Türkiye İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği (Türkiye İMSAD)’nin şubat ayı Sektör Raporu’na göre, inşaat malzemeleri sektörü ihracatı 2016 yılında yüzde 10,2 düşüşle 15,24 milyar dolara geriledi. Sektörün 2014 yılında 21,2 milyar dolar düzeyinde olan ihracatı, 2015 yılında gerilemeye başlamış ve 17 milyar dolar olarak gerçekleşmişti. İhracattaki gerilemede bölgesel gelişmelerin yanı sıra hedef pazarlardaki ekonomik durağanlıklar ve gerilemeler etkili oldu.
İnşaat malzemeleri alt sektörleri ihracatında en yüksek artış ‘Asansör ve Liftler’ sektöründe oldu. ‘Asansör ve Liftler’ sektörünün ihracatı yüzde 20 artışla 42 milyon dolardan 50,5 milyon dolara yükseldi. İhracatı en çok gerileyen alt sektör ise yüzde 37’lik düşüşle duvar kağıtları sektöründe gerçekleşti.
Yıllık İthalat 9.31 Milyar Dolar Oldu
İnşaat malzemeleri ithalatı yılın ilk yarısında artış gösterirken, ikinci yarısından itibaren gerilemeye başladı. 2016 yılında ithalat sadece yüzde 1,9 artış göstererek 9,31 milyar dolar olarak gerçekleşti. Rapora göre; inşaat malzemesi ithalatı gerçekleştiren alt sektörlerden Prefabrik Yapılar sektörünün ithalatı 2016’da yüzde 127 oranında artışla 42,4 milyon dolara yükseldi. İhracatta gerileme yaşayan duvar kağıtları sektörünün 2016 yılında ithalatında da yüzde 77 oranında düşüş gerçekleşti.
İnşaat malzemesi sanayi üretimi yüzde 0,4 arttı
2015 yılında yüzde 0,7 büyüyen inşaat malzemeleri sanayi üretimi, 2016 yılında yüzde 0,4 büyüdü. 2015 yılında inşaat malzemelerine talep artışı özel ve kamu sektörü inşaat harcamalarından kaynaklanmış, ihracattan talep artışı olmamıştı.
2016 yılında ise yine özel ve kamu sektörü inşaat harcamaları talep ve sanayi üretimi artışını sürüklerken ihracat tarafından talep etkisi negatif oldu. Bu çerçevede 2016 yılında inşaat malzemeleri sanayi üretiminde farklı eğilimler ortaya çıkardı. 26 alt sektörden 15’inde üretim geçen yıla göre artarken, 11 alt sektörde üretim geçen yıla göre geriledi.
Hedef pazarların inşaat sektörleri büyüyecek
Enerji ihraç eden ülkelerin inşaat sektörlerinde iki yıldır üst üste yavaşlama veya küçülme yaşandı. 2017 yılında ise bu ülkelerde inşaat sektörlerinde yeniden büyüme ve toparlanma bekleniyor. 2017 yılında Rusya’da inşaat sektörünün yüzde 1,0 büyüyeceği öngörülüyor. İran’da ambargoların kalkması ve petrol arzının genişlemesi sonucu inşaat sektöründe büyüme hızlanacak. Katar’da hızlı büyüme sürüyor. Suudi Arabistan’da büyüme yüzde 2,2, BAE’de ise yüzde 3,0 olarak bekleniyor.
Gelişmiş ülkelerde de inşaat sektörlerinde büyüme devam ediyor. 2017 yılında ABD’de inşaat sektörünün yüzde 3,6, Almanya’da yüzde 1,5 ve İngiltere’de yüzde 2,9 büyümesi öngörülüyor. Kanada’da büyüme yüzde 3,0 olarak bekleniyor.
Büyük inşaat ülkesi Çin’de ise inşaat sektöründe büyüme 2016 yılında önemli ölçüde yavaşladı. Çin’de inşaat sektörü büyümesi 2017 yılında yüzde 3,5 bekleniyor. Hindistan’da ise inşaat sektörünün 2017 yılında yüzde 5,7 büyüyeceği öngörülüyor.
Seçilmiş Ülkelerde İnşaat Sektörlerinde Büyüme Öngörüleri (Yüzde)
| ÜLKELER | 2016 TAHMİN |
2017 TAHMİN |
| ALMANYA | 1,5 | 1,5 |
| İNGİLTERE | 1,8 | 2,9 |
| FRANSA | 0,5 | 3,9 |
| ABD | 4,2 | 3,6 |
| KANADA | -1,8 | 3,0 |
| HİNDİSTAN | 5,8 | 5,7 |
| ÇİN | 3,6 | 3,5 |
| RUSYA | -1,2 | 1,0 |
| AZERBAYCAN | -4,5 | 1,0 |
| TÜRKMENİSTAN | 4,4 | 4,5 |
| İRAN | 1,5 | 3,8 |
| S.ARABİSTAN | 1,8 | 2,2 |
| KATAR | 12,0 | 9,0 |
| BAE | 2,8 | 3,0 |
Kaynak: Ülke İstatistik Büroları ve Hükümet Programları
Yurtdışı müteahhitlik hizmetleri 2016 yılında geriledi
Raporda yurtdışı müteahhitlik hizmetlerine ilişkin verilere de yer verildi. Buna göre, Türkiye müteahhitlik sektörü dünyada yaşanan siyasi ve ekonomik dalgalanmalara rağmen 2007-2014 yıllarında her yıl 20 milyar doların üzerinde iş yüklenmeyi başardı. 2013 yılında üstlenilen 30,2 milyar dolarlık proje bedeli ulaşılan en yüksek rakam olmuştu. 2014 ve 2015 yıllarında yurtdışı müteahhitlik işleri performansı zayıflamaya başladı. 2016 yılında ise önemli ölçüde gerileme yaşandı. Üstlenilen 99 projenin tutarı 11,1 milyar dolarda kaldı. 2015 yılında üstlenilen proje tutarı 20,16 milyar dolardı. 2015 ve 2016 yılında yaşanan gelişmeler yurtdışı müteahhitlik hizmetlerini olumsuz etkiledi.
