Jale Özgentürk Radikal Gazetesi'ndeki bugünki köşesinde Ant Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Okay ile yaptığı röportaja yer verdi.
Ant Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Okay, Gezi ve seçim dönemindeki gerginlik nedeniyle kaçan yabancı yatırımcıların gelmeye başladığını belirterek "Siyaset ekonominin önüne geçtiğinde Türkiye kaybediyor" diyor.
Türkiye’nin 25 yıllık büyük müteahhitlik firmalarından Ant Yapı, gayrimenkul sektöründeki iki yıllık durgunluğu dış yatırımlara yönelerek atlattı. Rusya’da 346 metre ile Avrupa’nın en yüksek binasını bitirmeye hazırlanan Ant Yapı, Dubai’ye ofis açıyor. Ant Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Okay’la gayrimenkul sektöründeki son durumu konuştuk. Satışlarda seçim sonrası hareketliliğin başladığını anlatan Mehmet Okay, siyasetin ekonominin önüne geçtiği zamanlarda Türkiye’nin kaybettiğini hatırlatıyor ve “Gezi ve seçim sürecinde yaşanan gerginlikler yabancı yatırımcıyı kaçırdı. Gerginliklerin bitmesi gerek” diyor.
Gayrimenkul sektörü 2012’de başlayan durgunluğu atlatabildi mi? Sektörde durum nedir?
Sektörde sorun 2011’den sonra ekonomideki olumsuz gelişmelerle başladı. Gezi ve seçim süreci ise tuz biber ekti. Hem kurumsal hem bireysel yatırımcı bekleme sürecine girdi. Yabancılar konut alma kararlarını ertelediler. Çünkü yabancı yatırımcı bir ülkeye gelirken güven arıyor. Bu güvenin hiç kaybolmaması lazım.
Seçimlerden sonra tüketici güven endeksinde bir kıpırdanma görünüyor. Yabancılardan bir dönüş var mı?
Seçim sonuçlarından sonra bir hareket başladı. Sonuçlar dengeleri değiştirmediği için olumlu algılandı. Biz de bir kaç satış yaptık. Bekleyenler gelmeye başladı. Siyaset ekonominin önüne geçince kayıplar oluyor. 1 Mayıs olayları ve Cumhurbaşkanlığı seçimi süreci inşallah bu gelişmeleri etkilemez.
Türkiye gayrimenkulde yabancı yatırımcı için hala cazip mi?
İstanbul ’un rakam aralığının 1000-5000 dolar arasında kaldığını düşünüyorum. 10-15 bin dolar çok az yerde geçerli. Rusya’da ise metrekare fiyatları 25 bin dolardan kimi yerlerde 40 bin dolara kadar çıkıyor. Dolayısı ile Türkiye’nin iç dinamiklerini geriye bırakırsanız lojistik, finans merkezi olma adımları gibi gelişmelere bakarsanız çok daha iyi rakamları hak ediyor. Bunun için de her halükarda güven ortamı çok önem kazanıyor. Olaylar dışarıya kötü yansıyor. Turizm anlamında Türkiye’ye gelme kararlarını etkiliyor. Gerginliklerin azalması lazım.
Dönüş başladı dediniz. Hangi ülkelerden?
Özellikle Rus ve Körfez halkları Türkleri çok seviyor. Hem turizm hem yatırım anlamında seviyor. Dizilerin de etkisi hala sürüyor. Dubai’de konut satın alan arkadaşlar vasıtasıyla çok üst düzey ailelerle tanıştık. Dubai’de de şirket kuruyoruz. Bazı dostlarım var Londra’da yatırım yapmışlar ama mutlu değiller. Çok vergi veriyorlar. Oturma izni gibi sıkıntıları var. Kültür farkı da önemli. Türkiye’yi daha çok beğeniyorlar. Avrupa’dan Türkiye’ye dönenler var.
İç talep açısından durum nedir? Merkez Bankası faiz indirimi mesajı veriyor.Faiz indirimi yerel alıcı için çok önemli. Yüzde 1’i geçince pahalı buluyor ve erteliyorlar alım kararlarını. Kur artışı, fiyatların yükselmesi son altı ayda durumu daha da etkiledi. Kasımdan beri duruyordu şimdi hareket başladı. Yabancı alıcı da bu aylarda başlıyor.
Metrekare fiyatları düşük diyorsunuz ama yerli alıcı için pek de düşük değil.
Aslında yabancı için de yüksek tabii. O yüzden bireysel alıcı yüzde 5-10’u geçmiyor. Yatırımcı ‘Ben Burj Halife’den 5 bin dolara alıyorum, sizde neden 7 bin’ diyor. Fuarlara gidiyoruz 2000-3000 TL olan konutlar getirin, bunları satarız diyorlar.
Müteahhitlikte saadet zinciri sona erdi
İstanbul’da ya da büyük şehirlerde gayrimenkul projelerinde bir enflasyon var mı? İhtiyaç karşılanıyor mu?
İstanbul’un her yıl 600-700 bin konut talebi var. İhtiyaç bitmiyor ancak en büyük sıkıntı arsa üretilemiyor. Alıcı ve satıcı doğru yerde buluşamıyor. Maliyetler arttı, müteahhitlerin karlılığı düştü. Pahalılığın ana nedeni artık arsa maliyetleri. Devletin, yerel yöneticilerin bu ihtiyacı karşılamak için uygun arsa üretmesi, kentsel dönüşümde araya girerek halkı ikna etmesi lazım.
Gayrimenkul sektörü artık cazip değil mi?
Müteahhitlik kolay göründü, kuyumcusundan tekstilcisine çeşitli sektörlerden girenler oldu. Ancak artık müteahhitler yüzde 5-10 karla çalışıyor. Herkes elindeki projeyi bitirmeye çalışıyor. Sektöre değişik sektörlerden yeni giren tecrübesiz firmalar sorun yarattı.
Tekstilci dostlarım var. Çekilenler oldu. Maketten satıp yeni projelere girenler zora girdi. Saadet zinciri bitti.
Gayrimenkul krizi yaşanır mı hala?
Yaşanmadı, yaşanacağını da sanmıyorum. Çünkü Türk insanı gayrimenkulu yatırım aracı olarak da görüyor. En kötü proje bile yüzde 10 artıyor. Sağlam güvenilir bir firmada yanılma da olmuyor. Yürümeyen gitmeyen ama çok ucuz satan mantığı olmayan senaryolara girenler yanıldılar. Stok kentin çeperlerinde var.
Sektörde kalıcı olmak isteyen müteahhitlere öneriniz var mı?
Yurtdışına önem vermeleri gerekir. Böylece iç piyasada oluşan riske alternatif yaratmış olursunuz. Hem de dünya mimarisinde, yapı teknolojisindeki gelişmeleri öğrenir kültürünüzü arttırırsınız. Biz 25 yıllık bir firmayız. Hep böyle çalıştık.
Avrupa’nın en yüksek binasını biz yapıyoruz
Ant Hill’le Bomonti’nin dönüşümünde ciddi rol oynadınız. Yeni projeleriniz var mı?
Ant Hill ve Riva projelerini bitirdikten sonra son iki yıldır yurtdışına yöneldik. 20 ayrı proje devam ediyor. Rusya, Ukrayna ve Türkmenistan’da 1 milyar dolar tutarında projelere başladık. Rusya’daki OKO projesi Ant Yapı’nın Moskova Uluslararası İş Merkezi’nde gerçekleştirdiği beşinci proje. 346 metrelik 85 katlı ve 236 metrelik 49 katlı 2 kuleden oluşuyor.
Soçi Olimpiyat Köyü projesi rekor sürede tamamlandı. MAYAK projemi ise Moskova’nın yeni ve hızlı gelişen HİMKI Bölgesi’nde. Yaklaşık 270 milyon dolar bedelli. İstanbul’da da yeni projelerimiz olacak. Birkaç geliştirdiğimiz arsa var. Çamlıca, Halkalı Basın Ekspres yolu ve boğazda karma projeler yapacağız.
