Birleşik Markalar Derneği (BMD) Başkanı Sinan Öncel, dövizli kira maliyetlerinin 3 yıl öncesine göre yüzde 70 arttığını ve günlük kurda direten AVM’lerde kiracılara ekstradan yıllık 3 milyar TL masraf çıktığını belirtti.
Öncel, alışveriş merkezlerindeki 12 milyon metrekarelik kiralanabilir alanın yüzde 35’i için günlük döviz kuru üzerinden kira ödediklerini söyledi.
Dövizli kira maliyetlerinin 3 yıl öncesine göre yüzde 70 arttığını aktaran Öncel, “2015’te 4,1 milyar TL olan kira maliyetimiz bugün 7 milyar TL’ye dayandı. Günlük kurda ısrar eden AVM’lere bu yıl fazladan 3 milyar TL ödeme yapacağız. Devletimizden güçlünün zayıfı ezdiği bu duruma piyasa kuralları içinde kalarak çok acil müdahale etmesini bekliyoruz.” dedi.
“Günlük kurda ısrar zorluyor”
Öncel, AVM’lerin günlük kur üzerinden kira ısrarının markalara yük bindirdiğini anlatarak, şöyle devam etti:
“Perakendeci, kur farkından dolayı AVM‘lere bu yıl 2015’e göre en az 3 milyar TL daha fazla ödeyecek. Hesap çok basit. Türkiye’deki AVM’lerde 12 milyon metrekare kiralanabilir alan var. Perakendeci bu alanın yüzde 35’i, yani 4,2 milyon metrekaresi için günlük kur üzerinden kira ödüyor. En düşük metrekare kira bedeli olan 30 dolar / avro sepeti üzerinden hesaplarsak 3 yılda kira maliyetlerimiz yüzde 70 arttı. 2015’te 4,1 milyar TL olan yıllık maliyetimiz bugün 7 milyar TL’ye dayandı. Günlük kurda ısrar eden AVM’lere bu yıl fazladan en az 3 milyar TL fazladan ödeme yapacağız. Bu rakamla 10 bin mağaza açabilir veya 5 bin TL brüt maaşla bir yıl boyunca 54 bin kişiyi istihdam edebilirdik.”
Dövizle kira sorununa öneriler
Öncel, dövizle kira sorununa çözüm için ise şu önerilerde bulundu:
“Günün piyasa gerçekleriyle uyuşmayan kira sözleşmeleri en kısa zamanda yenilenmeli. İsteyen kirasını yine dövizle ödeyebilir ancak yeni projelerde markalara mutlaka TL seçeneği sunulmalı. Dövizle borçlanmada olduğu gibi dövizle kiralamaya da sınırlama getirilmeli. Yasal mevzuat markalarımızı döviz kuruna esir etmeyecek şekilde güncellenmeli. Perakendeci zarar eden mağazadan üç ay önceden haber verme koşulu ile cezasız bir şekilde çıkabilmeli. Ülkemizde pek çok AVM’de uygulanan ‘kazan – kazan’ formülü ve ‘ciro kirası’ uygulaması yaygınlaştırılmalı.
