Geride bıraktığımız haftaya ABD Başkanı Trump’ın, Amerikan Gıda ve İlaç Dairesinin (FDA) Covid-19’a karşı plazma tedavisine acil durum onayı verdiğini açıklamasının etkisiyle pozitif risk iştahıyla başlayan piyasaların odağında hafta boyunca Fed Başkanı Jerome Powell’ın Perşembe günü gerçekleştirdiği Jackson Hole konuşması vardı. Powell, konuşmasında Fed’in ortalama %2 enflasyon hedefleyeceğini, güçlü istihdam piyasasına odaklanacaklarını ve maksimum istihdamın geniş tabanlı ve kapsayıcı bir hedef olacağını belirtti. Hafta içinde S&P500 ve Nasdaq endekslerinde rekor seviyeler görüldü. Powell’ın konuşması öncesinde 1.976,9 dolara yükselen altının onsu sonrasında kısa süreliğine 1.910,2 dolara kadar geriledi. Haftaya pozitif başlamasına rağmen hafta genelinde 1.083-1.118 aralığında dalgalı bir seyir izleyen BİST100 Endeksi, %0,84 kayıpla 1.100,6 puandan günü tamamladı. Hafta içinde 7,4161 ile rekor tazeleyen Dolar/TL, bugün 7,30 sınırının altına kadar geriledi. Hafta başında 8,55 seviyesine kadar gerileyen Euro/TL, hafta boyunca en yüksek 8,78 seviyesini gördü. Yurt dışı yerleşik yatırımcılar 14-21 Ağustos haftasında reel olarak (fiyat ve kur etkisinden arındırılmış) 85,9 milyon dolar hisse senedi satarken, 71,3 milyon dolar repo dahil Devlet İç Borçlanma Senedi (DİBS) aldı. Yurt içi yerleşik gerçek ve tüzel kişilerin toplam döviz mevduatı aynı dönemde 327 milyon dolar azalarak 217.266 milyon dolara geriledi.
Haftanın ilk işlem gününe pozitif başlayan ve 1.118,1 seviyesine kadar yükselen BİST100 Endeksi, banka hisseleri öncülüğünde gelen satışların etkisiyle düşüşe geçerek %0,13 kayıpla 1.108,4 puandan günü tamamladı. Türkiye 2 yıllık tahvil faizi %13,26, 10 yıllık tahvil faizi %14,29, ABD 10 yıllık tahvil faizi %0,636’dan hafta açılışını yaptı. Dolar/TL 7,33, Euro/TL 8,64 seviyelerinden haftaya başladı.
Pazartesi günün açıklanan veriye göre Temmuz ayında Türkiye’yi ziyaret eden yabancı sayısı geçen yılın aynı ayına göre %85,9 oranında azalarak 932.927 kişi oldu.
Salı günü TÜİK tarafından açıklanan verilere göre mevsim etkilerinden arındırılmış güven endeksi Ağustos ayında bir önceki aya göre; hizmet sektöründe %5,7 artarak 70,5, perakende ticaret sektöründe %0,2 artarak 94,9 değerini alırken inşaat sektöründe %2,3 düşüşle 85,0’a geriledi.
TCMB tarafından açıklanan reel kesim güven endeksi 2020 yılı Ağustos ayında bir önceki aya göre 5,5 puan artarak 106,2 seviyesinde gerçekleşmiştir. İmalat sanayi genelinde kapasite kullanım oranı, bir önceki aya göre 2,6 puan artarak %73,3’e yükseldi.
ABD’de CB tüketici güveni Ağustos ayında 91,7 seviyesinden 84,8 seviyesine geriledi. ABD’de birinci el konut satışları Temmuz ayında beklentilerin üzerinde %13,9 artarak 901.000’e yükseldi. Beklenti 790.000 seviyesinde olması yönündeydi. 20 kentte konut fiyatları ise Haziran ayında aylık bazda değişmezken yıllık %3,46 arttı.
Çarşamba günü açıklanan veriye göre ABD’de dayanıklı mal siparişleri, Temmuz’da beklentilerin üzerinde %11,2 artarak 230,7 milyar dolara yükseldi. Beklenti %4,7 artacağı yönündeydi.
TCMB tarafından Perşembe günü periyodik olarak açıklanan yurtdışı yerleşik yatırımcı menkul kıymet istatistiklerine göre 14-21 Ağustos haftasında yurt dışı yerleşik yatırımcılar reel olarak (fiyat ve kur etkisinden arındırılmış) 85,9 milyon dolar hisse senedi satarken, 71,3 milyon dolar repo dahil Devlet İç Borçlanma Senedi (DİBS) aldı. BİST100 Endeksi 14-21 Ağustos tarihleri arasında %2,40 değer kazanmış olup 2 yıllık gösterge tahvil faizi ise 50 baz puan azalmıştır. Yılbaşından beri yurt dışı yerleşikler toplam 5.241,8 milyon dolarlık hisse senedi, 7.684,0 milyon dolarlık DİBS satışı yaptı. Yurt dışı yerleşikler böylelikle 2020 yılında toplam 12.925,8 milyon dolarlık menkul kıymet satışı gerçekleştirmiş oldu.
Yine TCMB tarafından haftalık olarak yayınlanan verilere göre 21 Ağustos ile biten haftada yurt içinde yerleşik gerçek kişilerin döviz mevduatı 32 milyon dolar azalarak 134.263 milyon dolara ve tüzel kişilerin döviz mevduatı 295 milyon dolar azalarak 83.002 milyon dolara geriledi. Böylece yurt içi yerleşik gerçek ve tüzel kişilerin toplam döviz mevduatı 327 milyon dolar azalarak 217.266 milyon dolara geriledi. 14 Ağustos kapanışında 7,3147 olan TCMB dolar alış kuru 21 Ağustos tarihinde 7,2952 seviyesine geriledi. Böylelikle yurt içi yerleşiklerin döviz mevduatının TL karşılığı 6,6 milyar TL azalarak 1.585 milyar TL oldu.
Fed Başkanı Powell, Perşembe günü gerçekleştirdiği Jackson Hole konuşmasında Fed’in para politikasına yönelik yeni yaklaşımını açıkladı. Powell, Fed’in ortalama %2 enflasyon hedefleyeceğini, güçlü istihdam piyasasına odaklanacaklarını ve maksimum istihdamın geniş tabanlı ve kapsayıcı bir hedef olacağını belirtti.
ABD ekonomisi, yılın ikinci çeyreğinde, koronavirüs salgının etkisiyle bir önceki yılın aynı çeyreğine göre %31,7 daraldı. Beklenti %32,5 daralma olması yönündeydi.
ABD’de haftalık işsizlik maaşı başvuruları 21 Ağustos ile biten haftada önceki haftaya göre 98 bin kişi azalarak 1 milyon 6 bine geriledi. Beklenti 1 milyon kişiye gerilemesi idi. İşsizlik maaşı başvurularının sayısına ilişkin önceki haftanın verisi ise 1 milyon 104 bine revize edildi. ABD’de bekleyen konut satışları Temmuz’da %5,9 ile beklentinin üzerinde arttı.
Bugün TÜİK tarafından açıklanan ekonomik güven endeksi Ağustos ayında %4,4 artarak 85,9 değerine yükseldi. Ekonomik güven endeksindeki artış, reel kesim (imalat sanayi), hizmet ve perakende ticaret sektörü güven endekslerindeki artışlardan kaynaklandı. Reel kesim güven endeksi bir önceki aya göre Ağustos ayında %5,8 artarak 105,2, hizmet sektörü güven endeksi %5,7 artarak 70,5, perakende ticaret sektörü güven endeksi %0,2 artarak 94,9 değerini aldı. Tüketici güven endeksi Ağustos ayında %2,2 azalarak 59,6 ve inşaat sektörü güven endeksi %2,3 azalarak 85,0 olarak gerçekleşti.
ABD’de tüketici harcamaları Temmuz ayında beklentilerin üzerinde %1,9 artış gösterdi. Kişisel gelir %0,2 düşüş beklentisine karşın %0,4 yükseldi.
Euro Bölgesi’nde ekonomik güven endeksi, Ağustos ayında 87,7 ile beklenenden daha iyi çıktı.
Haftanın son işlem gününe pozitif başlayan ve 1.113,6 seviyesine kadar yükselen BİST100 Endeksi, bu seviyeden gelen satışların etkisiyle düşüşe geçerek %0,76 kayıpla 1.100,6 puandan kapandı. Küresel piyasalarda karışık bir seyir izleniyor. ABD 10 yıllık tahvil faizi 0,718 seviyesinden, Türkiye 2 yıllık gösterge tahvil faizi %13,21 ve 10 yıllık tahvil faizi %13,98 seviyesinden işlem görüyor. Dolar endeksi 92,5 seviyesine kadar gevşerken Euro/Dolar paritesi 1,19 sınırında. Altının onsu 1.962 dolardan, gramı ise 463 TL’den alıcı buluyor.
Ekonomi Piyasalarında Bu Hafta Neler Bekleniyor?
31 Ağustos-4 Eylül 2020 haftası yurt içinde Dış Ticaret Dengesi, GSYH, İSO İmalat Sektörü PMI, Tüketici Fiyat Endeksi, Yurtiçi Üretici Fiyat Endeksi verileri ve TCMB’nin yatırımcı, ekonomist ve analistlerle gerçekleştireceği “Yatırımcı Toplantısı” ön plana çıkıyor.
Yurt dışında;
ABD’de İmalat Sektörü PMI, ISM İmalat Endeksi, İnşaat Harcamaları, ADP Özel Sektör İstihdamı, Fabrika Siparişleri, Dayanıklı Mal Siparişleri, DOE Petrol Stokları, Dış Ticaret Dengesi, İşsizlik Başvuruları, Tarım Dışı Verimlilik, Hizmet Sektörü PMI, ISM İmalat Dışı Endeks ve Tarım Dışı İstihdam;
Çin’de NBS İmalat Sektörü PMI, Caixin İmalat Sektörü PMI ve Hizmet Sektörü PMI;
Japonya’da Perakende Satışlar, Sanayi Üretimi, İşsizlik Oranı, Jibun Bank İmalat Sektörü PMI ve Hizmet Sektörü PMI;
OECD Tüketici Fiyat Endeksi;
Almanya’da Tüketici Fiyat Endeksi, BME İmalat Sektörü PMI, Mevsimsel Düzeltilmiş İşsizlik Oranı, Perakende Satışlar, Hizmet Sektörü PMI ve Fabrika Siparişleri;
İngiltere’de CIPS İmalat Sektörü PMI ve Hizmet Sektörü PMI,
Euro Bölgesi’nde İmalat Sektörü PMI, Tüketici Fiyat Endeksi, İşsizlik Oranı, Üretici Fiyat Endeksi, Hizmet Sektörü PMI ve Perakende Satışlar verileri ön plana çıkıyor.
Ayrıca 31 Ağustos Pazartesi günü İngiltere Londra Borsası ’Banka Tatili’ nedeniyle kapalı olacak.
Uzun Vadede Neler Bekleniyor?
8,35x olan BİST100 cari F/K çarpanı 9,5x olan 5 yıllık ortalamasına göre %12,0 iskontolu. Türkiye özelinde 2018 ve 2019 yılında artan piyasa volatilitesinin azalmasıyla Borsa İstanbul son dönemde önemli bir ralli yaparak rekor tazelemesine rağmen koronavirüs ve petrol fiyatlarındaki hareketler nedeniyle uluslararası endekslere paralel şekilde 2017 yılından beri en düşük seviyelerini de gördü. Mevcut çarpanda iskonto olmasına rağmen önümüzdeki dönem için belirsizliklerin artıyor olması BİST için aşağı yönlü riskleri artırabilir.
2019’da tamamı ikinci yarıda olmak üzere toplam 1.200 baz puan indirime giderek politika faizini %12,00 seviyesine indiren TCMB, 16 Ocak’ta yapılan 2020 yılının ilk toplantısında 75, 19 Şubat’ta 50, planlı toplantısından 2 gün önce olağanüstü toplanarak 17 Mart’ta 100, 22 Nisan’da 100 ve 21 Mayıs’ta 50 baz puan indirim yaparak toplamda 375 baz puan indirimle haftalık repo faizini %8,25’e çekti. 25 Haziran, 23 Temmuz ve 20 Ağustos toplantılarında ise değişiklik yapmayarak haftalık repo faizini mevcut %8,25 seviyesinde bıraktı.
Temmuz ayında %0,58 artan TÜFE’nin TCMB beklenti anketine göre; Ağustos ayında %0,68, Eylül ayında %0,92, 2020 yılı sonunda %10,82 ve 12 ay sonrasında %9,70 artması beklenmektedir. Yine aynı ankette Dolar/TL’nin 2020 sonunda 7,34, 12 ay sonrasında ise 7,68 olması öngörülmektedir. Cari dengenin 2020 sonunda 17,3 milyar dolar, 2021 yılında ise 20,7 milyar dolar açık vermesi beklenmektedir. GSYH büyümesinin 2020 ve 2021’de sırasıyla -%1,6 ve %4,3 olacağı öngörülmektedir. TCMB haftalık repo faizinin cari ay sonunda %8,43’te kalması, 3 ay sonrasında %9,06’ya, 6 ay sonrasında %9,20’ye ve 12 ay sonrasında ise %9,10’a gerilemesi beklenmektedir. Hali hazırda %12,56 olan 10 yıllık tahvil faizlerinin 12 ay sonrasında %12,72 seviyesinde dengeleneceği beklenmektedir.
Kaynak: Bizim Menkul Değerler (BMD)
