İlkönce konut edinme amacımızı belirlememiz gerekir.Yatırım amacıyla satın alınıyorsa getirilerine, kullanma amacıyla alınıyorsa ihtiyaçlarımıza göre karar vermeliyiz.
Satın alınması planlanan konutun yaşam kalitesine ve konforuna olumlu etkiler yaratan sosyal ihtiyaçlara (toplu taşıma, okul, hastane, alışveriş merkezi, yeşil alanlar vb.) yakın olmasına dikkat edilmelidir.
Satın alınması planlanan konutun yakın çevresinde insan sağlığına zararı olan tesislerin olmaması için bilgi edinilmelidir.
Konut veya henüz inşaatı başlanmamış ise arsanın ilgili Tapu Müdürlüğünde araştırma yapılarak tapu kaydı üzerinde ipotek, intifa, kira, haciz vb. Satın alınacak konutun değerini düşürecek, veya konut inşaatına başlanmasına engel olacak herhangi bir şerh, beyan olup olmadığı kontrol edilmelidir.
İlgili İdareler tarafından konutun projelerinin resmi olarak incelendiği ve onaylandığı anlamını taşıyan Yapı Ruhsatı’nın olup olmadığı araştırılmalıdır.
İnşaat aşamasındaki bir projeden konut satın alındığında kat irtifakı tesis edilip edilmediği tapu sicil müdürlüklerinden kontrol edilmelidir.
Satın almayı düşünülen konutun vaziyet planı ve mimari projesi incelenmeli, resmi evraklardaki konumu ile mevcuttaki konumunun aynı olduğu tespit edilmelidir.
Kat irtifakı tesis edilmiş konutlarda satın alınması planlana konutun onaylı mimari projesi ile inşaat devam eden ve tamamlanmış konutun yerinde uygulamasının aynı olup olmadığı kontrol edilmelidir.
İlgili Belediyesinde mutlaka arşiv dosyası incelenmeli, herhangi bir tutanak, yapı tatil zaptı, yıkım kararı vb. olup olmadığı, imar planı ve yapılaşma koşulları kontrol edilmelidir.
Satın alınması planlanan konutun satışta belirtilen alanı ile kullanım alanı arasında fark olup olmadığına dikkat edilmelidir. Net-brüt alanların incelemesi mimari projeden ve bitmiş bir proje ise yerinde tespit ile yapılmalıdır.
Tamamlanmış ve teslime hazır olarak satılan konutun mevzuata uygun olarak yapıldığını gösteren Yapı Kullanma İzin Belgesi olup olmadığı araştırılmalıdır.
Yapı Kullanma İzin Belgesi’ne sahip konut için kat mülkiyeti tesis edilip edilmediği kontrol edilmelidir.
Satın alınması planlanan konutun satış fiyatına alım-satım tapu harcı, iskan harcı, cins tashih harcı, KDV vb. gibi nelerin dahil olduğu araştırılmalıdır.
Satın alınması planlanan konutun bulunduğu projede otopark, sosyal tesis ve spor alanları gibi alanların ücrete tabi olup olmadığı, bunların bağımsız bölüm sayısı ile orantılı olup olmadığı hakkında bilgi edinilmelidir.
Satış fiyatı, benzer ve emsal olabilecek konutlarla karşılaştırılmalı, birim metrekare satış fiyatı analiz edilmelidir.
Fatih Tosun / TSKB Gayrimenkul Değerleme A.Ş Genel Müdür Yardımcısı
