Konut kirası nedeniyle ödediğiniz verginin, tamamının veya bir kısmının iadesi ile ilgili..
Bilmeyenler olabilir, birincisini kısa olmak üzere, ikisini de açıklayalım.
İşyeri kirasındaki iade
Bu iade, gayrimenkulünü işyeri(yani dükkan, büro, mağaza, atölye, depo vb)olarak kiraya verenleri ilgilendiriyor.
Geliri sadece işyeri kirasından ibaret olanlar, 2011 yılı işyeri kira gelirlerinin, gayrisafi (yani stopaj dahil ) tutarı,23 bin lirayı aşmışsa, tamamını beyan ettiler.2012 yılı işyeri kiraları da 25 bin lirayıaşıyorsa, beyan edilecek.
İşyeri kira geliri elde edenlerden, 2011'de yıllık kira gelirleri 101 bin liraya liraya kadar olanlar, beyanname verdiklerinde ödenecek, stopaj mahsubu nedeniyle, ödenecek vergi değil “vergi iadesi” çıktı.
Bu durumda olanlar, vergi dairesine başvurarak, iadelerini alabilirler. (Bu konuda ayrıntılı bilgi için Bkz.Şükrü Kızılot “Kirayı bildirip vergi iadesi almanın dayanılmaz cazibesi” Hürriyet, 8 Mart 2012) 2012 işyeri kira gelirleri, 1-25 Mart 2013'da beyan edildiğinde, 110 bin liraya kadar olan kira gelirlerine “vergi iadesi” çıkacak.
Konut kirasındaki iade
Konut kira gelirini beyan edenler, yıllık kira gelirlerinden; 2.800 TL istisnayı ve kalan tutarınyüzde 25'ini “götürü gider” olarak indirerek vergilerini ödediler.
Oysa, “gerçek gider” yöntemini seçerek, “hiç vergi ödemeyebilir” veya “daha az vergi” ödeyebilirlerdi.
Örneğin; 1- Kiraya verdiği evi son 5 yıl içinde alanlar, satın alma bedelinin yüzde 5'ini kira gelirlerinden düşebilirlerdi.
2- Kiraya verdikleri evin satın alma bedelinin yüzde 2'sini “amortisman” olarak indirebilirlerdi.
3- Banka kredisi kullanmışlarsa ödedikleri faizi, 4- Kendileri kirada oturuyorlarsa, aldıkları kiradan, ödedikleri kirayı, 5- Kira aldıkları evin emlak vergisini, bakım onarım giderini vs. indirebilirlerdi (Bu konuda ayrıntılı açıklama için Bkz.Şükrü Kızılot, “Kira geliri olanlar hiç vergiödemeyebilirler”, Hürriyet,7 Mart 2012).
Yukarıdaki giderlerden, ilk ikisi bile indirilse, ödenecek vergi çıkmazdı.
Hemen belirtelim, götürü gider yöntemini seçenler, iki yıl geçmedikçe gerçek gider yöntemine dönemiyorlar.
İade nasıl olacak?
Maliye Bakanlığı, yasalarla tanınan “vergi avantajını” bilmeyenlere bir kolaylık sağlıyor. Gerçek gider yönteminden yararlanabileceği halde yararlanamayanlara örneğin iki yıl götürü gider yöntemini uyguladıktan sonra gerçek gider yöntemine geçmeyenlere diyor ki; “Beyanname verilen takvim yılında olmak koşuluyla, düzeltme beyannamesi vermek suretiyle ‘gerçek gider’ yöntemini uygulanabilir (MB Özelgesi, 16.06.2012 tarih ve GVK.74-763 sayılı ve 2.02.2011 Tarih ve GVK.74-126 sayılı)”.
Buna göre, 2012 yılı sonuna kadar, 2011 yılı kira beyannamesini “gerçek gider” yöntemine göre düzelttirip, fazla ödenen vergiler geri alınabilir.
(Şükrü Kızılot – Hürriyet )
