Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) Başkanı Sinan Öncel, yeterli döviz geliri olmayanların dövizle kiralamama yapmaması gerektiğini söyledi.
Öncel, kurdaki hızlı artış sebebi ile perakendecinin özellikle 2016 ve öncesinde imzalanan 5 – 10 senelik kira kontratlarını erken feshetmek istediğini, ancak sözleşmelerdeki yüksek tazminat maddelerinin ellerini kollarını bağladığını belirtti.
Kurlarda yılbaşından bu yana yüzde 40’a yaklaşan artışın, perakende sektörünün son yıllardaki en can alıcı sorunu olan dövizle kiralama tartışmasını alevlendirdiğini anlatan Öncel, döviz fiyatlarında gelinen seviyenin günlük kurdan kira ödemek zorunda kalan perakendeci için artık ‘sürdürülemez’ tanımından çıkıp ‘felaket’ boyutuna geldiğini kaydetti.
“Zarar edenler kapatıyor”
Öncel, şöyle konuştu:
“Son iki yıldır yurt dışı mağazalar ve markalı ihracat perakende sektörünün aydınlık yüzünü, günlük kurla kira ödeme zorunluluğu ve dövize odaklı öngörülemeyen maliyetler karanlık yüzünü oluşturuyor. Markalarımız AVM’lerdeki kiralanabilir alanın üçte biri için hâlâ günlük kur üzerinden kira ödüyor. Son 15 gündür onlarca üyemizden telefon alıyorum. Hepsi döviz kurunda yılbaşından bu yana yüzde 40’a yaklaşan artışa karşı çıkış yolu arayışında. Bu ortamda verimsiz dalları budamaktan, yani yüksek kira nedeni ile zarar eden mağazaları kapatmaktan başka çare görünmüyor. Ancak özellikle 2016 ve öncesinde imzalanan 5 – 10 yıllık kira kontratlarında yer alan erken feshe karşı yüksek tazminat maddeleri elimizi kolumuzu bağlıyor. Perakendeci sözleşmeyi feshedebilmek için tazminat olarak en az 6 aylık kirayı ödemek zorunda. Hatta iki yıllık kira ödemek zorunda kalabilecekler bile var. Perakendeciler bazı AVM’ler tarafından adeta rehin alınmış durumda.”
Sinan Öncel son iki yılda açılan AVM’lerin büyük bölümünde sözleşmelerin ciro kirası üzerinden yapıldığını belirterek ‘kazan kazan’ formülünü benimseyen AVM’lere bir kez daha teşekkür etti.
Yeterli döviz geliri olmayan perakendecinin asla dövizle kiralama yapmaması gerektiğini vurgulayan Öncel, “Yeni kira sözleşmesi imzalanacak ise feshi durumunda tazminat yükümlülüğünü en aza indirecek bir maddenin olup olmadığına bakılmalı. Oranı daha yüksek olmakla birlikte ciro kirası, perakendeci ve AVM sahipleri için bu dönemde en ideal kiralama yöntemi olarak görünüyor. Bu nedenle kurun çok yükseldiği bu belirsizlik ortamında perakendecilerimiz ciro kirasını tercih etmeli.” değerlendirmesini yaptı.