Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), Mart 2014 konut satış istatistiklerini yayımladı. Buna göre 2014 yılının ilk üç ayında (Ocak, Şubat ve Mart) İstanbul, toplam 52 bin 328 konut satışıyla yine zirveye oturdu. İstanbul’da satılan bu 52 bin konutun 32 bin 777’sinin satışı ise konut kredisi dışı yollarla gerçekleşti.
İpotekli bir tek satış yok!
2014 yılının ilk üç ayına ait rakamlar incelendiğinde ortaya bambaşka ve son derece enteresan bir gerçek daha çıkıyor. Bu da yılın ilk üç ayında konut kredisi kullanarak konut satışının hiç yapılmadığı tek ilin Hakkari olduğu. Gerçekten de Türkiye’nin en güneydoğu ucu olan Hakkari’de 2014 yılının ilk üç ayında gerçekleştirilen 89 adet konut satışının tamamının “diğer satışlar” kategorisine girdiği görülüyor. 2014 yılının ilk üç ayında onut kredisinin hiç kullanılmadığı, ya da çok az kullanıldığı iller arasında Hakkari’yi 10 satışla Ardahan, 6 satışla Bayburt ve 4 satışla Bingöl izliyor.
Zirve üç büyükşehirin
2014 yılının ilk üç ayında konut kredisi kullanılarak gerçekleştirilen konut satışlarında zirveyi ise doğal olarak üç büyük il oluşturuyor. Verilere göre 2014 yılının Ocak, Şubat ve Mart ayında İstanbul’da 19 bin 551, Ankara’da 10 bin 237, İzmir’de ise 5 bin 610 konut, ipotekli satış yoluyla el değiştirmiş görünüyor. Ancak bu rakamların da il bazındaki toplamların yaklaşık üçte birini oluşturması, kalan üçte iki satışın ise “diğer satış” kategorisine girdiği dikkat çekiyor.
2013’te ipotekli satış daha fazla
Bu veriler 2013 yılının ilk üç ayıyla kıyaslandığında ortaya daha enteresan sonuçlar çıkıyor. Geçtiğimiz yılın ilk üç ayında konut kredisiyle hiç konut satışı yapılmayan tek ilin yine Hakkari olduğu dikkat çekerken, Hakkari’yi bu konuda yine aynı iller (Ardahan, Bingöl ve Bayburt) izliyor. Daha dikkat çekici olanı, ipotekli konut satışında 2013 yılının ilk çeyreğinde de zirveyi paylaşan İstanbul, Ankara ve İzmir’de ipotekli satışların toplama oranının yüzde 50’ye çok yakın olduğu… Dolayısıyla bir yıl içinde üç büyük ilde konut kredisi kullanımında yaklaşık yüzde 15’lik bir düşüşün söz konusu olduğu söylenebiliyor.
Faiz artışı tercihleri değiştirdi
Bu düşüşün nedenlerini tahmin etmek ise zor değil: Gezi Parkı olayları ve 17 Aralık süreci sonrasında adeta uçuşa geçen konut kredi faizleri, özellikle üç büyük şehirde yaşayan insanların konut alım tercihlerini değiştirmiş durumda. İstanbul, Ankara ve İzmir’de oturan vatandaşlar, konut satın alımında alternatif yöntemlere yönelmiş denebilir. Zira toplam konut satış rakamlarında ciddi bir değişiklik gözlenmiyor. Örneğin İstanbul’da 2013 yılının ilk çeyreğinde toplam 58 bin 776 konut el değiştirmişken, bu rakam bu yılın ilk çeyreğinde 52 bin 328’e gerilemiş durumda.
