Danıştay’ın taşınmaz satışlarının iş yeri mi konut mu olduğuna tapu kayıtlarına bakılarak karar verilmesi gerektiğine ilişkin kararı hem Maliye’yi hem de müteahhitleri şok ederken bir ikinci şok da teslimleri yüzde 1 veya 8 KDV’ye tabi olan konutlarla beraber teslim edilen ocak, fırın, mikrodalga, buzdolabı, bulaşık makinesi, davlumbaz gibi ankastre ürünlerin tabi olacağı KDV oranı ile ilgili.
Bu ürünler beraber teslim edildiği konutlar gibi yüzde 1 veya 8 mi, yoksa yüzde 18 KDV’ye mi tabi olacak? Ankastre ürünler neden satılan konutla beraber veriliyor?
Pazarlama ve satış yöntemlerine her sektörde olduğu gibi, konut sektöründe de yaygın olarak başvuruluyor. Konut sektöründe kullanılan pazarlama ve satış yöntemlerinden birisi de, inşa edilen konutların boş olarak değil de, çeşitli ankastre ürünler konularak doğrudan oturulmaya hazır durumda satılması. Son yıllarda gerçekleştirilen konut satışlarının büyük bir kısmı da bu şekilde yani ankastre ürünlü olarak yapılıyor.
Maliye’nin düzenlemesi nasıl?
Maliye’nin konu ile ilgili düzenlemesi KDV Genel Uygulama Tebliği’nde yer alıyor.
Maliye’ye göre; indirimli orana tabi (yüzde 1,8) işlemlerle genel orana tabi (yüzde 18) işlemlerin birlikte yapılması halinde, bu işlemlere tekabül eden bedellerin, toplam bedelden ayırt edilerek her işlem grubuna o gruba ait vergi oranının uygulanması, ankastre ürünlerin yüzde 1 KDV oranına tabi net alanı 150 m2’nin altındaki bir konutla beraber teslimi halinde, buzdolabı, ocak, fırın, mikrodalga fırın, davlumbaz, bulaşık makinesi gibi ankastre ürünlerin konut sahibi kişilerce sökülüp taşınarak tekrar kurulup kullanılabilecek (eklenti) mahiyette olması nedeniyle bunların tesliminin konut tesliminden bağımsız ayrı bir teslim olarak değerlendirilmesi ve yüzde 18 oranında KDV hesaplanması gerekiyor.
Ankastre ürünlü konut satışlarında uygulama nasıl?
Müteahhitler, konutların tamamen oturulmaya hazır bir şekilde ankastre ürünlü olarak satılmasının bir pazarlama ve satış yöntemi olduğu, doğrudan satışları ve satış bedellerini artırdığı, satışlara paralel olarak yaratılan katma değerin de arttığı, konutların ankastre ürünlerle birlikte doğrudan oturulmaya hazır durumda satıldığı hallerde, ankastre ürün teslimlerinin konuttan ayrı bir teslim olarak değerlendirilmesinin mümkün bulunmadığı, bu ankastre ürünler de dahil toplam satış bedeli üzerinden yüzde 1, 8 veya 18 oranında KDV hesaplanması gerektiği görüşünde.
Müteahhitlerin bir kısmı ankastre ürünlü konut satışlarında konut için ayrı, ankastre ürünler için ayrı fatura düzenleyerek veya tek bir faturada ayrı ayrı göstererek, konutun (yüzde 1, 8, 18) ve bu ürünlerin tabi oldukları oranda (yüzde 18) KDV hesaplarken; diğer kısmı ise ankastre ürünler dahil toplam satış bedeli üzerinden fatura düzenleyerek, konutun tabi olduğu oranda (yüzde 1, 8, 18) KDV hesaplamaya devam ediyorlar.
Konut tesliminin yüzde 18 KDV’ye tabi olduğu durumlarda, ankastre ürünler dahil konut satış bedeli üzerinden yüzde 18 KDV hesaplanmasında herhangi bir sorun bulunmuyor. Ancak, konut tesliminin yüzde 1 veya 8 oranında KDV’ye tabi olduğu durumlarda, ankastre ürünler için yüzde 1 veya 8 oranında KDV hesaplanması halinde, Maliye’ye göre eksik KDV hesaplanması ve vergi ziyanı söz konusu oluyor.
Bu konuda yapılan tarhiyatlar yargıya taşındı
Teslimleri yüzde 1 veya 8 KDV oranına tabi konut teslimlerinde, konutla beraber teslim edilen ankastre ürünler için yüzde 18 KDV hesaplanmaması nedeniyle yapılan tarhiyatlar mükellefler tarafından yukarıda belirtilen gerekçelerle yargıya taşındı. Bu konuda açılan çok sayıda dava olduğu ifade ediliyor.
Danıştay: Maliye haklı, ankastre ürün teslimleri için yüzde 18 KDV hesaplanmalı
Danıştay, ankastre ürünlü konut satışlarında Maliye’yi haklı, müteahhitleri haksız buldu!
Konu ile ilgili olarak verilen son tarihli bir Karar’da,
“Yüzde 1 veya 8 KDV oranının net alanı 150 m2’ye kadar olan konut teslimleri için geçerli olduğu, ankastre ürünlerin satışa konu konutlardan sökülüp taşınmasının ve ayrıca satışa konu edilmesinin mümkün olması nedeniyle konutların tamamlayıcı bir parçası olarak değerlendirilemeyeceği, bu nedenle, konutla beraber verilen ankastre ürünlerin konuttan ayrı bir teslim olarak değerlendirilmesi ve yüzde 18 oranında KDV hesaplanması gerektiği”
belirtilmiş bulunuyor (Danıştay 3. Dairesi’nin 23.11.2021 tarih ve E.2018/1335, K.2021/5470 sayılı kararı).
Danıştay, ankastre ürünlü konut satışlarına uygulanacak KDV oranı konusunda Maliye’yi haklı, müteahhitleri haksız buldu! Bu nedenle, ankastre ürünlü konut satışlarında, satış bedelinin konut ve ankastre ürün bedeli olarak ikiye ayrılması, ankastre ürünler için yüzde 18, konut için yüzde 1, 8 veya 18 oranında KDV hesaplanması gerekiyor. Danıştay’da Maliye gibi, ankastre ürünlerin konutlardan sökülüp taşınmasının ve ayrıca satışa konu edilmesinin mümkün olması nedeniyle konutların tamamlayıcı bir parçası olarak değerlendirilemeyeceği, bu nedenle, konutla beraber verilen ankastre ürünlerin konuttan ayrı bir teslim olarak değerlendirilmesi gerektiği görüşünde.
Kaynak: Abdullah Tolu – Dünya Gazetesi
