Türkiye İMSAD yapı sektörü ve ekonomi çevreleri tarafından dikkatle izlenen Aylık Sektör Raporu’nun temmuz ayı sonuçlarını açıkladı. Raporda inşaat malzemelerine yönelik iç talebin mayıs ayında zayıfladığı, dış talepte de yavaşlama işaretlerinin gelmeye başladığı belirtildi. Rapora göre güçlü pazarlardan olan Euro Bölgesi’ndeki gelişmelerin, Türkiye’nin inşaat malzemeleri ihracatını iki yönlü olarak etkilemesi bekleniyor.
İnşaat malzemesi sektörünün çatı kuruluşu Türkiye İMSAD tarafından hazırlanan Aylık Sektör Raporu’nun temmuz ayı sonuçlarını açıkladı. Raporda, inşaat malzemeleri sanayi üretiminin 2022 yılı ilk çeyreğinde yüzde 4,4 artış gösterdiği, ocak ayında enerji kesintileri nedeniyle üretim artışının yüzde 0,1 olduğu, şubat ayında yüzde 8,3’e hızla yükseldiği ve mart ayında yüzde 4,8’e gerilediği; ikinci çeyreğin ilk ayı olan nisanda da yüzde 2,8 olduğu hatırlatıldı. Raporda şu tespitler yer aldı:
İnşaat malzemeleri sanayi üretimi hız kesmeye devam ederek mayısta geçen yılın mayıs ayına göre sadece yüzde 0,5 arttı. Mayıs ayında bayram tatilleri nedeniyle çalışma gün sayısındaki azalmaya bağlı olarak üretim artışında da yavaşlama gerçekleşti. Böylece yılın ilk beş aylık döneminde üretim geçen yılın ilk beş ayına göre yüzde 3,5 arttı. İnşaat malzemelerine yönelik iç talep mayıs ayında zayıflarken dış talepte de yavaşlama işaretleri gelmeye başladı.
2022 yılında bazı alt sektörlerde üretim artışları olurken, bazı alt sektörde ise üretimde gerilemeler yaşandı. Yılın ilk beş ayında 12 alt sektörde üretim geçen yıla göre artarken, 10 alt sektörde üretim düştü. İlk beş ayda en yüksek üretim artışı yüzde 32,5 ile seramik kaplama malzemelerinde, yüzde 23,4 ile birleştirilmiş parke ve yer döşemelerinde ve yüzde 22,6 ile seramik sağlık gereçlerinde gerçekleşti. Demir çelikten çubuk ve profiller üretimi yüzde 15,7 ve plastik inşaat malzemeleri üretimi 22 oranında yükseldi. Buna karşın aynı dönemde tuğla ve kiremit üretiminde yüzde 18,5, demir çelik radyatörler üretiminde yüzde 11,4 ve yalıtımlı kablolar üretiminde ise yüzde 5,7 düşüş kaydedildi.
Euro Bölgesi’nde inşaat sektöründeki gerileme üçüncü ayına girdi
Dünya genelinde tüm pazarlara ihracat yapan Türkiye inşaat malzemeleri sanayisinin öncelikli pazarını Avrupa Birliği ve Euro Bölgesi oluşturuyor. Küresel ekonomide ve Avrupa’da etkili olan genel yavaşlama-resesyon endişesinin, inşaat faaliyetlerini olumsuz etkilendiği gözleniyor. Türkiye’nin inşaat malzemeleri ihracatında yılın ikinci yarısındaki performansında, bu pazarlardaki inşaat faaliyetlerinin seyri ve inşaat malzemelerine yönelik talep belirleyici olacak.
20 aylık aranın ardından mayıs ayında ilk kez küçülmeye işaret eden Euro Bölgesi İnşaat Faaliyetleri Endeksi, haziran ve temmuz aylarında bu eğilimini sürdürerek şubat ayından bu yana en hızlı düşüşünü kaydetti. Haziran ayında 47 puan olan endeks, temmuz ayında 45,7’ye geriledi. Euro Bölgesi’nde inşaat faaliyetlerinde hızlanan küçülme eğiliminin ana nedenlerini, beklentilerdeki bozulma ve talepteki küçülme oluşturdu. Maliyet artışları ile arz ve tedarik sıkıntılarının etkileri giderek azalırken, hem girdi hem de çıktı fiyatlarındaki artış da yavaşladı.
Bölgede alt sektörler itibarıyla ticari bina ve yapı inşaatlarında daha yüksek bir daralma gerçekleşti. Konut inşaat faaliyetlerindeki daralma daha sınırlı kalırken, alt yapı ile mühendislik faaliyetlerinde ise büyüme önemli ölçüde yavaşladı.
Öte yandan Euro Bölgesi genelinde inşaat sektöründe alınan yeni iş siparişlerinde önemli bir daralma yaşandı. Siparişlerdeki daralma hem konut hem de ticari binalar tarafında etkili oldu. Yılın ikinci yarısında inşaat sektöründe genel bir küçülme bekleniyor. Bu beklentiye bağlı olarak inşaat malzemeleri sanayisinin aldığı yeni siparişlerde de küçülme başladı.
İngiltere’de inşaat faaliyetleri 2021 Ocak ayından beri ilk kez daraldı
Türkiye’nin Avrupa’da en önemli inşaat malzemeleri ihracat pazarlarından biri olan İngiltere’de inşaat faaliyetleri temmuz ayında, 2021 yılı ocak ayından bu yana ilk kez geriledi.
Alt sektörler itibarıyla konut inşaat faaliyetlerinde ve mühendislik-müşavirlik-mimarlık hizmetlerinde küçülme yaşandı. Konut finansman faiz oranlarındaki yükselme, konut fiyatlarına ve talebine ilişkin endişeler, konut inşaat faaliyetlerinin gerilemesine neden oldu. Buna karşın ticari binaların inşaatlarında büyüme yavaşlayarak da olsa sürüyor.
İngiltere’de alınan yeni iş siparişlerindeki düşüş inşaat sektöründe küçülmenin yılın ikinci yarısında da devam edeceğini gösteriyor. Öte yandan yüksek inşaat maliyetlerinin, emtia ve buna bağlı malzeme fiyatlarındaki düşüşlerle birlikte azalması bekleniyor.
Türkiye’nin inşaat malzemeleri ihracatı iki yönlü etkilenecek
Euro Bölgesi’nde ve İngiltere’de inşaat faaliyetlerinde ve inşaat malzemeleri talebinde yaşanmaya başlanan daralma, Türkiye’nin inşaat malzemeleri ihracatını da sınırlayacak gibi görünüyor. Ancak Avrupa genelinde uygulanacak olan enerji ve doğalgaz tasarrufları ile birçok enerji yoğun inşaat malzemesi üreticisinin de kısıtlamalara tabi kalabileceği belirtiliyor. Buna bağlı olarak yaşanacak üretim kayıplarının Türkiye’den yapılacak ilave tedarik ile karşılanması güçlü bir seçenek. Böyle bir durumda Avrupa’ya yönelik inşaat malzemeleri ihracatında Türkiye’nin olası kayıplarının en az seviyede kalabileceği öngörülüyor.
