Bu hafta yurt içi piyasaların gündeminde GSYH ve enflasyon verisi vardı. TÜİK tarafından açıklanan veriye göre Türkiye, pandemi sürecinin etkisiyle 2. çeyrekte %9,9 küçüldü. Ağustos ayında TÜFE aylık %0,86, yıllık %11,77 arttı. Ticaret Bakanlığı verilerine göre ağustos ayında, dış ticaret açığı %170 artarak 6,3 milyar dolara yükseldi. Küresel piyasalardaki görünüme bakacak olursak ABD borsaları üst üste rekor kapanışlar gerçekleştirirken Avrupa ve Asya Borsaları karışık seyretti. Hafta boyunca negatif ağırlıklı bir seyir izleyen, BİST100 Endeksi, benzerlerinden negatif ayrıştı. Hafta başında 1.102 seviyesini gören endeks, hafta içinde 1.064 seviyesine kadar gevşedi ve haftayı %1,29 kayıpla 1.086 puandan tamamladı. Enflasyon verisi öncesi sakin seyreden Dolar/TL, enflasyon verisi sonrası yükselişini hızlandırdı. Jeopolitik riskler ve makroekonomik verilerin etkisiyle Dolar/TL, 7,4598 ve Euro/TL, 8,8470 ile tarihi zirvelerini tazeledi. Altının onsu 1.916-1.993 dolar, gramı 458-472 TL bandında fiyatlandı. TCMB’nin brüt döviz rezervleri, geçen hafta 3,84 milyar dolar azalarak 41,6 milyar dolara geriledi. Yurt dışı yerleşik yatırımcılar, 21-28 Ağustos haftasında reel olarak (fiyat ve kur etkisinden arındırılmış) 43,6 milyon dolar hisse senedi, 28,1 milyon dolar repo dahil Devlet İç Borçlanma Senedi (DİBS) sattı. Aynı dönemde yurt içinde yerleşik gerçek kişilerin döviz mevduatı 786 milyon dolar artarak 135.049 milyon dolara yükselirken tüzel kişilerin döviz mevduatı 183 milyon dolar azalarak 82.819 milyon dolara geriledi. Haftanın başında 523 seviyelerinden işlem gören Türkiye’nin dolar bazlı 5 yıl vadeli CDS oranı, haftanın son işlem gününde 500 puanın hemen altına geriledi.
Haftanın ilk gününe yatay başlayan BİST100 Endeksi’nde, açılıştan sonra başlayan satış baskısı, seans boyunca devam etti. Bankacılık Endeksi öncülüğünde, seansı %1,99 sert düşüşle 1.079 seviyesinden kapattı. Türkiye 2 yıllık tahvil faizi %13,21, 10 yıllık tahvil faizi %13,98, ABD 10 yıllık tahvil faizi %0,724’den haftaya açılış yaptı. Dolar/TL 7,33, Euro/TL 8,71 seviyelerinden başladı. Türkiye’nin dolar bazlı 5 yıl vadeli CDS oranı haftanın ilk işlem gününde 523 seviyelerinden işlem gördü.
Pazartesi günü Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararına göre Sosyal Koruma Kalkanı kapsamında 26 Mart 2020’de başlatılan kısa çalışma ödeneği uygulaması, mevcut faydalananlar için iki ay daha uzatıldı.
Hafta sonu, Cumhurbaşkanı kararıyla ithal otomobillerde ÖTV oranı artırılırken, eğitim ve öğretim hizmetindeki KDV oranı %8’den %1’e indirildi. ÖTV zammı sonrasında, 1600-2000 cm3 arası silindir hacmi olan ve matrahı 170.000 TL’ye kadar olan araçlarda %130 ÖTV, 1600-2000 cm3 arası silindir hacmi olan ve matrahı 170.000 TL üzeri olan araçlarda %150 ÖTV, 2000 cm3 üstü silindir hacmi olan ve matrah sınırı olmayan araçlarda %220 ÖTV alınacak
Japonya’nın sanayi üretimi temmuz ayında %8 yükselerek 1978’den bu yana en sert yükselişi kaydetti.
Türkiye, pandemi sürecinin etkisiyle 2. çeyrekte yıllık %9,9 küçüldü. Tarım %4,0, bilgi ve İletişim faaliyetleri %11,0, finans ve sigorta faaliyetleri %27,8, gayrimenkul faaliyetleri %1,7 artarken sanayi %16,5, inşaat sektörü %2,7, hizmetler %25,0, mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri %16,5, kamu yönetimi, eğitim, insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri %2,4 ve diğer hizmet faaliyetleri %18,0 azaldı.
TÜİK verilerine göre, genel ticaret sistemi kapsamında ihracat temmuzda geçen yılın aynı ayına göre %5,8 azalarak 15,0 milyar dolar olarak gerçekleşirken, ithalat da %7,9 azalarak 17,7 milyar dolar oldu. Böylelikle dış ticaret açığı, %18,2 azalarak, 2,7 milyar dolara geriledi. İhracatın ithalatı karşılama oranı geçtiğimiz sene %82,9 iken, geçen ay %84,8’e yükseldi.
Dünya Bankası’ndan yapılan yazılı açıklamada, Covid-19’dan etkilenen küçük ve orta ölçekli şirketlerin kullanımına yönelik, Türk şirketlerine 500 milyon dolar büyüklüğünde kredinin onaylandığı kaydedildi. Açıklamada kredinin Vakıfbank ve Türkiye Kalkınma ve Yatırım Bankası aracılığı ile kullandırılacağı belirtildi.
TCMB ve Libya Merkez Bankası arasında merkez bankacılığı konularında iş birliğinin geliştirilmesine zemin oluşturmak üzere bir Mutabakat Zaptı imzalandığı belirtildi.
Salı günü ISO imalat sektörü PMI, ağustosta, bir önceki aya göre 2,6 puanlık (%4,6) azalışla 54,3’e geriledi. İmalat sanayi kapasite kullanım oranı, Ağustos’ta bir önceki aya göre 2,6 puanlık artışla %73,3 olarak gerçekleşti.
İTO verilerine göre, İstanbul’da ağustos ayında, bir önceki aya göre perakende fiyatlar %0,59 ve toptan fiyatlar %0,84 arttı.
ABD’de imalat sektörü PMI verisi, ağustos ayında 53,6‘dan 53,1’e geriledi. (Beklenti: 53,6) ISM imalat endeksi ağustos ayında 54,2’den 56,0’a yükseldi. (Beklenti: 54,4) Böylelikle endeks, 20 ayın en yüksek seviyesine çıktı. İnşaat harcamaları ise temmuzda %0,1 artış gösterdi.
Euro Bölgesi’nde tüketici fiyatları ağustos ayında geçen yılın aynı dönemine göre %0,2 düştü. Böylelikle enflasyon, yıllık bazda -%0,2 olarak gerçekleşerek 4 yıl sonra ilk kez negatife döndü. İmalat sektörü PMI verisi beklentiler paralelinde 51,7 olarak gerçekleşti. İşsizlik oranı ise %7,9 olarak kaydedildi.
Almanya’da mevsimsel düzeltilmiş işsizlik oranı beklentiler paralelinde %6,4 olarak gerçekleşti. BME imalat sektörü PMI verisi ise 53,0 olan beklentinin altında 52,0 olarak gerçekleşti. Brandenburg TÜFE ise aylık bazda -%0,5, yıllık bazda -%0,4 olarak gerçekleşti.
İngiltere CIPS İmalat sektörü PMI verisi 55,2 olarak gerçekleşti. Bir önceki ay 55,3 olan veri, ağustos ayında sınırlı gerileme gösterdi.
Çarşamba günü Ticaret Bakanlığı verilerine göre ağustos ayında, dış ticaret açığı %170 artarak 6,3 milyar dolara yükseldi. Genel Ticaret Sistemine (GTS) göre ihracat, ağustosta geçen yılın aynı ayına göre %5,74 azalarak 12 milyar 463 milyon dolar olurken ithalat, %20,64 artarak 18 milyar 776 milyar dolara, dış ticaret hacmi %8,52 artarak 31 milyar 239 milyon dolara yükseldi. İhracatın ithalatı karşılama oranı ise %66,4 olurken altın hariç ihracatın ithalatı karşılama oranı ise %82,9 değerine ulaştı.
Otomotiv Distribütörleri Derneği’nin (ODD) yayımladığı verilere göre 2020 Ağustos ayında otomobil ve hafif ticari araç pazarı bir önceki yılın aynı ayına göre %134,4 artarak 61.533 adet oldu. Bir önceki aya göre ise pazar %29,6 küçüldü. Yılbaşından bu yana otomotiv pazarı yıllık %68,4 büyüyerek 403.002 adet oldu.
ABD’de ADP özel sektör istihdamı, ağustos ayında 428.000 arttı. ABD’de firmalar, beklentinin altında istihdam sağlaması ile işgücü piyasalarındaki toparlanmanın daha yavaş seyredeceğini işaret ediyor. Fabrika siparişleri, temmuzda aylık bazda, beklentinin hafif üstünde, %6,4, dayanıklı mal siparişleri ise %11,4 olarak gerçekleşti.
Almanya’da perakende satışlar, temmuzda aylık bazda %0,5 artması yönündeki beklentilerin aksine %0,9 azaldı. Yıllık bazda ise %4,2 artış gösterdi. Euro Bölgesi’nde ÜFE, temmuzda aylık olarak %0,6 artarken yıllık olarak %3,3 geriledi.
Perşembe günü TCMB tarafından açıklanan yurt dışı yerleşik yatırımcı menkul kıymet istatistiklerine göre 21-28 Ağustos haftasında yurt dışı yerleşik yatırımcılar reel olarak (fiyat ve kur etkisinden arındırılmış) 43,6 milyon dolar hisse senedi, 28,1 milyon dolar repo dahil Devlet İç Borçlanma Senedi (DİBS) sattı. BİST100 Endeksi 21-28 Ağustos tarihleri arasında %0,84 değer kaybetmiş olup 2 yıllık gösterge tahvil faizi ise 12 baz puan azalmıştır.
Yine TCMB tarafından haftalık olarak yayınlanan verilere göre 28 Ağustos ile biten haftada yurt içinde yerleşik gerçek kişilerin döviz mevduatı 786 milyon dolar artarak 135.049 milyon dolara yükselirken tüzel kişilerin döviz mevduatı 183 milyon dolar azalarak 82.819 milyon dolara geriledi. Yurt içi yerleşik gerçek kişilerin döviz mevduatı iki haftalık aranın ardından tekrar artış gösterirken tüzel kişilerin döviz mevduatındaki azalış üçüncü haftada da devam etti. Böylelikle yurt içi yerleşiklerin döviz mevduatının TL karşılığı 9,2 milyar TL artarak 1.594,2 milyar TL oldu.
TÜİK verilerine göre tüketici fiyat endeksi (TÜFE), ağustosta aylık bazda %0,86, yıllık bazda %11,77 olarak gerçekleşti. yurt içi üretici fiyat endeksi (Yİ-ÜFE) ise aylık bazda %2,35, yıllık bazda %11,53 olarak gerçekleşti.
TCMB’nin brüt döviz rezervleri, geçen hafta 3,84 milyar dolar azalarak 41,6 milyar dolara indi. Buna göre altın rezervleri, 235 milyon dolar düşüşle 43 milyar 42 milyon dolara, toplam rezervleri 4 milyar 75 milyon dolar azalarak 84 milyar 636 milyon dolara geriledi.
ABD’de işsizlik maaşı başvuruları, 950 bin olan beklentinin altında, 881 bin olurken ISM imalat dışı endeks ise ağustos ayında 57,0 olarak gerçekleşti. (Beklenti: 56,9)
Almanya’da hizmet sektörü PMI, ağustos ayında 50,8 olan beklentinin üzerinde, 52,5 olarak, bileşik PMI 53,7 olan beklentinin üzerinde 54,4 olarak gerçekleşti.
Euro Bölgesi’nde perakende satışlar, temmuzda aylık bazda artması beklenirken %1,3 azaldı ve yıllık bazda %0,4 yükseldi. Hizmet sektörü PMI verisi, ağustos ayında 50,35, bileşik PMI ise 51,9 olarak gerçekleşti. (Beklenti: 50,1-51,6)
Çin’de ağustos ayı bileşik PMI verisi 55,1’e yükselerek üst üste 4. Ayda da iyimser bölgede yer aldı. Hizmet sektörü PMI verisi ise 54,1’den 54,0’a geriledi.
Cuma günü ABD’de tarım dışı istihdam ağustos ayında 1.371.000 ile beklentinin hafif üzerinde artarken işsizlik oranı %8,4’e düştü.
Almanya’da fabrika siparişleri, temmuz ayında bir önceki aya göre %5 artış beklentisine karşın %2,8 yükseliş gösterdi.
Haftanın son işlem gününe hafif pozitif başlayan ve 1.090 seviyesine kadar yükselen BİST100 Endeksi, %0,93 kazançla 1.086 puandan günü tamamladı. Dün ABD Borsalarında teknoloji hisseleri öncülüğünde yaşanan sert satışlar sonrası bugün de küresel piyasalardaki satıcılı seyir devam ediyor. ABD 10 yıllık tahvil faizi 0,669 seviyesinden, Türkiye 2 yıllık gösterge tahvil faizi %13,24 ve 10 yıllık tahvil faizi %13,88 seviyesinden işlem görüyor. Güçlenme eğiliminde olan dolar endeksi 93,15 seviyesinde bulunurken Euro/Dolar paritesi 1,18 sınırında. Altının onsu 1.921 dolardan, gramı ise 460 TL’den alıcı buluyor.
