Acarlar Şirketler Topluluğu Pazarlama ve Satış Grup Başkanı Bilge Özdemir; gayrimenkul sektöründe rekor üstüne rekorlar kırılan 2020 yılını farklı bakış açısı ile “ emlakdream.com’ a özel “ değerlendirdi ve TÜİK verilerine önerilerde bulundu.
TÜİK KONUT SATIŞ VERİLERİ;
2020 konut satışları 1 milyon 499 bin 316’ya ulaşarak tüm zamanların konut satış rekorunun kırıldığı yıl olarak kayıtlara geçti.
Bu dönemde tapu kayıtlarına göre ilk defa satılan konut 469 bin 740 oldu.
Yani; genel satışların yaklaşık % 31’i İlk kez gerçekleşen satışlardan oluştu.
2020 başında ilk defa satışa arz edilen Türkiye genelinde 1 milyonu bitmiş, 1 milyonu da halen inşaat halinde olan 2 milyon civarında konut stoku olduğu verileri açıklanmıştı.
Bu öngörüler işığında Türkiye genelinde; 500 bin inşası devam eden 500 bin civarında konutun stoklarda olabileceğini düşünüyorum.
İSTANBUL’DA KONUT SATIŞLARI;
Dikkatinizi çekmek istediğim konu; Türkiye Geneli ( 469,740 ) olan ilk kez gerçekleşen Konut satışlarında %56’lık pay ile İstanbul’ da 265 bin 98 konut satışının gerçekleşmesidir.
Bunun basit bir örnekleme ile İstanbul’da 2020 yılında ayda 22,000 konut satışı ilk kez satıldı diye yorumlayabiliriz.
Burada yorumlamamız ve dikkat çekmemiz gereken konu “ilk defa satılan konutların“ istatistiklere yansıyan ve yansımayan kısmının söylemedikleri olacaktır.
Satılan Konutların Üçte Biri İstatistiklere Yansıyor;
Proje geliştirme döngüsünde satış vaadi ile yapılan satışlar tapu devri yapılıncaya kadar TÜİK verilerine yansımıyor. Özellikle İstanbul ölçeğinde geliştirilen projeler ele alındığında tecrübe ve örneklemelerimiz ile bu sayının 1’e 3 olduğunu öngörüyoruz.
İstanbul ölçeğinde 22 bin aylık satışın fiiliyatta 66 bin seviyesinde aylık tapu devri yapılan ve/veya satış vaadi ile satılan olduğu düşünülmelidir.
Bu modelleme ile gidildiğinde; gayrimenkul sektöründe projeleri – müteahhitleri ayakta tutan sihrin “VAAD“ olduğu görülecektir.
Ayni Konutun kısa zaman dilimlerinde “İlk ve İkinci“ defa satılmasının istatistiklere yansıması;
Proje geliştirme süreçlerinde toprak sahipliğinin değiştiği ülkemiz yapısında, proje tamamlanma aşamalarına göre;
- toprak sahibinden – proje geliştiriciye ( ilk defa satış )
- Proje geliştiriciden – satın alıcıya ( ikinci defa satış )
1 konut üzerinde 3 mülk sahipliği gözükürken; ayni konut aslında TÜİK verilerine göre 2 farklı istatistik verisi olarak yansımakta, mükerrer işlem görmektedir.
Mükerrer işlem yükü taşıyan tapu devirlerinde TÜİK istatistiklerine “ toprak sahibinden müteahhit’e / proje geliştiriciye “ tapu devri “ ilk tapu devri “ olarak değil; “ticari tapu veya farklı“ isimle sınıflandırılmalıdır.
TÜİK’e 3. VERİ AÇILIMI ÖNERİYORUM;
Toprak sahibinden, müteahhit-proje geliştiriciye yapılan tapu devirlerinde “ tapu harç ve masraflarında muafiyet veya farklılık TÜİK verilerinde farklı bir istatistik açılımı getirilmelidir.
- Ticari konut tapu devri
- İlk konut tapu devri
- 2. El konut tapu devri
gibi…
Önerimin TÜİK tarafından dikkate alınması, tapu verilerinin bu doğrultuda düzenlenmesi “ sektör veri akışını “ güçlendirecektir.
Konunun; Müteahhitler Birliği, GYODER, KONUTDER, İNDER gibi platformlarında desteklenmesi önem taşıyacaktır.
