Yurt dışı finansal kaynakların geri dönüşlerinin başlaması ile birlikte, öz kaynaklar ile finansman çeşitliliğinin artırılması gerekliliği doğdu. Bu nedenle gerek kamu kuruluşları gerek özel sektör temsilcileri yeni finansman modelleri ve kaynaklarını görüşmek üzere 5. Gayrimenkulde Liderler Zirvesi'nde buluştular.
Finansman yaratmada şüphesiz ki en önemli rollerden birisi de Bankalara düşmekte. Bu rollerin neler olduğunu emlakdream.com'a İş Bankası Bireysel Krediler Müdürü Recep HAKİ anlattı.
İŞ BANKASI BİREYSEL KREDİLER MÜDÜRÜ RECEP HAKİ RÖPORTAJINI İZLEMEK İÇİN VİDEOYA TIKLAYINIZ
Gayrimenkulde bankaların bakış açıları, finansman teknikleri, kendi içinde birazcık evrimleştiğini söyleyen Haki, farklı yollara doğru girdiğini, bunların eskidende olduğunu ama daha organize hale gelip, çeşidi arttığını ve yeni kanallar açılmaya başlandığını söyledi.
İçerisinde bulunduğumuz özellikle faizlerin yüksek seyrettiği günlerde farklı seçenekler ile gayrimenkul sektöründe yer almak önem arz ediyor diyen Haki, konuşmasında değinmek istediği konu bankaların bu gayrimenkul finansmanındaki rolü bundan sonra nasıl bir şekil alacak dedi.
"İş Bankası Olarak Biz Bankaların Rolünü Dört Ana Başlıkta Görüyoruz"
"Nakit Finans Sağlamak"
Birincisi bildiğimiz nakit finansman sağlamak olduğunu ve bunun iki formatta olduğunu dile getiren Haki, "Bir tanesi proje finansmanı. Bu proje finansmanı arazinin satın alımından, projenin tasarımına kadar ihtiyaç duyulan ve imalat aşamasında ihtiyaç duyulan tüm ticari finansman ihtiyaçlarını kapsadığı gibi firmanın bunun dışındaki ihtiyaçlarını da bir paket yani teminat ihtiyaçlarını da tek bir paket içerisinde toplayan projenin değerlendirildiği ve münhasıran o projeye verilen finansman paketleri" dedi.
Daha çok ilgilendikleri gayrimenkul finansmanında nakdi finansman deyince tüketici finansmanı, yani oda klasik olarak mortgage diye dilimize yerleşmiş olan konut kredisi olduğunu söyleyen Haki "Burada da bilinen klasik usullerle ortalama on yıla kadar vadeler ile gayrimenkul alıcılarını finanse ediyoruz. Ama bu piyasadaki fiyatlara çok duyarlı bir sistem. Daha çok bu fiyatlar konuşuluyor ve talebi ne kadar çok etkilediği söyleniyor. Aslında bu gerçeği çok yansıtmıyor" dedi.
Tüketici olarak bakıldığında bugün çok yüksek olduğunu düşündüğümüz seviyelerden bir konut kredisi satın alsa bile tüketiciler, sektörde fiyatlar gevşediğinde yeniden finanse edilip derhal daha düşük seviyedeki sektör fiyatlarına rahatlıkla gelebiliyor diyen Haki, "Şu an için tüketicilerin tercih ettikleri bir gayrimenkul bulmuş iseler sadece konut kredisi için bu tercihlerinden vazgeçmemeleri önem arz ediyor. Biliyoruz ki gayrimenkul son beş yılda neredeyse ortalama %20 değer artıyor her yıl" dedi.
"Teminat Yapısı"
"Bankaların rolleri sadece nakit finansman değil. Sistemin ayakta durmasını, imalatın garanti edilmesini sağlayan en önemli unsur teminat yapısı. Bugün teminat yapısı çeşitlendi. Bu tüketici koruma kanunu ile de daha da derinleştirildi ve çeşitleride burada belirtildi. Bugün konut bedellerini, peşin verilen bedellerin hak ediş hesabına koyularak bankalar tarafından imalata uygun bir şekilde kontrollü mütahitlere, geliştiricilere kullanmasını sağlayan hak ediş hesapları sistemleri var" dedi ve bina tamamlama sigortasının çok kısa süre içerisinde piyasaya sunulacağını söyledi.
Sadece finansman değil, işin teminat yapısı da veriliyor.
"Bütün Alım, Satım Sürecinin Organizasyonu"
Üçüncü olarak uçtan uca bütün alım, satım sürecinin organizasyonu ve ana çözüm ortağı şeklinde çalışmaya başladıklarını, bundan sonraki süreçte de tamamen bankaların rolü bu tarafa doğru evirilecek diyen Haki, "Nedir burada bahsedilen. Bankalar bugün tüketicinin ihtiyacı olan nakit finansmandan, işin tamamlanması gereken teminatları sağlayan, yapımı kontrol eden, gerekirse bürokratik işlemlerle de tüketici adına her türlü bürokratik süreci yöneten kurumlar haline geldiler" dedi.
"Örneğin kentsel dönüşüm. Bankalar ne yapıyor, hak sahiplerine finansman sağlıyor. Müteahhit’in işi, yapımını garanti ediyor. Hak sahibi adına bakanlıktan faiz desteğinin sahiplenmesi için bürokrasiyi yürütüyor tam bir süreç organizasyonu. Yani klasik finansman sürecinin çok dışında İş Bankası bunu ilk defa hayata geçirdi, diğer bankalarda bunu takip edecek. Her yeni yapım işinde de süreç böyle devam edecek" dedi.
"Dijital Finansman"
Çok kısa süre sonra bir dördüncü seçeneği göreceğiz diyen Haki, "Buda dijital finansman ve dijital kanallar üzerinden tüm sürecin 7/24 yürüteceğiniz bir dijital deneyimi çok yakında artık getiriyor" dedi.
Bu dört ana yol bankaları gayrimenkul sistemi içerisinde çok farklı bir yere oturtuyor.
Mesut İRİS / emlakdream.com
