Geçtiğimiz hafta Merkez Bankası tarafından yayınlanan konut fiyatlarında yaşanan son 1 yıllık artış oranı yüzde 7.1 olarak açıklanmıştı. Bu artıştan son 12 aylık enflasyon oranı arındırıldığında ise konut fiyatlarında reel anlamda yüzde 3.3’lük bir düşüş olduğu sonucu ortaya çıkmıştı. Sektörün üretim maliyetlerine bakıldığında ise inşaat malzemelerinde fiyat artışı yüzde 22.1, işçilik giderleri ise yüzde 11.9 oranında bir artış gösterdi. Sektörün 2018’den itibaren itibaren maliyet kaynaklı fiyat artışına geçmesi beklense de yeni yılın zor olacağı bu nedenle fiyatlara yansıtmaların ve fiyatların yükseltilmesinin biraz daha erteleneceği konuşuluyor. Bu durumda firmaların yeni proje için ya ruhsat almayacağı ya da ruhsat alıp inşaata başlamadan beklemeye geçmeleri de söz konusu.
Piyasadaki üreticilerin hepsi şu anda maliyetlerine katlanıyor diyen ve sektörde şu an bir üretici enflasyonu olduğunu ifade eden Cathay Group Yönetim Kurulu Başkanı Mahmut Alper Tuğsuz “Fiyat artışının yansıyacağı tarihteki piyasa koşulları önemli. Kimse riskli gördüğü alanda daha fazla yatırım yapmaz. Bu nedenle bazı projeler için ruhsat alınmadan bir bekleme, bazılarında ise ruhsat alınsa da bir bekleme sözkonusu olabilir. Maliyetler artarken ucuzlama da mümkün olmaz. Ucuzlama için üretimle ilgili büyük bir yenililk yapılması lazım. Böyle bir yöntem yok. Ucuzlamaz çünkü hem enflasyon var hem de üretim için 100’lerce ürün bir araya getiriliyor ve üretim yapıldığı arsadan bir tane var. Orada üretim olmayınca da fiyatlar artıyor. Düşme ihtimali hiç görmüyorum” dedi.
İnşaat malzemelerindeki yüzde 18’lik maliyet külfeti de inşaat şirketlerinin sırtında..
İnşaat malzemelerini alırken yüzde 18 KDV ödediklerini, bunun sadece yüzde 1’ini hemen alabilirken yüzde 17’sinin ise proje bitene kadar inşaat firmalarının sırtında olduğunu hatırlatan DKY İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Ali Dumankaya, 1 milyar liralık bir projede bu rakam 170 milyon lira, 100 milyon liralık bir projede ise 17 milyon liralık biriken bir kaynağa denk geliyor. Biriken bu ödemelerimizi ancak bittikten sonra başvuru yapıp alabiliyoruz. Devletin bu ödemeleri 3 ya da 6 aylık dönemler halinde vermesi tercih edilir. Bazı projeler bu kadar da kâr edemiyor olabilirsiniz. Yani kârımız KDV’ye gidiyor” dedi. Kentsel dönüşümde kira süresi 36 ay olmalı Arsa üretiminin şu anda kentsel dönüşümle sağlandığını aktaran Ali Dumankaya, bu konuda mağduriyetlerin önlenmesi içinde bir avan proje hazırlanarak ruhsat alınması ondan sonra yıkıma geçilmesi gerektiğini söyledi. Ali Dumankaya, “Çünkü diğer türlü 2 yıl boyunca kira veriyorsunuz. Fakat süreç içinde daha ruhsat alınmamış oluyor. Bundan dolayı ruhsatı alındıktan sonra yıkıma geçilmeli. Ayrıca 18 ay devlet kira desteği veriliyor. Bu sürede 36 aya çıkarılmalı. Çünkü neticede bir projenin tamamlanma süresi 36 ayı buluyor. Eskiden kentsel dönüşüm projelerinde ruhsat harcı alınmıyordu şimdi ciddi oranda tapu harçları alınıyor. Ayrıca ilk baştaki teşviklerin yeniden verilmesi de önemli” diye konuştu.
Döviz kurunda yaşanan artış maliyetleri artıracak. Satışlar bir miktar gerilemeye devam etse de konut fiyatları düşmez..
TGM Trend Gayrimenkul Genel Müdürü Hakan Erilkun ise döviz kurundaki hızlı yükselişin son 9-10 günden bu yana insanları beklemeye geçirdiğini aktararak “Maliyet artışının yılbaşından itibaren piyasaya yansımasıyla birlikte satışlarda daha fazla azalma olabilir. Ancak fiyat düşmesi mümkün değil” dedi. Hakan Erilkun, “Özellikle Kanal İstanbul ve Arnavutköy ve Hadımköy hattında yatırım yapacak firmaların bekleme durumu var. Çünkü öncelikle ellerindeki stoku bitirip ondan sonra hareket etmeyi planlıyorlar” açıklamasını yaptı.
Konut satışlarının artması için faizlerin yeniden mayıs 2015 seviyesine çekilmesi lazım..
Konut satışlarının artması için faizlerin düşmesi gerektiğini söyleyen Torkam İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Mehmut Dereli “Bunun için faizlerin 2015 mayıs ayındaki seviyeye çekilmesi lazım. Dolayısıyla faizleri aşağı çekilmedikçe, kurdaki dalgalanma önlenemedikçe konut satışlarında artış beklemek zor” dedi.
Kaynak: Leyla İlhan – Dünya Gazetesi
