Türkiye genelinde 2.5 milyon metrekare boş ofis stokunun olduğunu kaydeden sektör temsilcileri, konutta yaşanan aşırı fiyat artışlarının bu stokların konuta dönüştürülmesiyle kontrol altına alınabileceğini ve konut arzındaki düşüş sonrası oluşan talebin karşılanabileceğini söylüyorlar.
Sektöre yön veren isimlerin konuyla ilgili görüşleri şöyle:
Boş ofislerin dönüşümü konusunda Amerika’da Manhattan’da ada bazında girişimlerin olduğuna dikkat çeken Cushman and Wakefield Türkiye Yönetim Kurulu Başkanı Tuğra Gönden, “Yeri geldiğinde yapılabilir. Ama genelleşme adına doğru değil. Çünkü birçok proje belli faktörlere göre yapılıyor. Ödenen ofis kirasında konut kiracısı bulmak Levent gibi bölgelerde çok zor. Konutta ihtiyaç ve talep belli bir fiyat aralığı için. Konutta orta kitleye hitap eden bir proje çok ciddi talep görecek. Ancak bu yapılardan elde edilecek konutlar ise belli bölgeler dışında farklı bir kitleye hitap ediyor. Pahalı konut segmentine gireceği için ciddi bir çözüm olmaz” dedi.
Ofis alanlarının yeni tip yaşantıya uygun olduğunu ve hepsinin bir metro ağına yakın konumda olduğunu belirten İstanbul Gayrimenkul Değerleme Kurucu ve Yönetici Ortaklarından Ahmet Büyükduman, konutta arz eksikliğinin yaşandığı bu dönemde, ofislerde dönüşümün sektöre cansuyu olacağını söyledi. Özellikle İstanbul Finans Merkezi ile İstanbul’daki boş ofis stokunun artacağını aktaran Büyükduman, “Ofisler artık çok cazip bir çalışma alanı olmaktan çıkıyor ve gelecek 5-10 yılda da Türkiye’nin yeni bir ofis üretmesi gerektiğini düşünmüyoruz” dedi. Büyükduman şöyle konuştu: “İstanbul’da konut ofis olarak bilinen ve insanların yaşadığı birçok proje var. Dolayısıyla Türkiye konut stokuna eklenecek her konut sektöre faydalı olacak. A segmenteki bir bir ofis projesini dönüştürmek A segmentteki konutların fiyatlarını etkiler. Bu da diğer alt segmentlerin fiyatlarını düşürür.” şeklinde konuştu. Büyükduman, dönüşümün yapılması için belediyelerin imar değişikliği sonrasında tadilat ruhsatı vermesinin önemine de vurgu yaptı.
Ofis olarak planlanan bölgelerde konut ihtiyacının daha yüksek olduğunu ifade eden Mars Investment Genel Müdürü Hakan Bucak, “Öncelikle ofis kiralamalarında yüzde 18’lik KDV uygulandığını düşündüğümüzde, konuta dönüştürmenin daha avantajlı olduğunu görüyoruz. Mevcut ofislerin dönüşmesiyle fiyatlar geri çekilmese de dengelemeye neden olur. Çünkü artışlardan dolayı artık eski konut ile yeni konut arasındaki fiyat farkı giderek azaldı. Eskiden fiyat farkı yüzde 60’lardayken bugün bu oran yüzde 20’lere kadar indi” şeklinde görüşlerini paylaştı.
Ofislerin konut projeleri olarak değerlendirilmesinin sektöre canlılık kazandıracağına değinen İstanbul Emlakçılar Odası Başkanı Nizamettin Aşa, “Boşluk oranları ağırlıkla A sınıfı ofislerde. Yani üst segmentte olsalar ofis sahipleri zaten yıllardır bu alanları satamıyor ya da kiralayamıyor. Onlar da fiyatlarda biraz fedakârlık yapacaklar” açıklamasını yaptı. Dönüşüm konusunda hukuki engel olduğunu söyleyen Aşa, “Belediyeler bu konuda esneklik gösterebilir ya da Cumhurbaşkanı kararnamesi ile bu alanlar meskene dönüştürülebilir” dedi.
Kaynak: Leyla İlhan – Dünya
