1 Temmuz 2023’te yürürlüğe giren 7326 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun, kira sözleşmelerinin süresi, yenilenmesi, feshi, kira bedeli ve artış oranı gibi konularda önemli değişikliklere gidilmesini sağladı.
Yapılan değişikliklerdeki amaç, kiracı ile ev sahibinin ilişkisini daha adil ve dengeli düzenlemek ve kira sözleşmelerinin kayıt altına alınmasını sağlamaktır.
Yeni kanunla beraber, artık kira sözleşmeleri zorunlu olarak e-Devlet sisteminden yapılacak.
Bu kapsamda, kiracı ile ev sahibinin yaptığı kira sözleşmesinin bir nüshası, 15 gün içerisinde e-Devlet sisteminde yer alan Kira Sözleşmesi Bilgi Sistemi’ne kaydedilecek.
Bu sistem, Gelir İdaresi Başkanlığı’nca oluşturulan bir sistem. Sisteme kaydı yapılan kira sözleşmeleri vergi dairesine bildirilmiş sayılacak.
E-Devlet’ten kira sözleşmesi yapmak için, kiracı ile ev sahibinin e-Devlet şifresi ya da mobil imzası olması gerekiyor.
Kiracı ile ev sahibi, sisteme girdiklerinde, kira sözleşmesiyle ilgili bilgileri girerek sözleşmeyi elektronik olarak imzalayacak. Sözleşme, iki tarafın da imzası tamamlandıktan sonra geçerli olacak.
Ayrıca sözleşmenin kopyası, iki tarafın da e-Posta’sına gönderilecek. Kira sözleşmelerinin e-Devlet sistemine taşınmasının avantajları şöyle olacak:
Kiracı ile ev sahibinin vergi dairesine gitmesine gerek kalmayacak, Kiracı ile ev sahibi noter masrafı ödemeyecek, Kiracı ile ev sahibinin sözleşme süresi boyunca her yıl vergi dairesine bildirimde bulunmasına gerek kalmayacak. Ayrıca kiracı ile ev sahibi sözleşme değişikliklerini kolaylıkla sisteme yansıtabilecek.
Yeni kanunun getirdiği yeniliklerden biri de kira bedelinin Türk Lirası cinsinden belirlenmesi yönünde. Artık, kira bedellerinin TL olarak belirlenmesi zorunlu hale getirildi.
Bu kapsamda, kiracı ile ev sahibinin yaptığı kira sözleşmesinde, kira bedeli yabancı para birimleriyle belirlenemeyecek. Kira bedelini yabancı para birimlerinden belirleyenlerin bu hükmü ise geçersiz kabul edilecek. Böyle bir durumda, kira bedelinin TL karşılığı, sözleşmenin yapıldığı tarihteki T.C Merkez Bankası döviz alış kuru esas alınarak hesaplanacak.
Bu yeniliğin avantajları ise şöyle olacak:
Kiracı ile ev sahibinin döviz kuru dalgalanmalarından etkilenmesi önlenecek, Kiracı ile ev sahibinin döviz kurundaki farktan kaynaklı anlaşmazlıkları azalacak, Kiracı ile ev sahibinin döviz kuru riski azalacak.
Yapılan bu yeniliklerle birlikte kiracı ile ev sahibi arasındaki anlaşmazlıkların en aza indirilmesi ve aralarındaki ilişkinin daha adil hale gelmesi amaçlanıyor.
Ayrıca kira sözleşmesinin e-Devlet sisteminden yapılması da vergi kayıp ve kaçaklarının önüne geçmek, bürokrasiyi azaltmak ve uyuşmazlıkları çözmek için de ciddi bir adım.
