Reklam
16 Mart 2025 Pazar
Reklam
Ana SayfaManşetGayrimenkul değerlemesinde ESG etkisi..

Gayrimenkul değerlemesinde ESG etkisi..

Uluslararası Değerleme Standartları Konse­yi (IVSC) tarafından hazırlanan Uluslarara­sı Değerleme Standartları (IVS)’nın son hali 31 Ocak 2025 itibarıyla yürürlüğe girdi. Bu standart­lar, küresel değerleme uygulamalarında tutarlılık ve şeffaflığı sağlamak amacıyla oluşturuldu. Te­mel amaç, finansal piyasalarda ve gayrimenkul da­hil diğer alanlarda kullanılan değerleme süreçleri­ne güven oluşturmak ve kamu yararını korumak.

Gayrimenkul piyasasında değerleme, gelenek­sel olarak konum, yapı kalitesi, piyasa arz-talep dengesi ve gelir üretme potansiyeli gibi unsurla­ra dayanıyordu. Ancak son yıllarda ESG (Çevre­sel, Sosyal ve Yönetişim) kriterleri, Uluslarara­sı Değerleme Standartları’nın (IVS) son düzen­lemesinde de vurgulandığı şekilde, gayrimenkul değerlemesinde belirleyici bir unsur haline geldi ve gelecek. Artık bir mülkün değeri sadece fizik­sel özelliklerinden değil, çevresel sürdürülebilir­liği, toplumsal etkisi ve yönetişim yapısından da etkileniyor.

Çevresel faktörler: Yeşil binaların primli değeri

Yeni IVS standartları, çevresel etkilerin gayri­menkul değerlemesine doğrudan dahil edilmesi gerektiğini açıkça ortaya koyuyor. Enerji verim­liliği sertifikalarına sahip binalar, sürdürülebilir yapı malzemeleri kullanan projeler ve yenilenebi­lir enerji kaynaklarıyla desteklenen mülkler, yatı­rımcılar ve kiracılar tarafından giderek daha fazla tercih ediliyor.

-LEED veya BREEAM sertifikalı binalar, stan­dart ofis veya konut projelerine kıyasla %5 ila %15 arasında daha yüksek bir piyasa değerine sahip olabilir.

-Karbon emisyonlarını azaltmayan veya eski teknolojilere sahip binalar ise “kahverengi iskon­to” olarak adlandırılan bir değer kaybına uğruyor.

Sonuç olarak, ESG odaklı olmayan gayrimen­kuller, değer kaybı riskine girerken, sürdürülebilir yapılar primli hale geliyor.

Sosyal faktörler: Lokasyon artık yalnızca coğrafi değil

Bir zamanlar “lokasyon, lokasyon, lokasyon” olarak özetlenen gayrimenkul değerlemesi, artık sosyal sürdürülebilirlik faktörlerini de dikkate alıyor.

-Çevresinde toplumsal refaha katkı sağlayan, yeşil alanları, sosyal donatıları ve ulaşım bağlantı­ları güçlü olan projeler daha yüksek talep görüyor.

-Çalışan memnuniyetine odaklanan ofis bina­ları, hibrit çalışma trendlerine uygun tasarımlar sunan yapılar kiracı sadakatini artırarak uzun va­deli değer yaratıyor.

-Kentsel dönüşüm projelerinde sosyal sürdü­rülebilirlik unsurları içermeyen alanlar ise yatı­rımcıların “sosyal risk” olarak gördüğü bölgeler haline gelebiliyor.

Bu çerçevede, gayrimenkul değerlemesinde top­lumsal etki artık göz ardı edilemeyecek bir unsur.

Yönetişim: Şeffaflık ve standartlara uyumun değere katkısı

Gayrimenkul yatırımlarında yönetişim unsu­ru, yatırımcı güvenini ve piyasa erişimini doğru­dan etkiliyor.

-ESG raporlaması yapan, kiracılarla adil söz­leşmeler düzenleyen ve etik yönetim ilkelerine bağlı olan mülk sahipleri, yatırımcılar için daha cazip hale geliyor.

-Özellikle büyük kurumsal yatırımcılar, şef­faf olmayan ve ESG uyumu zayıf projelerden uzak duruyor.

Düzenleyici otoriteler de bu sürece yön veriyor. AB’nin Taksonomi Regülasyonu ve ABD’deki SE­C’in ESG raporlama gereklilikleri, mülk sahipleri­ni ve geliştiricileri daha sürdürülebilir ve şeffaf iş modelleri benimsemeye zorluyor.

Sonuç: ESG’siz gayrimenkul, değer kaybetmeye mahkûm

Uluslararası Değerleme Standartları’nın 2025 itibarıyla getirdiği yeni kurallar, ESG faktörlerini gayrimenkul değerlemesinin ayrılmaz bir parçası haline getiriyor. Bu dönüşüme ayak uyduramayan projeler, zaman içinde piyasa değerinde ciddi ka­yıplar yaşayabilir.

Artık değerleme uzmanları için sadece bir bina­nın metrekare fiyatı veya kira geliri değil, karbon ayak izi, sosyal sürdürülebilirlik katkısı ve kurum­sal şeffaflığı da hesaplamaya dahil etmek zorunlu­luk haline geldi. ESG’ye yatırım yapan kazanacak, görmezden gelen ise piyasa dışına itilecek.

(Haber kaynağı: Dünya Gazetesi – Prof. Dr. Ali Hepşen’in “Gayrimenkul değerlemesinde ESG etkisi: Yeni standartlar, yeni gerçekler” başlıklı köşe yazısı)

PROJE BİLGİ FORMU

İLGİNİZİ ÇEKEBİLİR

Yorum Yapın

Lütfen yorumunuzu girin!
Lütfen isminizi girin

Son Haberler

YAZARLAR

Ayla Özer
365 YAZI