Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu’nun (BDDK) tarafından konut kredi değerlendirmeleriyle ilgili olarak aldığı karara göre;
• Enerji sınıfı A olan, değeri de 2 milyon TL’nin altında olan birinci el konutlar için yüzde 90 oranında,
• Değeri 2 milyon TL ila 5 milyon TL arasında olan konutlar için yüzde 70 oranında,
• Değeri 5 milyon TL ila 10 milyon TL arasında olan konutlar için de azami 3,5 milyon TL kredi kullanma imkanı sağladı.
• Enerji sınıfı A olan ikinci el konutlar için kredi değer oranı; konut değeri 500 bin TL’nin altında olan konutlar için yüzde 90 oranında,
• Konut değeri 500 bin TL ile 2 milyon TL arasında olan ikinci el konutlar için yüzde 70,
• Konut değeri 2 milyon TL ile 5 milyon TL arasında olan konutlar için yüzde 50 oranında ve konut değeri 5 milyon TL ile 10 milyon TL arasında olan konutlar için azami 2,5 milyon TL kredi kullanma imkanı sağlandı.
BDDK’nın konut kredi değerleriyle ilgili aldığı kararları uzmanlar nasıl değerlendiriyor?
Türkiye’deki konutların yüzde 66-67’sinin 2 milyon TL’nin altında olduğunu ancak aylık kredi taksit tutarının da etkisiyle insanların evin değerinin ortalama yüzde 50’si kadar kredi kullanabildiklerini belirten Gayrimenkul Değerleme Uzmanı Ahmet Büyükduman, bazı vatandaşların evin ancak yüzde 20’si kadar kredi çekebildiğini ifade ederek “Konut değerinin yüzde 90’ı kadar kredi kullanan zaten çok az sayıda. Türkiye’de 2021’in son çeyreğinde 113 bin kişiye kredi kullandırılmış. Kişi başı kredi miktarı ise 285 bin TL. O dönem ortalama konut fiyatları da 585 bin TL idi. Yani Türkiye’de insanlar kredi kullanıyor ama yüzde satın alınan evlerin ortalama yüzde 50’si kadar kredi kullanabiliyor. Yapılan son düzenlemenin piyasaya etkisi olacaksa da marjinal düzeyde olacağını düşünüyorum. Önemli bir değişiklik yapacak bir düzenleme değil” dedi.
Gayrimenkul Danışmanı Burçak Sencer Çokgör, 2 milyon liralık bir evin yüzde 90’ı kadar kredi kullandırmanın hiçbir faydası olmadığını çünkü bu taksitleri ödeyebilecek bir zümrenin bulunmadığını söyleyerek “Aylık en az 25 bin TL ödenebilmesi için aylık gelirin en az 50-60 bin TL olması gerekir” diyen Çokgör, “Orta direk ve en alttaki zümreye yardım edebilecek bir Allah kaldı. Açlık sınırında yaşıyorlar, belki o seviyeye bile erişemiyorlar. Dolayısıyla ‘vatandaşın ev sahibini sağlamak için şunlar yapıldı’ denmesi doğru değil” şeklinde konuştu.
Yeni düzenlemelerin getirdiği kredi taksitleri ile artık büyükşehirlerde kredi kullanarak sıfır konut almanın avantajlı olmaktan çıktığını kaydeden Gayrimenkul Değerleme Uzmanı Celal Erdoğdu, yeni düzenleme ile ikinci el konut almak isteyen Anadolu’daki vatandaşa fırsatlar sunulduğunu anlattı. BDDK’nın dünkü kararı sonrası değeri 500 bin TL’nin altında olan ikinci el konutlar için yüzde 90 oranında kredi kullandırılacağını anımsatan Erdoğdu, “Bu insanlar için piyango gibi bir durum. Ancak 500 bin TL’nin altındaki konutların sayısı, toplam konutların içinde yüzde 5,5 ile çok düşük bir orana sahip. Dolayısıyla toplama etkisi de düşük olacaktır” diye konuştu.
BDDK’nın yeni düzenlemesinin enerji sınıfı A olan evleri öncelediğini anımsattı ve sahadan edindiği bilgilere göre piyasadaki sıfır konutların çok büyük bölümünün C sınıfı olduğu bilgisini paylaşan Erdoğdu, şunları söyledi:
“A sınıfı olabilmesi için güneş enerjisinden elektrik üretebiliyor olması ve binanın ısıtma ve soğutmasında güneş enerjisini kullanabiliyor olması gerekiyor. Dolayısıyla yeni düzenleme ile kredi kullandırılabilecek konutlar sınırlı sayıda. Son düzenleme ile konut kredisini, bu krediye ihtiyacı olmayan kişilerin kullanmasını engellemeye çalışıyorlar diye düşünüyorum. Bu kişiler talebin dışına itilmiş. Parası olan, ihtiyacı olmayan ama yatırım yapmak isteyenler kredi imkanından faydalanıyordu. Şimdi bunun sınırlandırıldığını görüyoruz.”
Kaynak: Gamze Bal – Sözcü
