Ege-Koop Başkanı Hüseyin Aslan, 17 Aralık Rüşvet ve Yolsuzluk Operasyonundan sonra kentsel dönüşüm projesinin sahipsiz kaldığını, İstanbul, Ankara, İzmir ve Bursa başta olmak üzere kentsel dönüşüm ve altyapı ofislerinin birer birer kapatıldığını söyledi. Türkiye'nin, olası risklere karşı yaklaşık 30 milyon insanın yaşadığı 6.5 milyon konutu yenilemeyi hedeflediğini anımsatan Aslan, bu ofislerin kapatılmasıyla vatandaşın doğru bilgi alacak, yetkili bir mercii bulmakta zorlandığına dikkat çekti.
“Tam bir kaos var”
Vatandaşın ellerinde evrakları ile ortada kaldığını, muhatap bulamadığını, ne yapacağını bilemediğini anlatan Aslan şöyle konuştu: "İzmir'de kentsel dönüşümle ilgili çalışmalar çok yavaş gidiyor. Çünkü kentsel dönüşüm müdürlüğü, 17 Aralık sonrası yaşanan gelişmeler üzerine Ocak ayında kapatıldı. Vatandaş ne yapacağını bilmiyor. Bu boşluktan istifade bazı uyanık şirketler, müteahhitler ortaya çıkıp vatandaşa yalan yanlış bilgiler vererek, ellerindeki arsaları almaya çalışıyor. Biz bakanlığın bu alanda daha aktif, daha organize olmasını beklerken, bu müdürlüklerin kapatılması tam bir kaos yarattı" dedi.
“Deprem riski kapımızda!”
Tüm Türkiye'nin olduğu gibi İzmir'in de dönüşüme çok ihtiyacı olduğunu belirten Aslan, son bir haftada art arda deprem yaşandığını, olası bir büyük depremde çok sayıda insanın yaşamını yitireceğine dikkat çekti. İzmir'deki konutların yüzde 60'ının dönüşmesi gerektiğini anlatan Aslan, il müdürlüğüne giden riskli bina tespit rapor sayısının yarı yarıya azalarak, 400'den 200'e düştüğüne dikkat çekti.
“Vatandaşın evini zorla alıyorlar!”
İzmir'de Bayraklı, Karabağlar, Buca, Menemen, Karşıyaka'nın kentsel dönüşüm alanı ilan edildiğini ancak proje, plan, risk tespiti yapılmadığı için işlerin durma noktasına geldiğini belirten Aslan, "Vatandaşın kafası çok karışık. Anlaşılan hükümet artık gönülsüz. Fırsatçılar ve rantiyeciler kapıda bekliyorlar. Eğer bu kafa karışıklığı devam ederse korkarım ki kentsel dönüşüm rantsal dönüşüme dönüşecek. Kentsel dönüşüm müdürlüğünün kapatılması vatandaşın doğru ve net bilgi alamamasına neden oluyor. Bazı açıkgöz müteahhitler, şirketler firmalar boşluğu kullanarak vatandaşa yanlış bilgi verip elindeki evini zorla almaya çalışıyorlar. Onları, buradan yol geçiyor, park geçiyor, okul yapılacak, diyerek kandırıp; evini ucuza almaya çalışyorlar. Örneğin 5 katlı konut yapılacak bir arsanın bedelinin en az 150 bin lira olması gereken yerde, 50 bin lira verip gönderiyorlar" dedi.
“Devletin sırtından müteahhit kazanıyor”
Aslan, bazı yerlerde de kentsel dönüşüm adı altında müteahhitlerin 5 katlı binayı yıkıp, yerine 5 katlı bina yaptığını belirterek, otoparkı, yeşil alanı, sosyal donatısı olmadan yapılan bu işlemin kentsel dönüşüm değil; bina yenileme olduğunu söyledi. Müteahhitlerin, bu işi 'kentsel dönüşüm' adı altında yaptıkları için yüzde 18 KDV muafiyeti başta olmak üzere pek çok vergi ve harçtan muaf olarak yaptıklarına dikkat çeken Aslan, "Adamlar devletin sırtından en az yüzde 20 ucuza konut mal ediyorlar. Bu vatandaşın cebine değil, müteahhidin cebine giriyor. Hem haksız rekabet yaratıyorlar hem de devletin üzerinden haksız kazanç elde ediyorlar" diye konuştu.
“İzmir’de sosyal çatışma yaşanabilir”
Aslan, İzmir'de kentsel dönüşümle birlikte yaşanan bir diğer sorunun 'Hazine arazileri' üzerine konut yapmış vatandaşlar olduğunu söyledi. Sosyal çatışmanın kapıda olduğu uyarısı yapan Aslan, "Adam yıllar önce Hazine arazisi üzerine ev yapmış, her yıl vergisini ödemiş, elektriği, suyu, doğalgazı var. Yani devlet zamanında izin vermiş, göz yummuş. Ama şimdi kentsel dönüşüm nedeniyle bunlara sen burayı terk et; ben sana başka yerden ev vereceğim, deniyor. Adam gitmek istemiyor, yıllardır orada oturuyor, çocuğu orada doğmuş büyümüş, orada okula gitmiş; evlenmiş. İzmir'in hemen hemen yarısı bu durumda. Karabağlar, Buca başta olmak üzere Hazine arsaları üzerine yapılan konut sorunu çözülmez ise her an bir sosyal çatışma sorunu ortaya çıkabilir" dedi.
“Vatandaş doğru bilgi için il müdürlüğüne gitmeli”
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı yetkilileri ise, yasa çıktıktan sonra kentsel dönüşüm talebinin yoğun olduğu İstanbul, İzmir ve Bursa'da ayrı bir kentsel dönüşüm ofisi açıldığını belirterek, "Eski bakan kentsel dönüşüm işinin tek elden, bakanlık üzerinden yürümesi taraftarıydı. Yeni bakan ise belediye kökenli olması ve de Büyükşehir Yasası çıkması dolayısıyla, yetkilerin yerel yönetimlere devredilmesi taraftarı. Dolayısıyla kentlerde çok başlılığın ortadan kaldırılması için üç ilde ayrıca oluşturulan bu birimlerin kapatılması kararı alındı. Ancak bu kentsel dönüşümün sahipsiz kaldığı anlamına gelmez. Bu birimler il müdürlükleri bünyesine katıldı. Dolayısıyla vatandaş bu konuda en doğru bilgiyi almak için il müdürlüklerine başvurmalı" dediler.
(Aysel Alp / Hürriyet)
