Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü verilerine göre; arsa, arazi, tarla, bağ, bahçe, iş yeri gibi gayrimenkulleri kapsayan konut dışı satış, Mart 2023’te toplam satış işlemlerinin yüzde 59.97’sini oluşturdu. Toplam emlak satışlarında konutun payı yüzde 40.03’e geriledi.
2023’ün ilk 3 ayında ise konut dışı satışın yüzdesi ortalama 58,56 oldu. 2021 yılında konut dışı satış, toplam satışların yüzde 50,6’sını kapsayıp konut satışlarını geride bırakırken, 2022’de bu rakam yüzde 54,07’ye yükselmişti.
Yatırım amaçlı ev alanlar satışa geçti
Şu anda satılık ilanlarının kiralıktan daha yüksek olduğunu söyleyen Tüm Girişimci Emlak Müşavirleri Derneği (TÜGEM) Başkanı Hakan Akdoğan, “Burada büyük bir çoğunluk konutunu satıp, başka bir araca tedbir amaçlı olarak yatırmak istiyor” diye konuştu.
Özellikle birden fazla emlak sahibi yatırımcı arasında “artık ciddi prim yaptık, bundan sonra eskisi kadar primlenmeyecek. Satıp kazancı cebime koyayım” diye düşünen bir kesimin bulunduğunu aktaran Akdoğan, “Çünkü 1 yıl önce 1 milyona aldığı ev şimdi olmuş 6 milyon. Eğer satılıyorsa niye satmasın. Fakat 8 milyon olma ihtimali olsa da aynı zamanda 6 milyonda kalma ya da geri gelme ihtimali de var. Bunu riske etmek istemeyen insanlar da gayrimenkul piyasasında satışa geçti” dedi.
Türkiye genelinde ev arayanların yüzde 64’ünün kiralık, yüzde 36’sının satılık istediğini, İstanbul özelinde ise bu oranların yüzde 52 kiralık yüzde 48 satılık şeklinde değiştiğine dikkat çeken Zingat Satıştan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı Eser Karaismailoğlu da şunları söyledi:
“İnsanlar Gebze, Tekirdağ ve Çorlu gibi bölgelerde ev aramaya başladılar. Dolayısıyla İstanbul’da stoklardaki artış daha çok güney tarafında yaşanıyor.
2022’de 1 ay içinde ev almayı hedefleyenlerin oranı yüzde 69 iken, 2023’te bu oran yüzde 60’a düştü. 3 aya kadar almayı düşünenlerin oranı ise yüzde 29’dan yüzde 37’ye yükseldi. Bu da bize fiyatların yukarda olduğunu, satın alma kabiliyeti ve bütçesi olan kesimin azaldığını gösteriyor. Bu nedenle kendilerine en uygun evi arama süreci içindeler. Diğer taraftan yatırım tarafından farklı enstrümanlara kayış var. Yüzde 25 kira sınırı nedeniyle çünkü kiracıyla uğraşmak istemiyor. Ayrıca 12 ila 13 yıla varan geri dönüş süreleri 20 yıla çıkmış durumda. Buda konuttaki cazibeyi sınırlandırıyor.”
