Orta Doğu Teknik Üniversitesi (ODTÜ) Teknokent’te hizmet veren bir firmanın geliştirdiği “İnternet Tabanlı Deprem Risk Analiz Sistemi” uygulaması ile vatandaşlar internet üzerinden ücretsiz olarak binalarının depreme karşı risk değerlendirmesini yapabilecek.
Deneme aşaması tamamlanarak hayata geçirilen uygulama ile Ege ve Marmara Bölgeleri öncelikli olmak üzere 81 ilin riskli bina dağılım haritasının çıkarılması da hedefleniyor.
ODTÜ İnşaat Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ahmet Türer, KOSGEB kredisi ile Teknokent içerisinde kurdukları firmada, doktora ve yüksek lisans öğrencileriyle geliştirdikleri “İnternet Tabanlı Deprem Risk Analiz Sistemi” uygulaması hakkında bilgi verdi.
Geliştirdikleri yazılımla ulusal ve uluslararası en güncel teknik bilgi ve şartnameler kullanılarak, en basit şekilde mevcut yapıların deprem değerlendirmesinin yapılabildiğine dikkati çeken Türer, “Türkiye’de 8 milyon kadar binamız var ve yaklaşık 80 milyon kişi buralarda yaşıyor. Bütün binaların teknik değerlendirmesini yapacak teknik ekibin bulunması ise çok zor. Bu yüzden bizim yola çıkıştaki asıl amacımız basitleştirilmiş şekilde bir ön eleme tekniği geliştirmek. Böylece herhangi bir evde oturan kişi, internet üzerinden bizim sistemimize bağlanıp, kendi bina bilgilerini girip, bilimsel bir ön değerlendirme alabilecek.” ifadelerini kullandı.
Bütün binalara aynı şekilde değerlendirme yapılmasının objektif sonuçlara ulaşmadaki önemini vurgulayan Türer, şöyle devam etti:
“Böylece binalarımızı hem aradaki farklı teknik elemanların subjektif bakış açılarından kurtarmış olacağız hem de çok basitleştirdiğimiz için ülkemizdeki bölgeler, şehirler ya da ilçeler bazında binaların durumlarına ilişkin bilgiler çok hızlı bir şekilde bizim sistemimize girilecek. Böylece bölgesel, şehirsel, mahallesel ve ülkesel ölçekte depreme karşı riskli bina haritalarına ulaşabileceğiz. Bu ilgili bakanlıklar, belediyeler ve vatandaşlarımız için çok önemli bir gelişme. Biz bunu ülkemize bir hizmet olarak görüyoruz.”
“Ön değerlendirme ile içiniz daha rahat edebilir”
Prof. Dr. Türer, uygulamaya “www.analiz.yapidestek.com.tr” adresinden ulaşıldığını belirterek, kullanımına ilişkin detayları da paylaştı.
Kişilerin internet bağlantısı olan bir bilgisayar üzerinden web adresine girerek kayıt yaptırmaları gerektiğini belirten Türer, sonra açık adresle ya da harita üzerinden değerlendirmesini almak istedikleri binanın seçildiğini söyledi.
Türer, ilk olarak uygulama üzerinden binanın bulunduğu bölgenin deprem ivmesine bakıldığını ve daha sonra kullanıcılara görsellerle desteklenen “Binanızda kaç kat var? Binanız hangi yıl yapıldı? Binanızda çıkma veya balkon var mı?” gibi sorular yöneltildiğini kaydetti.
Vatandaşların verdiği yanıtlara göre binalar için puanlama yapıldığını anlatan Türer, seçilen 4 farklı analiz yöntemi sonucunda binalara “riskli, hafif riskli ya da risk bulunmadığı”na ilişkin kapsamlı bir değerlendirme raporu hazırlandığını aktardı.
Deprem konusunda genel bilgilerin de yer aldığı raporun, binanın durumu hakkında “kesin hasarlı” ya da “hasarsız” olduğunu söyleyen bir yöntem olmadığının, sadece bir ön değerlendirmeyi içerdiğinin altını çizen Türer, binanın “riskli” çıkması durumunda vatandaşların daha kapsamlı bir şekilde binalarını kontrol ettirmeleri gerektiğini vurguladı.
Türer, vatandaşlara, “Özellikle son günlerde birçok deprem oluyor ve ülkemizin yüzde 90’dan fazlası deprem riski altında, o yüzden bu ön değerlendirme ile içiniz daha rahat edebilir ve depremlerde binanızın performansıyla ilgili bir ön bilgi sahibi olabilirsiniz.” diye seslendi.
“İhtiyaca yönelik bir çalışma yaptık”
Halkın her kesiminin sistemi rahat kullanabilmesi için bir de video hazırladıklarını anlatan Türer, “Bu izlendiği zaman bilgiler çok kolay girilebilecek. Geliştirdiğimiz uygulama ile bütün Türkiye’deki bina stoğunu çok hızlı bir şekilde depreme karşı değerlendirme şansımız olacak. Buna duyulan ihtiyacı en son Ege’de yaşadığımız depremlerde de görüyoruz. Böyle bir ihtiyaç var ve biz bu ihtiyaca yönelik bir çalışma yaptık.” diye konuştu.
Prof. Dr. Türer, yaşanan depremler nedeniyle Ege ve Marmara’daki binaların değerlendirilmesine öncelik verilmesi gerektiğini de belirterek, buradaki vatandaşları sistemi kullanmaya davet etti.
Uygulamanın veriler arttıkça kendini geliştireceğini de vurgulayan Türer, ileride çok daha kesin tespitler ve sonuçlar verme imkanları olacağını bildirdi.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı (AFAD) ile de görüşeceklerini aktaran Türer, “Programımızın kullanılarak, 81 ilimizdeki bütün binaların verisinin sistemine girilmesini ve Türkiye genelinde ‘riskli bina dağılım haritası’ elde edebilmeyi hedefliyoruz” dedi.
