Gayrimenkul sektörünün ilk 6 aylık dönemi hakkında değerlendirmelerde bulunan TSKB Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Makbule Yönel Maya, piyasaların Ocak ayı itibariyle konut satışlarındaki yeni KDV düzenlemesi nedeni ile oldukça çalkantılı başladığını, sonrasında kısa sürede bu konunun önüne geçen yeni gündem maddelerinin geldiğini belirtti.
Maya “Yılın ilk aylarında, geçtiğimiz yıldan onaylanan ve bu yıl itibariyle gelişmeleri, yeni açılımları devam eden 2B, Mütekabiliyet ve Afet Riski Altındaki Alanların Dönüştürülmesi hakkındaki kanunlar sektörü etkisi altına aldı. Burada bahsedilen son kanun genel olarak Kentsel Dönüşüm kanunu adı altında kamuoyunda bilinmekle birlikte, 2013 yılının ilk altı ayında en fazla bu kanunun yansımaları görüldü. Özellikle, yılbaşından itibaren ilan edilen Afet Riskli Alanların sayısında önemli bir artış yaşandı. Mütekabiliyet yasasında yeni bir gelişme kademesi olarak oturma izni ile ilgili yasal düzenleme yine geçtiğimiz 6 ay içerisinde yürürlüğe girdi.”
Maya: Mega Projeler ilk altı ayda olduğu gibi ikici yarıyılda da piyasaları etkileyecek!
Kanun değişikliklerinin yanında ilk altı ayda, özellikle İstanbul ölçeğinde planlanan ‘Mega Projeler’in gayrimenkul piyasalarını etkileyen önemli gelişmeler olduğunu açıklayan Makbule Yönel Maya “İlk altı aylık dönemde piyasaları etkileyen projelerin başında, 3. Havalimanı ihalesinin gerçekleşmesini ve 3. Köprü temel atma töreni gibi önemli yatırım projeleri ile ilgili gelişmeleri gözlemledik. Bundan sonraki süreçte de bu önemli Mega Projelerle ilgili gelişmeleri yılın ikinci altı ayında göreceğimizi öngörüyoruz. Bunların başında 29 Ekim 2013 de açılışı yapılması planlanan Marmaray Projesi yine oldukça önemli bir proje olacaktır.”
TSKB Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Makbule Yönel Maya, ilk altı ayda gerçekleşen önemli ihalelerle ilgili yaptığı değerlendirmelerde ise:
Galataport ihalesinin gerçekleşmesi ile birlikte Karaköy-Fındıklı hattındaki gelişimde, beklentilerin rakamları da arttırdığını, Bölge’de son dönemde 26 adet yeni ruhsatı alınmış otel projesi ile Ak Sigorta binasının satış rakamı beklenti ve fiyatların ne seviyelerine çıktığını göstermek anlamında önemli veriler olduğunu açıkladı.
2 Temmuz 2013 günü itibarı ile ihalesi gerçekleşecek olan Haliç Tersanesi ihalesinin de yine sonucunu ve teklif edilecek rakamları merakla beklenen bir ihale olduğunu ekledi.
24 Haziran haftası itibarı ile gerçekleşen Emlak GYO Bakırköy Arsası ihalesinin de yine sektördeki beklentilerin yüksek olduğuna işaret eden Maya, “Gerek ihaleye katılan firma sayısındaki fazlalık ve gerekse verilen bedellerin yüksekliği geliştirme firmalarının iştahına işaret eden önemli gelişmelerden biri olarak yorumlanabilir” dedi.
Konut piyasalarındaki duruma da inceleyen TSKB Gayrimenkul Değerleme Genel Müdürü Makbule Yönel Maya, ilk altı aylık süreçte konut kredileri kullanımı ile ilgili olarak “Hacimsel büyümeyi değerlendirdiğimizde, önceki yıla göre yaklaşık %26 seviyesinde büyüdüğünü gözlemliyoruz. Bu büyümede hiç kuşkusuz kredi faiz oranlarındaki özellikle Mayıs ayı başındaki tarihi dip seviyelerin etken olduğunu söylemek mümkün. Aylık 0,63 – 0,65 seviyelerinde devam eden düşük faiz, Haziran ayı ikinci yarısı itibarı ile faiz oranlarındaki arttırımlar ile 0,70- 0,75 bandına yükseldi. Bu arttırımın dışında kalan birkaç banka kampanyası ile bazı bankaların yoğun şekilde Haziran ayını da konut kredilerine yönelik operasyonlarla geçirdiğini gördük. Bundan sonraki 6 aylık süreçte ise kredi faiz oranlarında gerek dünya genelindeki ekonomik gelişmeler gerekse ülkemiz yasal düzenlemeleri gereği konut kredi faiz oranlarının yükselen bir trend izleyeceğini öngörmekteyiz. Kredi faiz oranlarının ilk altı ayda düşük seviyelerde olması, kredi hacminde büyümeyi getirmekle birlikte konut satış rakamlarına da artan bir şekilde yansıdı. TC Merkez Bankası’nın açıkladığı verilere göre Mart 2013 itibarı ile ortalama konut satış fiyatı geçtiğimiz yılın aynı ayına göre yaklaşık %11 seviyesinde arttı.”
Konut fiyatlarındaki artışa 3 büyük il kapsamında bakıldığında “Endeks Artış Oranları”nın önceki yılın aynı ayına göre;
– İstanbul; %17,32
– Ankara; % 8,23
– İzmir; % 12,14 şeklinde olduğu görülüyor.
Konut kredisi faiz oranlarındaki değişim gösteren üstteki grafikten de görüleceği üzere son dönemdeki Konut Kredisi faiz oranları yıllık % 8’ler mertebesine geriledi.
Maya, kullandırılan konut kredisinde büyümenin devam ettiğini söylerken “Geldiği nokta itibarıyla konut kredileri 99,8 milyar TL seviyelerine ulaştı. Önümüzdeki 6 aylık süreçte, gerek BDDK’nın ticari kredilerle ilgili kararı gereği (%50 oranının kaldırılması), gerekse karlılık ve kredi dengeleri açısından bankaların Ticari ve Kurumsal Kredilere öncelik verebileceğini, konut kredilerinde ise ivmenin görece yavaşlayacağını söylemek mümkündür.”
