzde 50-60 arasında bir imara aykırılık söz konusu. Bu binaların büyük çoğunluğu 2000’den önce yapılmış binalar. Bu yapılarda daha çok dar gelirli insanlarımız oturmakta ve onların da sorunları gittikçe büyümekte. En az 13 milyon bağımsız birim sahibi devletle ihtilaflı ve yıkım ya da para cezasıyla karşı karşıya.” dedi.
“Vatandaş müracaat edecek”
Vatandaşların kendi rızasıyla müracaatını yapacağını anlatan Özhaseki, “Vatandaşın beyanı esastır. Vatandaş kendi durumunu bildirir. Bunu ya il müdürlüğümüze ya da bizim yetkilendirdiğimiz kuruluşlara yaparlar. Burada yapının durumunu anlatırlar. Biz bunun karşılığında kendilerine bir ‘yapı kayıt belgesi’ veririz. Burada üzerindeki yapısının değerinin yüzde üçünü bizim açtığımız özel hesaba yatırırlar. Arsa değeri ve üzerinde bir konut var. Bunun değerinin yüzde üçünü veya kat irtifakına geçmek istiyorlarsa bunu iki katı olarak öderler. Bizim kanun teklifimiz bunları söylüyor.” diye konuştu.
Bu konuda bedelleri artırmaya, düşürmeye, kademelendirmeye veya başvuru süresini uzatmaya Bakanlar Kurulunun yetkili olduğunu kaydeden Özhaseki, kayıt belgesi bedelini ödedikten sonra vatandaşın elektrik, su, doğalgaz gibi kamu hizmetlerinin hepsinden rahatça yararlanacağını dile getirdi.
“Yıkım kararları ve cezalar düşürülüyor”
Özhaseki, yıkım kararları ve idari para cezalarının düşürüleceğini belirterek, şöyle devam etti:
“Yapı sahipleri, özellikle bir çok büyükşehirimizde binlerce yapı sahibi kat mülkiyetine geçememişler. Kat irtifakı kurulamadığı için de bunu ekonomik değer olarak verememişler. Eğer kendi içlerinde yüzde 50’yi aşan bir oranda müracaatları olursa kat sahiplerinin, kat irtifakına geçebilecekler. Kat mülkiyetini ayrı ayrı kurabilecekler. Herkes arsadan tapu yerine, dairesinin tapusunun sahibi olmuş olacak. Kentsel dönüşüm için de yapı kayıt belgesini aramaya devam edeceğiz. Eğer Hazine taşınmazı üzerinde vatandaşlar var ise, ki var, bizler biliyoruz. Hatta bir çoğu buralara para vererek, senetle almış zaten. Bunlar da direk müracaat ile bizden oturduğu yerin tapusunu alabilecekler.”
Yasanın 31 Aralık 2017’ye kadarki yapıları kapsadığını kaydeden Özhaseki, “Belki bundan sonrasıyla ilgili Plan Bütçe Komisyonunda uygun görülürse, yapanlar ve yaptıranlar hakkında en ağır ceza olarak düşündüğümüz ne varsa, bunun için de hapis cezası da olmak üzere bana göre Plan Bütçe Komisyonunda tartışılması gereken en önemli konu bu. Biz şimdi bir barış sağlıyoruz. Arkasından bu yapım işi devam edecekse işte ağır cezalar o zaman gelmeli diye düşünüyorum.” şeklinde konuştu.
“Vatandaş devletle helalleşiyor”
Mehmet Özhaseki, bu yasanın sosyal ve ekonomik faydaları olduğuna işaret ederek, “Yapı kayıt belgesiyle vatandaş devletiyle artık helalleşiyor, rızalaşıyor, barışıyor. Soruşturmalar, mahkemelik durumlar, ihtilaflar tamamıyla bitiyor. Kendi evinde oturduğu yerde parasını ödeyerek kullanmış olduğu kamu hizmetleri dediğimiz su, elektrik, doğalgaz gibi hizmetleri de bundan sonra resmi olarak alabiliyor.” değerlendirmesini yaptı.
Yasa ile belediye başkanlarının kanuna karşı yaptıkları ihale listelerinin tamamıyla biteceğini ifade eden Özhaseki, şunları iletti:
“Ekonomik faydası da hazine arazisi vatandaşa en uygun bedelle hazine sattığı için bir taraftan hazine kazanmış oluyor. Bir taraftan da vatandaş kendi evini, iş yerini yasallaştırıyor. Bunu gerekirse bankalar nezdinde bir değer haline geldiği için ekonomik olarak da kullanabiliyor. Burada ikinci bir fayda, bundan sonra belediyelerimiz arsa üzerinden değil, konut üzerinden veya iş yeri üzerinden vergi alabilecekler. Vergi kaybı da önlenmiş olacak. Üçüncü bir fayda da toplamda bir gelir elde edeceğiz. Bu gelir hakkında öngörülerimiz var ama. Bu önümüzdeki günlerde vatandaşın müracaatıyla ortaya çıkacak. Ancak her halde bu 40-50 milyarlardan aşağı olmayacak gibi gözüküyor.”
“Gelir, kentsel dönüşümde kullanılacak”
Bu bedelin kentsel dönüşüm ve depreme hazırlık için kullanılacağının altını çizen Özhaseki, buradan elde edilen geliri belediyelere sıfıra yakın faizli, 3 yıl ödemesiz olarak kullandıracaklarını dile getirdi.
Özhaseki, yapı denetimiyle ilgili bir düzenleme getirdiklerini anımsatarak, burada da denetimi yapacak firmanın elektronik ortamda sıralı sistemde belirlenmesini sağlayarak, yapıyı yapan ve denetleyen arasındaki bağı keseceklerini vurguladı.
