Türkiye’de inşaat sektörü bu yılın ikinci çeyreğinde yüzde 6,5 büyürken inşaat malzemesi sanayi üretimi ise 2024’ün haziran ayında geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 13.8 azaldı.
Türkiye İnşaat Malzemesi Sanayicileri Derneği (Türkiye İMSAD) tarafından her ay hazırlanan Aylık Sektör Raporu’nun Ağustos 2024 sonuçları açıklandı. Rapora göre, 2024 yılı ikinci çeyrekte sıkılaştırma politikalarının ekonomik büyüme üzerinde geniş etkileri ortaya çıktı.
Hemen hemen tüm harcama alanları ve tüm sektörler yavaşladı. İnşaat sektörü ise, yüzde 6,5 büyüme ile sıkılaştırma politikalarının sınırlayıcı etkilerini en az hisseden sektör oldu.
Raporda, deprem bölgesindeki yeniden imar faaliyetleri, yerel seçimler sonrası kentsel dönüşüm ve diğer inşaat faaliyetlerinin inşaat sektörünü desteklediğine dikkat çekildi.
İnşaat sektörünün 7 çeyrektir büyüme gösterdiği belirtilen raporda, yılın geri kalanında büyümenin yavaşlayarak süreceği belirtildi.
Türkiye ekonomisi yüzde 2,5 büyüdü
İnşaat sektörü 2023 yılının tüm çeyreklerinde ve yılın tamamında genel ekonominin üzerinde büyümeye imza atmıştı. 2024 yılının ilk çeyreğinden sonra ikinci çeyrek döneminde de genel ekonomi yüzde 2,5, inşaat sektörü ise yüzde 6,5 büyüme gösterdi.
İnşaat sektörü, özel koşulları içinde yeni yılın ikinci çeyrek döneminde de genel ekonominin üzerinde performans gösterdi. Rapora göre, gayrimenkul sektöründe ise büyüme oranı yüzde 3,7 oldu.
Sanayi sektörü yüzde 1,8 daraldı
Türkiye İMSAD raporuna göre, 2024 yılı ikinci çeyrekte Türkiye ekonomisinde sektörler arasındaki büyüme oranları farklılık gösterdi. Sanayi sektörü 2024 yılı ikinci çeyrekte yüzde 1,8 daraldı. Sıkılaştırma politikaları en çok sanayi sektörünü etkiledi.
Tarım sektörü yüzde 3,7 büyüdü. Hizmet sektöründe büyüme ise, yüzde 2,9 oldu. Hizmet sektöründe, son dört çeyrektir devam eden büyüme yavaşladı. Raporda, sıkılaşma politikalarının hizmet sektörünü etkilediği ve inşaat sektörünün en yüksek büyüme gösteren sektör olduğu da vurgulandı.
İthalat yüzde 5.7 azaldı
Ekonomi çevreleri tarafından dikkatle takip edilen Türkiye İMSAD raporuna göre, enflasyonla mücadele için uygulanan sıkı para ve maliye politikaları, yılın ikinci çeyreğinde tüm harcamalar üzerinde etkili oldu. 2024 yılı ikinci çeyrekte hane halklarının tüketimi sadece yüzde 1,6 artarak sert bir fren yaptı.
Devletin tüketim harcamaları ise, yüzde 9,7 büyüdü. Kamu mali disiplininin ikinci çeyrekte kuvvetlendiği, raporda belirtildi. Raporda yer verilen bilgilere göre, sabit sermaye yatırımlarında büyüme ikinci çeyrekte sadece yüzde 0,5 oldu.
İhracatın katma değer artışı yüzde 0,04 oldu. İthalat ise yüzde 5,7 azaldı. Raporda, sıkılaşma politikalarının ithalatı azalttığına da dikkat çekildi.
İnşaat harcamaları geçen yıla göre yüzde 89,3 arttı
Rapora göre, inşaat sektöründe çeyrek dönemler itibarıyla harcamalar yüksek büyümeler gösterdi. 2024 yılı ikinci çeyrek döneminde inşaat harcamaları geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 89,3 artarak 1,57 trilyon TL olarak gerçekleşti.
Bu yüksek büyümede enflasyon/inşaat maliyetleri artışının da önemli rol oynadığı raporda vurgulandı. İnşaat harcamaları reel olarak yılın ikinci çeyreğinde yüzde 8,0 arttı.
İnşaat malzemesi sanayi üretimi yüzde 13.8 daraldı
Rapora göre, inşaat malzemesi sanayi üretimi haziran ayında 2023 yılı haziran ayına göre yüzde 13,8 daraldı. Yılın ilk çeyrek döneminde üretim geçen yılın ilk çeyrek dönemine göre yüzde 10,9 yükselmişti.
Üretim nisan ayında yüzde 0,4 azalmış, mayıs ayında yüzde 2,5 artmıştı. Haziran ayında ise çalışma gün sayısının önemli ölçüde azalması ile üretimde sert düşüş yaşandığına raporda vurgu yapıldı.
13 alt sektörde üretim düştü
2024 yılının haziran ayında alt sektörlerin büyük bölümünde üretimin azaldığına raporda yer verildi. Rapora göre, 2024 Ocak-Haziran döneminde 9 alt sektörde üretim geçen yılın aynı dönemine göre artarken, 13 alt sektörde azalma gösterdi.
Raporda bazı alt sektörlerde yüksek üretim artışları olduğuna dikkat çekildi. Yılın ilk yarısında hazır beton üretimi yüzde 16,1 ve inşaat camları üretimi yüzde 17,0 arttı. Aynı dönemde çimento üretimi yüzde 12,1 ve demir çelik çubuk ve profil üretimi yüzde 10,6 büyüme gösterdi. Demir çelikten inşaat ürünleri üretimi de yüzde 14,8 yükseldi.
Rapora göre, 2024 yılının ilk yarısında bazı alt sektörlerde ise üretimde yüksek düşüş yaşandı. Bu dönemde seramik kaplama malzemeleri üretimi yüzde 22,0 ve seramik sağlık gereçleri üretimi yüzde 24,6 azaldı.
Alt sektörlerde farklı üretim eğilimleri devam ediyor
Raporda yer verilen bilgilere göre, metal yapı ve yapı parçaları üretimi yüzde 24,6, demir çelik radyatör üretimi yüzde 19,0 ve birleştirilmiş parke ve yer döşemeleri üretimi yüzde 18,7 azalma kaydetti.
Raporda, 2023 yılında alt sektörlerde farklı üretim eğilimlerinim ortaya çıktığı ve 2024 yılının ilk yarısında da benzer eğilimin devam ettiği belirtildi.
