Hedefin yüzde 10’una bile ulaşılamamasının arkasında yıkılacak evlerde oturanlara verilecek kira desteği için para bulunamamasının yattığı ortaya çıktı. Bu yıl 100 milyon TL’lik kaynak ayrılan Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, ilgili bakanlıklara yazı göndererek kentsel dönüşüm için ek bütçe talep etti.
6,5 milyon konut yıkılacak
Kamuoyundan büyük destek alan kentsel dönüşüm 2012 yılında çıkarılan ‘Kentsel Dönüşüm Yasası’ ile başladı. Hükümet, 2023 yılına kadar 6,5 milyon riskli konutu yıkıp, yerine depreme dayanıklı binalar yap- mayı planladı. 6306 Sayılı Yasa, gelir kalemleri, giderler, tahliye, yıkım ve yapıma ilişkin usulleri bütün ayrıntılarıyla tanımlayarak Çevre ve Şehircilik Bakanlığı’na tam yetki verdi. Ancak 3 yılda alınan mesafe hedefin çok gerisinde kaldı.
2-B'den yüzde 15 kaynak
Kentsel dönüşümün bir numaralı gelir kaynağı olan 2-B arazilerinden gelen paranın da azalması yıkımların durmasında etkili oldu. Orman arazilerinin satışından gelen paranın yüzde 90’ının Bakanlar Kurulu kararıyla dönüşüm fonuna aktarılması gerekirken bu para gelmedi. Son 3 yılda 2-B taşınmazlarının satışından 2,8 milyar lira gelirken, kaynağın sadece yüzde 15’i dönüşüm fonuna aktarıldı. Kentsel dönüşüm için 417 milyon lira bütçe ayrılınca bakanlık kira yardımı ödeyemez oldu. Bu yılın ilk üç ayında da para gelmeyince yıkımlar durdu.
55 milyar lira gerekli
Riskli alan ilan edilen alanlarda konut yapımını da planlayan bakanlığın 2023 yılı hedefine ulaşabilmesi için yaklaşık 55 milyar liralık ödeneğe ihtiyaç olacağı tahmin ediliyor. Buna karşılık bakanlık bu sene bütçesinde dönüşüme sadece 100 milyon TL ayırabildi.
Kira parası bulunmuyor
Yıkımlar karşılığında vatandaşlara verilecek kira parasını bulamayan bakanlığın, kredi faiz desteği verme konusunda da adım atamadığı belirtildi. Ek bütçe verilmemesi halinde sağlam ve marka şehirler vaadiyle başlatılan kentsel dönüşümün seçim sonrasında da yavaş ilerleyeceği uyarısı yapıldı.
Bakanlık endişeli
7 Haziran seçimleri öncesi hükümetin açıkladığı 10 milyar liralık paketlerinkentsel dönüşümü tamamen sıfırlayacağından endişe eden Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, para talebini ilgili kurumlara iletti.
