Bu hafta yurt içi piyasalarda kurlardaki yükseliş, TCMB’nin enflasyon raporu ile PPK toplantı tutanakları ön plana çıktı. TCMB Başkanı Murat Uysal, yılın son enflasyon raporu sunumunda 2020 ve 2021 enflasyon beklentilerinin yukarı yönlü revize edildiğini açıkladı. Uysal, bankanın sıkılaşma eğilimi içerisinde olduğunu, politika faizi dahil gerekli tüm adımların atılabileceğini belirtirken, daha önce %8,9 olarak açıklanan 2020 yılsonu enflasyon beklentisini %12,1’e çektiklerini duyurdu. TCMB’nin sıkılaştırma eğiliminin etkisiyle ağırlıklı fonlama maliyetinde %13 eşiği de aşıldı. Böylelikle ağırlıklı ortalama fonlama maliyetinde yaklaşık 10 ayın en yüksek seviyesi kaydedildi. Ekonomik güven endeksi, ekim ayında 4,3 puan artışla şubat ayından bu yana en yüksek seviyesi olan 92,8’e ulaştı. Küresel olarak ise Avrupa Merkez Bankası(AMB) faiz kararı ile büyüme verileri odakta yer aldı. ABD ekonomisi, üçüncü çeyrekte şimdiye kadarki en hızlı büyümesini gerçekleştirdi. ABD’de koronavirüs salgının etkilerinin güçlü şekilde hissedildiği ve ekonomik açıdan en kötü çeyrek olarak kaydedilen 2. çeyreği takiben 3. çeyrekte ekonomi yıllık bazda %33,1 ile rekor büyüme kaydetti. Euro Bölgesi ise üçüncü çeyrekte baz etkisiyle %12,7 büyüdü. Avrupa Merkez Bankası, piyasa beklentilerine paralel olarak faizlerde değişikliğe gitmedi. AMB Başkanı Lagarde, karar sonrasında yaptığı açıklamalarda ekonominin beklenenden daha hızlı ivme kaybettiğini söyledi. Küresel piyasalar, artan vaka sayıları nedeniyle hafta genelinde yön bulmakta zorlandı. ABD’de borsalar, salgın ve teşvik paketi baskısıyla dalgalı bir seyir izlenirken vaka sayılarındaki artış, İspanya’nın ardından Fransa ve Almanya’nın da sokağa çıkma yasağı başta olmak üzere bir dizi önlemler almak için harekete geçmesiyle Avrupa Borsaları karışık seyretti. Haftaya negatif başlayan BİST100 Endeksi, kur baskısı ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın boykot çağrısıyla sert düşüşlere sahne oldu. Hafta içinde 1.0961.184 aralığında hareket eden Endeks, haftayı %6,57 kayıpla 1.112,4 seviyesinden kapattı. Rekor yolculuğuna devam eden Dolar/TL, 8,38 seviyesine, Euro/TL paritesi ise 9,80 seviyesine yükselerek tarihi zirvelerini yenilemeye devam ettiler. Euro/Dolar paritesi 1,1650-1,1860 bandından işlem gördü. Petrol fiyatları, ABD ve Avrupa’daki vaka artışının talebi tehdit edebileceği endişeleriyle düşüşe geçerken Brent petrolün varili 37,26 dolar ile dört ayın düşük seviyesini gördü. Altının onsu 1.860-1.911 dolar bandından işlem görürken altının gramı 508,65 TL seviyesine yükselerek tarihi zirvesini tazeledi.
Haftanın ilk gününe düşüşle başlayan BİST100 Endeksi, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Fransız mallarına boykot çağrısının ardından satış baskısıyla 1.141 seviyesine kadar geriledi. Seansı %3,88 sert düşüşle 1.144 seviyesinden tamamladı. Bankacılık Endeksi seansı %4,23, Sınai Endeks ise %4,30 düşüşle tamamladı. Türkiye 2 yıllık tahvil faizi %14,28, 10 yıllık tahvil faizi %14,30, ABD 10 yıllık tahvil faizi %0,841’den hafta açılışını yaptı. Dolar/TL 7,98, Euro/TL 9,44 seviyelerinden haftaya başladı. Türkiye’nin dolar bazlı 5 yıl vadeli CDS oranı haftanın ilk işlem gününde 510 seviyelerinden işlem gördü.
Pazartesi sabah saatlerinde ABD, Azerbaycan ile Ermenistan’ın 26 Ekim günü yerel saatle 08:00’de başlamak üzere insani ateşkes konusunda anlaşmaya vardığını açıkladı. Ancak çok geçmeden Ermenistan 3. kez ateşkesi ihlal etti.
TÜİK verilerine göre güven endeksi ekimde geçen aya göre hizmet sektörü %6,4 artışla 79,7, perakende ticarette %1,7 artışla 95,0 ve inşaat sektöründe %0,6 artışla 83,8 seviyesine yükseldi. Reel sektör güven endeksi de benzer şekilde ekim ayında 2,8 puan artışla 108,1 ile Mayıs 2018’den bu yana en yüksek seviyesine yükseldi. Yurt içinde kapasite kullanım oranı ekim ayında salgın sonrasında ekonomide devam eden güçlenmenin etkisiyle 0,8 puan artış göstererek son 8 ayın en yüksek seviyesi olan %75,4’e ulaştı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan Mevlid-i Nebi Haftası Açılış Programı’nda yaptığı konuşmada Fransız mallarına boykot çağrısı yaptı. Bu açıklamaların ardından BİST100 Endeksinde sert düşüşler yaşandı.
ABD’de eylül ayında konut satışları, vaka sayılarındaki artışlar ve ekonomik beklentilere dair belirsizlikler nedeniyle beklenenden sert düştü. 1,02 milyon olan beklentilere karşın 959.000 adet gerçekleşti.
Salı günü TCMB resmi rezerv varlıkları, eylülde bir önceki aya göre %4,9 azalarak 79,7 milyar dolar oldu. Aynı dönemde döviz varlıkları %6,3 azalarak 36,3 milyar dolara, altın cinsinden rezerv varlıkları %3,7 gerileyerek 41,8 milyar dolara indi.
EPDK verilerine göre Türkiye’nin toplam petrol ithalatı ağustosta geçen yılın aynı ayına göre %29,8 azalarak 2 milyon 954 bin 856 tona geriledi.
ABD’de dayanıklı mal siparişleri eylül ayında beklenenden fazla arttı. Dayanıklı tüketim malı siparişleri eylülde %1,9 artarak %0,5’lik medyan beklentisini aştı.
Çarşamba günü TCMB Başkanı Murat Uysal yılın son enflasyon raporu sunumunda 2020 ve 2021 enflasyon beklentilerinin yukarı yönlü revize edildiğini açıkladı. Uysal toplantının soru-cevap bölümünde bankanın sıkılaşma eğilimi içerisinde olduğunu, politika faizi dahil gerekli tüm adımların atılabileceğini belirtti Uysal daha önce %8,9 olarak açıklanan 2020 yılsonu enflasyon beklentisini %12,1’e çektiklerini belirtti. Orta vadeli enflasyon hedefi ise %5’te tutuldu. Enflasyon tahminlerine baz oluşturan varsayımlar arasında, projeksiyonların üzerinde gerçekleşmeye devam eden enflasyonun ana eğiliminin bu yıl sonuna ait enflasyon tahminine 0,2 puanlık, gelecek yılın tahminine ise 1,6 puanlık artırıcı etkisi mevcut. Kurdaki değer kaybına bağlı olarak TL cinsi ithalat fiyatlarındaki yükseliş de, 2020 ve 2021 sonu enflasyonunun sırasıyla 1,6 puan ve 0,8 puan yukarı çekilmesine neden oluyor.
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın sıkılaştırma eğiliminin etkisiyle ağırlıklı fonlama maliyetinde %13 eşiği de aşıldı. Böylelikle ağırlıklı ortalama fonlama maliyetinde yaklaşık 10 ayın en yüksek seviyesi kaydedildi.
Ekonomik güven endeksi, Ekim ayında 4,3 puan artışla Şubat ayından bu yana en yüksek seviyesi olan 92,8’e ulaştı.
ABD’de koronavirüs salgının etkilerinin güçlü şekilde hissedildiği ve ekonomik açıdan en kötü çeyrek olarak kaydedilen 2. çeyreği takiben ülkede 3. çeyrekte ekonomi yıllık bazda %33,1 ile rekor büyüme kaydetti. Böylelikle ABD ekonomisi, üçüncü çeyrekte şimdiye kadarki en hızlı büyümesini gerçekleştirdi. ABD’de bekleyen konut satışları endeksi, eylülde beklentilerin aksine aylık %2,2 düştü.
Almanya Başbakanı Angela Merkel, koronavirüs salgınında durumun çok ciddi olduğunu, virüsün yayılma hızının yüksek olduğunu ve katlanarak ilerlediğini ifade etti. Merkel 2 Kasım’dan itibaren yeni karantina önlemleri için eyalet yönetimleriyle anlaştıklarını söyledi.
Perşembe günü Avrupa Merkez Bankası (AMB) faiz kararını açıkladı. Banka, piyasa beklentilerine paralel olarak politika faizini %0, mevduat faizini -%0,5 ve marjinal fonlama faizini %0,25 seviyesinde sabit bıraktı. Faiz karar metninde 1,35 trilyon euroluk pandemi acil alım programı (PEPP) altında yapılacak alımlara devam edileceği vurgulandı.
Cuma günü Eski Başbakanlardan Mesut Yılmaz yaşamını yitirdi. 73 yaşındaki Yılmaz uzun süredir akciğer kanseri tedavisi görüyordu. Yılmaz 11 yıl Anavatan Partisi Genel Başkanlığı, 3 defa başbakanlık ve Dışişleri ile Kültür ve Turizm Bakanlığı görevlerini üstlenmişti.
TÜİK tarafından açıklanan dış ticaret istatistiklerine göre Türkiye’nin dış ticaret açığı Eylül ayında 4,83 milyar dolar oldu.
TÜİK verilerine göre turist başına gelir yılın 3. çeyreğinde 722 dolar oldu. Geçen yılın aynı döneminde bu rakam 649 dolar olarak kaydedilmişti. Kültür ve Turizm Bakanlığı verilerine göre yılın 3. çeyreğinde turist kaybı önceki yıla göre 14,3 milyon oldu.
Euro Bölgesi üçüncü çeyrekte %12,7 büyüyerek rekor büyüme kaydetti. Almanya ise %8,2 büyüdü.
Haftanın son işlem gününe %1,36 düşüşle başlayan ve seans boyunca satıcılı seyrini sürdürerek 1.095,7 seviyesine kadar gerileyen BİST100 Endeksi, %1,30 kayıpla 1.112,4 puandan günü tamamladı. Küresel piyasalarda karışık bir görüntü hakim. Türkiye’nin 2 yıllık gösterge tahvil faizi %14,99, 10 yıllık tahvil faizi %14,60 ve ABD 10 yıllık tahvil faizi %0,859 seviyesinden işlem görüyor. Dolar endeksi 94 sınırının altında bulunurken, Euro/Dolar paritesi 1,1680 sınırında işlem görüyor.
Kaynak: Bizim Menkul Değerler (BMD)
